معرفی و نگهداری لیتوپس در خانه : اگه به دنبال یک گیاه با شکل ظاهری خاص و منحصر به فرد هستید لیپتوس گزینه خوبی برای شماست، زمانی که این گیاه به گل بنشینه جذابیت اون وچندان خواهد شد. فقط توجه کنید که شرایط نگهداری اون کمی خاص هست چون سیکل رشد و خواب اون کمی با گیاهان دیگه متفاوت هست پس تا آخر این مطلب رو خوب و دقیق مطالعه کنید تا گیاهتون دچار مشکل نشه، توجه کنید که این گیاه تابستان نیاز به خواب و نور کمی داره و اگر زمان خواب این گیاه رو ندونید گیاه دچار پوسیدگی ریشه و ساقه خواهد شد.
معرفی کامل گیاه لیتوپس
نام علمی این گیاه Lithops , Living stone یا همون Lithops species ( گیاه سنگی) نام این گیاه از کلمه یونانی به معنی سنگ گرفته شده، و همچنین به خانواده Aizoaceae (نمیروزیان) که بومی آفریقای جنوبی میباشد. این گیاه از جنس، لیتوپس بوده و شامل 50 گونه مختلف از گیاهان چندساله گوشتی و از خانواده بزرگ ساکولنت ها است. گیاه سنگی رو جزو جذابترین و زیباترین گیاهان آپارتمانی در جهان تقسیم بندی میکنند چون شکل و رنگ بسیار زیبایی دارهف همین رنگ و شکل ظاهری باعث شده که بیشتر به سنگ شبیه باشه و بهش گیاه سنگی هم بگن.
شما میتونید این گیاه رو در سراسر مناطق نامیبیا، آفریقای جنوبی، بوستوانا و آنگولا است. ولی الان در همه خونه ها به راحتی پیدا میشه
روند رشد و خواب این گیاه چطور هست؟
همانطور که در مقدمه این مطلب گفتم حتما باید به سیکل رشد و خواب این گیاه توجه کنید چون کمی متفاوت با سایر ساکولنت و کاکتوس ها عمل میکنه به این شکل که فروش فصل رشد این گیاه رو از اواخر تابستان زمانی که هوا خنک و روزها کوتاه میشود باید دانست. بعد از شروع رشد در زمستان شروه به باز کردن برگهای جدید از درون برگهای قبلی میکنه. اگر میخواهید که شاهد گلدهی اون باشید حتما فصل استراحت رو باید براش فراهم کنید البته برای گلدهی گیاه باید به بلوغ رسیده باشه ( این بلوغ بعد از 4 الی 5 سال اتفاق میوفته)
برگ جدید از دل برگ قبلی بیرون زده و برگ قبلی بعد از مدتی خشک میشود و دوباره گیاه به همان پروسه رشدی خود برگشته و این روند را تا ابتدای بهار یا نهایتا اردیبهشت طی میکند. با آغاز روزهای بلند و هوای گرم و خشک در طبیعت (اگر میخواهید گیاه روند رشد خوبی داشته باشه شما در خانه هم باید این روند رو فراهم کنید) گیاه وارد فاز استراحت میشود و در هر فاز گیاه دستورات مخصوص به خود را دارد که باید رعایت گردد.
در فصل استراحت و خواب باید میزان نور و آبیاری کاهش پیدا کند، توجه کنید که کوددهی به هیچ وجه نباید در فصل خواب انجام بشه، اگر شرایط استراحت رو فراهم نکنید به هیچ وجه منتظر گلهای زیبای اون نباشید.
بهترین شرایط برای نگهداری لیتوپس در خانه
درسته این گیاه جزو خانواده ساکولنت هست ولی شرایط نگهداری متفاوتی در فصول مختلف داره و یجورایی منحصر به خودش است که حتما تک تک موارد رو مطالعه کنید.
زمان و میزان آبیاری گیاه لیتوپس چطور باشه؟
یکی از نکات کلیدی که اگر به درستی رعایت نشده باعث مرگ گیاه میشه آبیاری درست در فصل درست است، با شروع پاییز این گیاه شروع به گلدهی و گرده افشانی و تولید بذر میکند پس باید در این مدت گیاه رو به مقدار زیاد آبیاری کنید یعنی خاک گلدان رو چک کنید و هر زمان خاک تا عمق 3 الی 4 سانتی متر (البته بسته به اندازه گلدان و گیاه) چک کنید اگر خشک شده بود و گیاه رو آبیاری کنید.
