کشیدن دندان عقل یا خارج کردن دندان بین بزرگسالان رایج است، اگرچه دندانهای آنها قرار است که دائمی باشند. در اینجا به برخی از دلایلی که باعث میشوند فرد دندان خود را بکشد اشاره شده است.
- عفونت دندان یا پوسیدگی
- بیماری لثه
- آسیب ناشی از تروما
- شلوغی دندانها
با ما همراه باشید تا اطلاعات بیشتری در زمینه کشیدن دندان و بایدها و نبایدهای بعد از این درمان دندانپزشکی کسب کنید.
کشیدن دندان چگونه انجام میشود؟
باید به یک دندانپزشک یا جراح دهان و دندان برای کشیدن دندان مراجعه کنید، دندانپزشک داروی بیحسی موضعی به ناحیه مورد نظر تزریق میکند تا دردی احساس نکنید و هوشیار نیز باشید و بیهوش نشوید.
اگر کودک شما نیاز به کشیدن دندان داشته باشد یا قرار باشد شما بیش از یک دندان را بکشید، ممکن است دندانپزشک از بیهوشی عمومی استفاده کند؛ یعنی شما یا کودکتان در طول درمان در خواب خواهید بود.
برای کشیدن دندان ساده، دندانپزشک از ابزاری به نام الواتور (Elevator) کمک میگیرد و دندان را به جلو و عقب حرکت میدهد تا دندان لق شود. سپس با کمک فورسپس دندان را میکشد.
دندان آسیاب (مولر) یا دندان نهفته
اگر میخواهید دندان آسیابتان را بکشید یا دندان نهفته دارید (دندان در زیر لثه پنهان شده است) باید از جراحی برای خارج سازی دندان استفاده شود.
در چنین مواردی، جراح برشی ایجاد میکند و لثه و بافت استخوانی که روی دندان را پوشاندهاند میبرد؛ سپس با کمک فورسپس دندان را به عقب و جلو حرکت میدهند تا بشکند و خارج شود.
اگر کشیدن دندان سخت باشد، تکههایی از دندان خارج خواهد شد. جراحیهای پیچیدهتر کشیدن دندان با کمک بیهوشی عمومی انجام خواهند شد.
بعد از کشیدن دندان در داخل سوکت، لخته ایجاد خواهد شد. دندانپزشک یا جراح دهان و دندان از گاز برای توقف خونریزی استفاده خواهد کرد. در برخی از موارد از چند بخیه نیز استفاده میشود.
بایدهای بعد از کشیدن دندان
اگرچه مراقبتهای بعد از کشیدن دندان بسته به محل دندان و روش کشیدن دندان متفاوت خواهند بود، اما معمولاً باید در عرض 7-10 روز بهبود یابید. باید توجه داشته باشید تا هر کاری که میتوانید انجام دهید تا لخته در سر جای خود در سوکت دندان باقی بماند. جابجا شدن این لخته باعث بروز مشکلی خواهد شد که سوکت خشک نام دارد و ممکن است دردناک باشد. در اینجا به برخی کارهایی که باید بعد از کشیدن دندان انجام دهید اشاره شده است.
استراحت کافی داشته باشید.
کشیدن دندان ممکن است کار سختی به نظر نرسد اما تا حدودی نوعی جراحی به شمار میرود. باید بعد از این درمان استراحت کافی و آرامش داشته باشید تا محل کشیدن دندان بهبود یابد. بهتر است که تا جایی که میتوانید سرتان را صاف نگه دارید تا جریان خون کمتر شود و لخته بتواند ایجاد شود.
مایعات مصرف کنید
نوشیدن آب باعث میشود که علاوه بر هیدراته ماندن بدنتان دندانهایتان نیز تمیز و عاری از باکتری باقی بمانند. باید بعد از کشیدن دندان آب فراوانی بنوشید تا محل کشیدن دندان تمیز بماند و عفونت نکند. توجه داشته باشید که از نی استفاده نکنید، زیرا مکیدن میتواند باعث آسیب به محل کشیدن دندان شود.
حواستان به هرگونه درد و تورم باشد
ممکن است بعد از کشیدن دندان احساس درد یا تورم داشته باشید که طبیعی است و ممکن است 3 روز ادامه داشته باشد. استفاده از کیسه یخ میتواند درد و تورم را کاهش دهد. میتوانید با فواصل 10 دقیقهای روی گونهی خود کیسه یخ قرار دهید تا تورم را مهار کنید.
بعد از درمان غذاهای مناسب بخورید
در طول دوران نقاهت باید غذاهای نرم بخورید که برخی از آنها عبارتند از:
- سوپ
- پودینگ
- ماست
- سس سیب
میتوانید از اسموتی نیز استفاده کنید، اما باید با قاشق بخورید. با بهبود یافتن محل کشیدن دندان میتوانید غذاهای جامد را به رژیم غذایی خود اضافه کنید، اما توصیه میشود که تا یک هفته بعد از کشیدن دندان غذاهای نرم مصرف کنید.
