نکات مهم نگهداری کاج مطبق (Araucaria Heterophylla) | معرفی، پرورش و نیازها

کاج مطبق-گل من و تو

شرایط درست نگهداری از کاج مطبق در خانه : یکی از گیاهان رطوبت دوست و زیبا که میتونه نگهداری نسبتا راحتی هم داشته باشه کاج مطبق (Araucaria excelsa) است، ارتفاع این گیاه در زیستگاهش در گاهی موارد به 60 متر هم میرسه ولی در خانه با فراهم کردن تمام شرایط درست نهایتا تا 2 متر رشد خواهد کرد. پس بریم در ادامه هر آنچه برای نگهداری این گیاه باید بدونید رو بررسی کنیم.
قبل از هرچیزی این رو هم بگم که رشد کاج مطبق بسیار کند بوده و هر سال یک قطعه و یا حداکثر دو طبقه بر طبقات خود می افزاید، زیبایی این گیاه در داشتن برگهای سوزنی شفاف در طبقات و محیط جانبی تنه اصلی است، برای این منظور سعی کنید از دستمالی کردن برگهای سوزنی و استفاده از مواد براق کننده جلوگیری و با ساخت جزیره یا غبارپاشی رطوبت گیاه را تامین کنید.

با کاج مطبق بیشتر آشنا بشیم

اسم علمی کاج مطبق Araucaria excelsa , Araucaria Heterophylla و از خانواده Araucariaceae می باشد. این گیاه بومی جزیره نور فولک درجنوب کالدونی جدید هستش. کاج مطبق هوای تهیه دار و تازه را شدیدا دوست داره و  به همین دلیل برای بانک ها، دفاتر خدماتی بسیار مناسب می باشد. کاج مطبق گیاهی است سوزنی برگ زیبا و از خانواده آراکریاسه با شاخه های مطبق، رشد این گیاه در محیط طبیعی زیاد ولی در آپارتمان به کندی رشد میکند، به دلیل دوست داشتن آب و هوای خنک و مرطوب، و نور زیاد، اصلا مناسب منازل نمی باشد، احتیاج شدیدی به اکسیژن فراوان دارد و درجه حرارت بالا را تحمل نمیکند، در شمال کشورمان این گل را در فضای بیرون و حیاط می کارند و بعد از چندسال تبدیل به درخت بزرگی می شود.

نام گیاه شناسیAraucaria heterophylla
نام های رایجکاج نورفولک ، کاج جزیره نورفولک، کپیناژ
PH خاککاج مطبق خاک اسیدی دوست داره
بومیجزیره نورفولک استرالیا
نور مناسبنور خوب و فیلتر شده میخواد
خاک مناسبخاک سبک با زهکشی خوب
جدول مشخصات کاج مطبق
شرایط نگهداری کاج مطبق
شرایط نگهداری کاج مطبق

کاج مطبق خیلی ناز نازی هست 🙂 اگر مورد بی توجهی قرار بگیره ممكنه برگها زرد و بی حالت بشن

شرایط درست نگهداری کاج مطبق

همانطور که در بالا گفتیم این گیاه جای مرطوب رو دوست داره، همچنین نور خوب و فیلتر شده، خاک با زهکشی بالا، دمای معمول اتاق رو برای رشد دوست داره، در ادامه تمامی موارد رو به صورت جزئی بررسی میکنیم.

بنر گل من و تو

کاج مطبق چقدر نور نیاز داره؟

در حالت کلی این گیاه مکانی با نور زیاد اما فیلتر شده رو در آپارتمان دوست داره، پس شما میتونید در پشت پنجره جنوبی و شرقی نگهداریش کنید، توجه کنید که اگر میخواهید از این گیاه در آپارتمان نگهداری کنید به هیچ وجه در معرض نور مستقیم قرار ندید چون باعث سوختگی برگها خواهد شد.
ولی اگر از ابتدای فصل بهار در محلی باشه که نور مستقیم بهش میخوره به این شرایط عادت میکنه و میتونه به راحتی نور مستقیم رو تحمل کنه ولی نباید انتظار رشد خوب ازش داشته باشید، در حالت کلی اگر میخواهید تو حیاط نگهداریش کنید حتما مکانی انتخاب کنید که ظهر سایه باشه.
در کل به روزی 6 الی 8 ساعت نور غیرمستقیم نیاز داره. همچنین سعی کنید در هفته گیاه رو 20 درجه بچرخانید تا تمام قسمت های گیاه نور دریافت کند در غیر این صورت احتمال انحراف و یا کم شدن رشد یک طرف گیاه وجود داره