نکته مهم این هست که : زمانی که گیاه به گل نشسته زمان آبیاری نباید آب روی گلها نریزه چون باعث از بین رفتن گرده افشانی میشه، زمانی که دیدید گیاه شروع به از کردن برگ کرده ابیاری رو کاهش بدید (اواخر زمستان) چون برگهای جدید تمام مواد مغذی موجود راد جذب میکنه و برگهای قدیمی کم کم خشک و از بین میروند. اگر برگ قبلی از بین نرود برگ جدید هم رشد خوبی نخواهد داشت. اما بعد از ریزش برگهای قدیمی روال آبیاری رو به همان شکل قبل انجام بدید.
زمانی که به فصل استراحت گیاه که اوایل بهار است رسیدیم باید میزان آبیاری را کاهش بدید یعنی هر زمان خاک تا عمق 4 الی 5 سانتی متر رسید گیاه رو ابیاری کنید، هرچند ماهی یکبار آبیاری هم در این فصل بریا گیاه کافیه، با این کار به گیاه اجازه استراحت میدید.
دمای مناسب رشد لیتوپس چقدره؟
این گیاه در دمای بالا به خواب میره و در دمای خنک شروع به رشد و گلدهی میکند پس میشه گفت بهترین دما برای رشد اون حدود 9 الی 20 درجه سانتی گراد است و هرچقدر دما بالا تر بره زمان خواب گیاه نزدیک میشود.
لیتوپس در روز چقدر نور نیاز دارد؟
این گیاه نور خیلی زیاد نیاز ندارد و میتوان گفت روزانه 3 الی 5 ساعت نور فیلتر شده و غیر مستقیم براش کافیه و میتونه رشد خوبی داشته باشه، گیاه لیتوپس از سطح بالای خود میتواند مثل پنجره ای نور را برای کلروفیل یا سبزینه های خود بفرستد!! که به این قابلیت Epidermal window گفته میشود. این پنجره وقتی نور بسیار زیاد شود و دما بالا رود از ورود نور به داخل جلوگیری میکند تا مبادا سیستم فتوسنتزی آسیب ببیند.
نور زیاد و شدید (نور فیلتر شده نباشه) باعث سوختگی گیاه میشه مگر اینکه از ابتدای بهار در معرض نور مستقیم بوده باشه، البته نور کم هم باعث رشد علفی گیاه خواهد شدف پس سعی کنید نور متعادل باشه
از چه خاکی برای لیتوپس استفاده کنیم؟
این گیاه مانند سایر گیاهان گوشتی (ساکولنت و کاکتوس) نیاز به خاکی عنی با زهکشی بالا نیاز داره، میتونید از ترکیب خاک برگ (پیت ماس) + کمی ماسه + پرلیت + کمی خاک باغچه برای این گیاه استفاده کنید در ضمن میتونید از خاک های آماده مخصوص کاکتوس هم برای این گیاه استفاده کنید.
حتما خاک و خود گلدان باید زهکشی بالایی داشته باشند پس کف گلدان را سوراخ کنید و لایه اول رو سنگ ریزه استفاده کنید.
از چه کودی برای گیاه لیتوپس استفاده کنیم؟
این گیاه هم مانند سایر گیاهان گوشتی به کودی با نیتروژن پایین نیاز داره و باید در فصل رشد که از پاییز شروع میشه هر سه هفته یکبار با کودهایی مانند 10-52-10 یا 36-12-12 به شکل آبیاری کوددهی شود. برای خرید کود میتونید به فروشگاه گل من و تو بخش خرید کود مراجعه کنید.
نحوه تکثیر لیتوپس در خانه
تکثیر این گل از طریق کاشت بذر و یا تقسیم بوته به راحتی انجام میشه ولی خب تکثیر از طریق کاشت بذر بسایر زمان بر خواهد بود. جالبه بدونید که این گیاه رو جزو گیاهان خود عقیم میدونند به این معنی که خودش به تنهایی قادر به گرده افشانی نیست و باید از زنبور و حیوانات دیگر برای گرده افشانی استفاده کند.
روند گرده افشانی هم به این شکل است که در اول پاییز شروع به گلدهی میکند و در روز چهارم گلدهی ( کل زمان گلدهی و ریزش گلها یک هفته خواهد بود یاید در این زمان گرده افشانی رو انجام بدید) برای اینکه گلها به بذر تبدیل بشن با برس شروع به گرده افشانی کنید اگر این کار رو به درستی انجام بدید بعد از چند هفته شاهد کپسول های بذر خواهید بود.