اگر شرایط بدتر شد به پزشکتان اطلاع دهید
بیمار باید در صورتی که خونریزی قطع نشود، مسکنها اثر نکنند و یا حالت تهوع و استفراغ داشته باشد با پزشک تماس بگیرد. فرد باید اگر قرمزی و تورم به جای بهبود یافتن بدتر شوند، در محل جراحی چرک دیده شود، یا سوکت خشک ایجاد شود به پزشک اطلاع دهد؛ این مشکل زمانی رخ میدهد که لخته ایجاد نشود یا کنده شود. این امر باعث بیرون ماندن اعصاب و تأخیر در بهبودی خواهد شد.
نبایدهای بعد از کشیدن دندان
در اینجا به نکاتی اشاره میشود که بعد از کشیدن دندان نباید انجام دهید تا روند بهبودی بعد از کشیدن دندان تسریع شود.
- سیگار نکشید: حداقل تا 48 ساعت بعد از کشیدن دندان سیگار نکشید. مواد شیمیایی موجود در سیگار میتواند ایجاد لخته را تحت تأثیر قرار دهد و احتمال ابتلا به سوکت خشک 3-4 روز بعد از کشیدن دندان افزایش خواهد یافت.
- بلافاصله بعد از درمان غذاهای چامد نخورید: تا زمانی که اثر بیحسی برطرف نشده است، بهتر است که غذاهای جامد نخورید. وقتی که بیحسی فک برطرف شد میتوانید غذاهای جامد بخورید. بعد از کشیدن دندان غذاهای نرم و مایع، مانند: سوپ، پوره سیبزمینی، ماست، میلک شیک، اسموتی و … مصرف کنید.
- استفاده از دهانشویهی آب و نمک گرم: هدف اصلی استفاده از دهانشویه تمیز شدن محل کشیدن دندان است، چون نمیتوان سوکت را مسواک زد. دلیل استفاده از نمک این است که محلولی یکنواخت همانند مایعات طبیعی بافتها ایجاد شود و کمتر از آب باعث تحریک شود. معمولاً توصیه میشود که 12 ساعت بعد از کشیدن دندان از دهانشویه استفاده شود. در نتیجه استفاده از دهانشویهی آب و نمک کمک میکند تا آن ناحیه تمیز بماند و بهداشت آن حفظ شود.
- داروهایتان را طبق دستور دندانپزشکتان مصرف کنید: مصرف داروها را فراموش نکنید. اگر برای شما آنتیبیوتیک تجویز شده است، باید آن را مرتب مصرف کنید. مسکنها و داروهای ضدالتهابی، باید بعد از کشیدن دندان مصرف شوند؛ مصرف آنها باعث کاهش درد و تورم خواهد شد. اگر درد تا دو روز بعد از کشیدن دندان ادامه داشت یا خونریزی مجدداً شروع شد، باید با دندانپزشکتان تماس بگیرید.
- از مصرف آسپرین خودداری کنید: آسپرین مصرف نکنید (میتوانید ایبوپروفن مصرف کنید). آسپرین که نوعی رقیق کنندهی خون است باعث تأخیر در تشکیل لخته خواهد شد و در نتیجه بهبودی را به تعویق خواهد انداخت. داروهایتان را طبق دستور پزشک مصرف کنید و قبل از مصرف هرگونه دارو با دندانپزشکتان مشورت کنید.
- از مکیدن خودداری کنید: بعد از کشیدن دندان باید از سیگار کشیدن، نوشیدن با نی و خوردن سبزیجات سفت خودداری شود. از غذاهای نرم و مایع مانند: سوپ، سیبزمینی له شده، ماست، میلک شیک، اسموتی و غیره استفاده کنید. از مصرف نوشیدنیهای داغ، غذاهای تند و نوشابه و … خودداری کنید.
- سوراخ ایجاد شده را دستکاری نکنید: اگرچه در روزهای اولیه کمی حفرهی ایجاد شده برایتان غیرعادی است، اما اصلاً خلال دندان یا زبانتان را به این حفره نزنید، چون باعث تأخیر روند بهبودی، افزایش خونریزی و ایجاد سوکت خشک خواهد شد.
خلاصه
بعد از طی شدن دوران نقاهت 1-2 هفتهای، میتوانید رژیم عادی خود را ادامه دهید. استخوان و بافت لثهی جدید در محل کشیدن دندان مجدداً تشکیل خواهد شد. با این حال ممکن است جای خالی دندان باعث جابجایی دندانها شده و نظم دندانهای شما را تغییر دهد. میتوانید از دندانپزشکتان برای جایگزین کردن این دندان کشیده شده کمک بگیرید تا این مشکل رخ ندهد. برای این کار میتوان از ایمپلنتهای دندانی، بریجهای ثابت یا دنچر استفاده کرد.