حتما مطلب نور مناسب گیاهان آپارتمانی رو مطالعه کنید.

میزان آبیاری کاج مطبق چقدر باشه خوبه؟

این گیاه بومی مناطقی است که در فصل بهار تا اوایل پاییز باران های زیادی میبارد پس باید شما هم در این مدت میزان آبیاری زیادی داشته باشید یعنی خاک گلدان را چک کنید و هر زمان تا عمق 1 الی 2 سانتی متری خشک شد بهش آب بدید ولی توجه کنید که به هیچ وجه نباید خاک غرق آب بشه چون به مرور باعث پوسیدگی ریشه و ساقه خواهد شد.
پس بعد از آبیاری حتما باید آب اضافی از زیر گلدان خارج بشه، برای آبیاری سعی کنید از آب هم دمای محیط و بدون املاح استفاده کنید، برای این کار هم میتونید آب رو بجوشانید و به مدت 24 ساعت در محل قرار بدید تا خنک بشه و یا آب رو بدون جوشاندن در ظرفی بریزید تا کلر آن خارج بشه

توجه کنید که در فصل سرد سال میزان آبیاری باید کاهش پیدا کنید و خاک تا عمق 2 الی 3 سانتی متری خشک بشه. در ضمن در کنار آبیاری باید رطوبت خوبی هم برای گیاه فراهم کنید.

در مطلبی جداگانه به بررسی نکات کلیدی در آبیاری گیاهان آپارتمانی پرداختیم که میتونید مطالعه کنید.

کاج مطبق
کاج مطبق

آیا کاج مطبق رطوبت زیادی نیاز دارد؟

این گیاه برای رشد خوب نیاز به 80 درصد رطوبت دارد که فراهم کردن چنین شرایطی در خانه کمی غیر ممکن است پس شما باید با استفاده از ساخت جزیره، غبارپاشی و یا استفاده از دستگاه بخور سرد رطوبت مورد نیاز گیاه رو فراهم کنید.
من پیشنهاد میکنم اگر میخواهید غبارپاشی رو انجام بدید حتما از آب جوشیده سرد استفاده کنید و حتما این کار رو صبح و یا عصر انجام بدید.

دمای مناسب برای نگهداری کاج مطبق چقدره؟

این گیاه میتونه در دمای 18 الی 23 درجه سانتی گراد در تابستان و 5 الی 10 درجه سانتی گراد در زمستان به خوبی رشد کنه، توجه کنید که به هیچ وجه این گیاه نباید در کنار وسایل گرمایشی و یا مقابل وسایل سرمایشی مانند کولر قرار بگیره چون به مرور گیاه دچار ریزش برگ میشه

از چه خاکی برای کاج مطبق استفاده کنیم؟

در خیلی از منابع فارسی نوشته شده این گیاه خاک اسیدی دوست نداره که کاملا اشتباه هست بلکه PH مناسب برای اون 4.5 تا 5.5 هست، در کنار اسیدی بودن خاک باید خاک سبک و غنی باشد همچنین خاک باید میزان رطوبت خوبی در خود ذخیره کند که برای این کار میتونید از پرلیت هم استفاده کنید.
یکی از ترکیب های خانگی برای این گیاه ترکیب خاک باغچه + کوکوپیت + پرلیت است که شما میتونید از خاک های آماده هم استفاده کنید. خاک شما باید تخلخل بالای داشته باشد تا ریشه به خوبی نفس بکشد.
حتی ترکیب پرلیت + شن + خاک باغچه هم میتونه برای این گیاه مناسب باشه ولی اگر تجربه ترکیب خاک رو ندارید حتما از خاک های آماده استفاده کنید.