شما میتوانید از بذرهای به دست اومده گیاه جدید تولید کنید، حالا یا بذر را از بیرون تهیه کنید و یا بذرهای به دست آمده را در فصل بهار در گلدانی با خاک بسیار سبک بکارید و در محلی با نور فیلتر شده قرار بدید، تا پاییز صبر کنید و در ابتدای فصل رشد جوانه های به دست آمده را به گلدان جدید منتقل کنید.
اگر گیاه شما در فصل رشد به خوبی رسیدگی بشه و پاجوش بزنه میتونید زمان تعویض گلدان تقسیم ریشه رو انجام بدید.
زمان و نحوه تعویض گلدان
بهتر است گلدان لیتوپس را هر ۳ سال یکبار بعد از پایان مرحله ی تولید برگ تعویض کنید ریشه های گیاه نسبتا عمیق بوده و گلدان هایی با عمق بیشتر را ترجیح میدهند.خاک بخش مهم این گیاه را تشکیل میدهد خاک این گل حتما باید آب را به راحتی از خود عبور دهد در مناطق سردسیر باید کاملا خاک آب را رد کند و در مناطق گرمتر باید کمی خاک را سنگین تر گرفت ولی نه زیاد!! ترکیب شن و ماسه و پرلیت و کمی ورمی کمپوست برای این گل مناسب است.
حتما مطلب زمان تعویض گلدان و نکات مهم نحوه تعویض گلدان را مطالعه کنید.
مشکلات، آفات و بیماری های لیتوپس
یکی از بزرگترین و مهمترین آفت این گیاه همان شپشک آردآلود هست که بلای جان حسن یوسف هم هست. این آفت در درز شکاف سطح پنجره یا هنگام تولید گل جدید بین ۲ سطح برگ یا روی ریشه از شیره ی گل استفاده میکنه. این آفت یک حالت پشمک مانند در خود درست کرده و مثل پنیر پیتزا کش میاید. بهترین راه این است که با برس آغشته به الکل صنعتی گیاه روی حشره بمالید تا از بین برود و سپس آن نقطه را با آب بشویید تا الکل آسیبی به بافت گل وارد نکند. از محلول آب و مایع ظرفشویی برای از بین بردن و سم پاشی میتونید استفاده کنید.
از دیگر بیماری هایی که با آبیاری زیاد و مرطوب بودن خاک و محیط برای این گیاه پیش میاد بیماری قارچی هست ( بیماری قارچی گیاهان آپارتمانی رو در مطلبی کامل مورد بررسی قرار دادیم حتما مطالعه کنید) که سریعا باید استفاده از قارچ کش ها اون رو سم پاشی کنید.
علت اصلی چروک شدن لیتوپس چیست؟
این مشکل بیشتر بخاطر آبیاری کم در فصل رشد و خواب گیاه پیش میاد که بیشتر در فصل خواب اتفاق میوفته، پس حتما میزان و آبیاری رو متناسب با فصل رشد یا خواب گیاه تنظیم کنید.
علت اصلی پوسیدگی لیتوپس چیست؟
همانطور که در بالا گفتیم مهمترین دلیل پوسیدگی ساقه یا ریشه این گیاه رطوبت بالا خاک (آبیاری زیاد) مخصولا در فصل گرم (خواب گیاه) است که ابتدا از ریشه شروع میشود و سپس به ساقه گیاه میرسد که نهایتا اگر این روند ادامه داشته باشید باعث مرگ گیاه خواهد شد.
علت از بین رفتن جوانه‌های لیتوپس چیست؟
بیماری قارچی و بالا رفتن دما محل نگهداری از دلایل اصلی ازبین رفتن جوانه‌های لیتوپس است. با مشاهده این مورد حتما گیاه رو سریعا بررسی و سم پاشی کنید و یا به محل با دمای پایین منتقل کنید.
در این مطلب تمام نکات و روند رشد و خواب گیاه لیتوپس (گیاه سنگی) رو گفتم و اینکه فصل رشد و استراحت اون با سایر ساکولنت و کاکتوس ها متفاوت است، شما چه نکات و تجربیاتی دارید؟ حتما سوال و تجربیاتتون رو در بخش دیدگاه برای ما بنویسید تا کارشناسان ما پاسخ شما را ارسال کنند.