دو مطلب در خصوص خاک گیاهان آپارتمانی در سایت وجود داره که حتما مطالعه کنید : 1- انواع خاک گلدان 2- خاک گلدان

شرایط نگهداری کپیناژ
شرایط نگهداری کپیناژ

نحوه و میزان کوددهی به کاج مطبق چطور باشه؟

این گیاه هم همانند سایر گیاهان آپارتمانی در فصل رشد که از اوایل بهار شروع میشود و تا اواخر تابستان ادامه دارد هر دو الی سه هفته نیاز به تغذیه با کودهای محلول در آب دارد. بیشتر گل فروش ها از کودهای مخصوص آزالیا هم برای کوددهی استفاده میکنند
ولی میشه گفت کودهای نیتروژن بالا و یا سه بیست میتونه رشد برگ و ساقه گیاه رو بیشتر کنه و سرعت رشد اون افزایش پیدا کند. با رشد گیاه شما باید براش قیم درست کنید تا گیاه دچار کجی نشود.
سعی کنید از اواخر شهریور و یا اواخر مهر کوددهی رو متوقف کنید تا گیاه در فصل پاییز و زسنات به خوبی استراحت کند.
برای خرید کود مناسب و تست شده میتونید به فروشگاه گل من و تو بخش خرید کود گیاهان مراجعه کنید.

زمان و نحوه هرس کردن کاج مطبق

هرس کردن کاج مطبق اصلا روش مناسبی برای کنترل رشد آن نیست و بدتر باعث از بین رفتن آن خواهد شد، برای هرس کردن بهتر است ساقه و برگهای پایینی که در حال زرد شدن هستند رو از گیاه جدا کنید. پس هرس کردن این گیاه پیشنهاد نمیشه

آیا کاج مطبق سمی است؟

در مطلبی جداگانه به صورت کامل گیاهان سمی که شاید تا الان هم خبری از سمی بودن آنها نداشتید رو معرفی کردیم ولی کاج مطبق برای حیوانات خانگی مانند سگ و گربه سمی است.
مراقب باشید چون بلعیده شدن این گیاه توسط حیوانات خانگی و کودکان میتونه واکنش های آلرژیک به همراه داشته باشه، مشکلات گوارشی، تهوع، بیحالی از عوارض خورده شدن این گیاه توسط حیوانات خانگی است. توجه کنید که اگر شما م پوست حساسی دارید موقع کار با این گیاه حتما دستکش استفاده کنید.

کاج مطبق - گل من و تو
کاج مطبق سمی است؟

نحوه تکثیر کاج مطبق در خانه

این گیاه را نمی توان به آسانی تکثیر کرد ولی با کمی حوصله و پیشتکار می توانید موفق شوید. روش های مختلفی برای تکثیر کاج مطبق وجود دارد مثل کاشت بذر، و قلمه زدن که من به شما پیشنهاد میکنم از کاشت بذر استفاده کنید کنید.

تکثیر کاج مطبق از طریق کاشت بذر

کاج مطبق از طریق کشت بذر از اواسط بهار تا اوایل تابستان، در دمای حدود ۲۰ درجه سانتیگراد تکثیر می شود. بذرها را به صورت تک یا پراکنده در سینی بذر یا ظروف کم عمق با قطر دهانه ۱۴ سانتیمتر، حاوی کمپوست مخصوص بذر و قلمه بکارید. سعی کنید میزان رطوبت را توسط پوشاندن ظرف با یک ورقه پلاستیکی شفاف یا شیشه بالا ببرید البته گاهگاهی پوشش را بردارید تا از یجاد رطوبت بیش از حد جلوگیری شود و یا اینکه فضای کوچکی را جهت تهویه در پوشش ایجاد کنید. هنگامی که بذر ها جوانه زدند و به بلندی ۵ تا ۵/۷ سانتیمتر رسیدند، می توانید نشاءها را به آرامی بیرون آورده و در گلدانی حاوی کمپوست گلدانی با پایه پیت بکارید.

تکثیر کاج مطبق از طریق قلمه زدن

این روش از تکیر کاج مطبق باید در زمستان انجام شود، برای این کار کافیه شاخه های جوان و سالم رو انتخاب کنید و با استفاده از قیچی یا کاتر تیز و استریل اونها رو برش بزنید قلمه شما باید حداقل یک غنچه گل در وسط خودش داشته باشه تا قلمه گیری موفق بشه، حالا قلمه را در بستری که با خاک غنی پر شده قرار بدید.
دمای محل نگهداری قلمه ها باید حدود 19 الی 20 درجه سانتی گراد باشه و همچننین نور فیلتر شده خوب با رطوبت بالا براش فراهم کنید. میتونید برای تامین رطوبت مورد نیاز قلمه و گلدان رو کاور کنید و یا از دستگاه رطوبت ساز استفاده کنید.

انواع مختلف این گونه عبارتند از :

1 – كاج مطبق كوكی ئی A. cookii : اصل آن از استراليا است و شاخه های آن طبقه طبقه هستند و در گلدان كاشته ميشود.
2 – كاج مطبق هتروفيلا A. heterophylla: با برگهای سبز روشن كه درموطن اصلی خود و در هواي آزاد به 50 متر می رسد ولي در گلدان به 170 سانتی متر تجاوز نمی كند و شاخه های آن طبقه طبقه هستند.
3 – كاج بلند اكسلسا A. excelsa : كه زادگاه آن جزاير نورفولك Aorfolk ميباشد . اين كاج كه در جزاير نامبرده بيش از 50 متر قد ميكشد سبز و دارای زيبائی خاصی است .
4 – كاج مطبق كونينگهام A. cunninghami : است كه بلندی آن به 30 متر می رسد. برگهايش پهن و تيغ دار هستند.
5 – كاج مطبق اكس گلوكا A. ex glauca

نگهداری کاج مطبق
نگهداری کاج مطبق

مشکلات و بیماری کاج مطبق

در مطلبی جداگانه به بررسی تمامی مشکلات و بیماری کاج مطبق پرداختیم که پیشنهاد میکنم حتما مطالعه کنید، ولی در ادامه برخی از مشکلات رایج رو بررسی میکنیم و راه حل رو هم بهتون میگیم.

علت نازک و آویزان شدن برگهای کاج مطبق چیست؟

این مشکل میتونه از مواردی چون نور کم، آبیاری نامناس، رطوبت ناکافی، تغذیه ناکافی، سرما یا گرمای بیش از حد و آفات و … باشه که باید تک تک موارد رو به صورت جداگانه بررسی کنید و نسبت به آن مشکل را رفع کنید.

علت ریزش شاخه ها کاج مطبق چیست؟

اصولا در هر شرايطی همراه با رشد كلی گياه ، شاخه های پائين ريخته و تنه اصلی لخت ميگردد. برای رفع اين ايراد تنها می توان دو يا چند گياه كوچكتر را اطراف آن طوری قرار داد تا ساقه بدون برگ كاج را بپوشاند.و اینکه حتما تغذیه درستی داشته باشید تا میزان این ریزش کمتر شود.

علت ریزش برگ کاج مطبق چیست؟

همانطور که در بالا گفتیم ریزش شاخه و برگها حتی با فراهم بودن شرایط ایده آل برای گیاه امری عادی هست ولی اگر این ریزش برگ همراه با خشک و قهوه ای شدن نقاط مختلف گیاه باشه حتما باید موارد مختلفی رو مورد بررسی قرار بدید. کم بودن رطوبت، کوددهی و آبیاری نامناسب و مناسب نبودن دما پیش میاد.
حتما آبیایر رو زمانی انجام بدید که خاک گلدان تا عمق 1 ایل 2 سانتی متری خشک شده باشه و همچنین رطوبت محیط تا آنجا که امکان داشته باشه نزدیک به 80 درصد باشه و سعی کنید هر دو الی سه هفته یکبار با استفاده از کودهای مخصوص گیاهان آپارتمانی تغذیه کنید.

علت زرد یا قهوه‌ای شدن برگ‌ها کاج مطبق چیست؟

زرد شدن برگهای کاج مطبق میتونه دلایل مختلفی داشته باشه که اولین مورد میتونه از کمبود آهن در خاک باشه، همچنین آبیاری نا مناسب(کم یا زیاد) هم یکی از دلایل زرد شدن و ریزش برگهای کاج مطبق است. پس اگر روی برگها زرد شدگی و یا لکه هیا قهوه ای مشاهده کردید سریعا به شرایط نگهداری گیاه توجه کنید تا مشکل رو پیدا و حل کنید.
در کنار موارد بالا سرد شدن محیط نگهداری این گیاه هم یکی از دلایل زرد شدن برگ می باشد، گرم شدن هوت هم باعث زرد شدن و ایجاد لکه روی برگها میشه

علت پوسیدگی ساقه کاج مطبق چیست؟

این مشکل نشون میده که شما میزان آبیایر رو خیلی زیاد انجام دادید و یا گلدان زهکشی مناسبی نداشته که ساقه گیاه ابتدا قهوه ای شده و بعد پوسیده میشه به محض مشاهده لکه های قهوه ای روی ساقه آبیاری را متوقف کنید و زهکشی رو چک کنید و حتما از قارچ کش هم استفاده کنید.

برخی از بیماری های رایج کاج مطبق

این گیاه در برابر خیلی از بیماری ها مقاوم است ولی در زیر برخی از مهمترین بیماری های اون رو بهتون میگیم، در مطلبی حداگانه به بررسی آفت و بیماری گیاهان آپارتمانی پرداختیم که حتما مطالعه کنید.

نشانه و بیماری Anthracnose 

یکی از بيماريهای کاج مطبق آنتراکنوز Anthracnose میباشد که برگهای سوزنی قسمت نوک شاخه های فرعی و اصلی قهوه ای مات شده و اندام بارده قارچ روی لکه های مسن تر ايجاد می شود پراکندگی قارچ بيشتر در اثر باد و پاشش آب انجام می شود. تنظيم شرايط رطوبتی محيط گلخانه در جلوگيري از گسترش بيماری مؤثر است. در صورت ابتلا، می توان از قارچکشهای محافظتی همانند مانکوزب و زينب به ميزان ۵/۱ در هزار به صورت محلولپاشی استفاده نمود.

نشانه ها و راهنمای درمان بیماری زغالک

اگر دیدید برگهای گیاه شما شروع به زرد شدن میکند میتونه یکی از نشانه های بیماری قارچی به نام زعالک باشد با این شرط که ابتدا لکه‌هایی را بر سطح برگ‌های مختلف دیدید بعد از مدتی تمام بخش‌های شاخه‌ها نیز زردیا قهوه‌ای رنگ میشود.
این بیماری از رطوبت بالای برگها و یا آبیاری زیاد می باشد که باید رطوبت، غبارپاشی و آبیاری رو کم کنید. حالا که متوجه شدید گیاه دچار بیماری قارچی شده با استفاده از قارچ کش هایی مثل کاربندازیم گیاه رو سم پاشی کنید.

سایر آفاتی که به گیاه حمله میکنند

شپشک آردآلود و ریشک بال هم میتونه گیاه رو تهدید کنه که برای از بین بردن شپشک ابتدا سفیدک ها رو با دستمال یا گوش پاک کن تمیز کنید و سپس با استفاده از سم گیاه رو سم پاشی کنید. آفت ریشک بال هم در زمستان از شیره گیاه تغذیه میکند و اندازه بسیار ریز دارد، زمانی که در فصل پاییز و زمستان دیدید گیاه ضعیف میشه حتما اون رو سمپاشی کنید.

حتما نظر و تجربه شخصی خودتون رو در بخش دیدگاه برای ما بنویسید و اگر سوال یا مشکلی هم دارید مطرح کنید تا کارشناسان ما پاسخ شما را ارسال کنند. راستی حتما مطلب کاج لاوسون مطالعه کنید.