گزارش تولیدات داخلی کشور پرتغال نشان می دهد که بازار گل در این کشور شرایط بسیار خوبی دارد. انجمن تولیدکنندگان گل و گیاهان زینتی در کشور پرتغال در سال ۱۹۸۲ تاسیس شد. این انجمن اصلی ترین حامی صنعت باغبانی زینتی در این کشور است و دارای ۴۰۰ عضو است که در بخش های مختلف زنجیره تولید گل و گیاهان زینتی فعالیت می کنند شامل تولیدکنندگان گل و گیاه برای مهدکودک، گیاهان باغی، گل های آپارتمانی، شاخه گل های چیده شده و شاخ و برگ های بریده شده میشود و در مجموع بیش از ۸۰ درصد تولیدات گل و گیاه زینتی را در کشور پرتغال تشکیل میدهد. هدف اصلی این انجمن افزایش شهرت صنعت گل و گیاه زینتی و ارتقا صنعت پویا از طریق تغییر محیط زیست است.
مزایای سرمایه گذاری در گل فروشی یا باغبانی در پرتغال
شاخص های صنعتی
به گفته ویکتور آرائوخو رئیس انجمن تولیدکنندگان گل و گیاهان زینتی کشور پرتغال و پائولا ویلانووا محقق حوزه باغبانی، در کشور پرتغال حدودا ۱۰۱۰ مزرعه کشاورزی وجود دارد که مشغول تولید گل و گیاه به صورت تجاری هستند. انجمن تولیدکنندگان گل و گیاهان زینتی تاکید کرده است این رقم بخشی از یک سرشماری بسیار گسترده و سراسری است که در سال ۲۰۱۲ توسط موسسه ملی INE انجام شده است.
داده های به دست آمده از این سرشماری نشان می دهد که در کشور پرتغال ۱۳۶۵ هکتار زمین به باغبانی زینتی اختصاص داده شده است و از این میزان زمین ۵۶۴ هکتار برای کاشت گل های شاخه ای، ۱۸۵ هکتار برای شاخ و برگ های بریده شده و ۶۱۷ هکتار برای گل های زینتی استفاده شده است. در سال ۲۰۱۹ درآمد گردش صنعت گل و گیاه زینتی در کشور پرتغال ۶۰۲ میلیون یورو تخمین زده شده است.
شرایط جغرافیایی عالی
منطقه آلنتجو مرکز اصلی تولید شاخه گل در کشور پرتغال است که در بخش جنوبی این کشور و در سواحل غربی شبه جزیره ایبری واقع شده است. مونتیجو و آلکوچت از همسایه های این منطقه هستند و دارای آب و هوای خوش خیم و خاک حاصلخیز می باشند و در ساحل غربی تاگوس قرار گرفته اند و از لیسبون تنها چند دقیقه فاصله دارد. این دو شهر مهم ترین شهرهای تولید شاخه گل در کشور پرتغال به شمار میروند. در مرکز کشور پرتغال و منطقه Algarve که جنوبی ترین بخش این کشور است حاصلخیزی خاک و آب و هوای خوب شرایط آیده آلی برای رشد گل و گیاه و به ویژه گیاهان مدیترانه ای به وجود آورده است.
از نظر قیمت گذاری مساحت زمین چندان مهم نیست بلکه موقعیت جغرافیایی زمین است که بر ارزش و قیمت نهایی زمین تاثیر میگذارد. مقرون به صرفه ترین منطقه مناطق داخلی است. دولت پرتغال بورس ملی زمین را به وجود آورده است و هم اکنون این بورس زیر نظر وزارت کشاورزی این کشور اداره میشود. هدف از این بورس تسهیل دسترسی به زمین به ویژه زمین هایی که از آنها استفاده نمی شود و شناسایی بهتر زمین های مناسب برای کشت گل و گیاه است. از این طریق زمین های حاصل خیز و مستعد کشاورزی که به نهاد های خصوصی، دولت، مقامات محلی یا هر نهاد عمومی دیگری تعلق دارد برای اجاره، فروش در دسترس قرار میگیرد.
سهولت اخذ اقامت دائم پرتغال
اگر شما عاشق کشور پرتغال هستید و می خواهید در این کشور برای خود گلخانه ای بسازید که هر روز حیاتی دوباره را با گل هایتان به دست آورید می توانید اقدام به خرید ملک برای اخذ اقامت پرتغال نمایید و پس از ورود به پرتغال از ملک خریداری شده خود به عنوان گلخانه استفاده نمایید. همچنین علاوه بر دریافت اقامت از طریق خرید ملک، مزایای بسیار دیگری از سرمایه گذاری در پرتغال عایدتان خواهد شد. تنها نکته ای که اینجا حائز اهمیت است این می باشد که اگر می خواهید تمامی این مزایا را به دست بیاورید باید برای خرید ملک در پرتغال از مشاوران و شرکت هایی معتبر مانند گونش اینوست کمک بگیرید تا علاوه بر کسب مزایای خرید ملک در پرتغال، فرایند اخذ اقامت شما به صورت فوری و تضمینی انجام پذیرد.
بازار در حال رشد
تمرکز اصلی در صنعت گل و گیاه کشور پرتغال بر فروش داخلی تولیدات است. در سالهای گذشته شماری از تولیدکنندگان پرتغالی استراتژی های جدیدی به جهت سلطه بر بازارهای خارجی به کار برده اند. حدود ۱۲ درصد از گل و گیاه زینتی در سه ماهه اول سال ۲۰۲۰ به کشور های دیگر صادر شده است. اما پس از شیوع سریع همه گیری کرونا در سراسر اروپا و به دنبال آن کاهش ناگهانی و شدید مصرف، شرکت ها با مشکلات فراوانی مواجه شوند. می دانیم این مشکل تنها کشور پرتغال را درگیر نکرد و بیماری کرونا تقریبا تمام کشورها را با مشکل مواجه کرد.
بازارهای های اصلی برای واردات شاخه گل به کشور پرتغال کشورهای هلند با ۴۷ درصد، اسپانیا با ۳۴ درصد، ایتالیا با ۸ درصد سهم در سال ۲۰۱۸ بوده اند. این کشورها ۸۹ درصد کل محصولات زینتی وارداتی به کشور پرتغال را تشکیل داده اند. در ادامه داده های مربوطه به صورت جدول آورده شده است:
تراز تجاری گیاهان زنده و محصولات گلکاری در کشور پرتغال
| 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | |
| صادرات | 64,976 | 76,839 | 79,174 | 78,760 | 96,809 |
| واردات | 87,093 | 103,182 | 123,899 | 126,791 | 128,622 |
| تراز | -22,118 | -26,343 | -44,725 | -48,031 | -31,813 |
انجمن تولیدکنندگان گل و گیاهان زینتی کشور پرتغال بیان داشته است که در سال ۲۰۱۹ ارزش صادرات گل و گیاه از ۷۸ میلیون یورو در سال ۲۰۱۸ به ۹۶ میلیون یورو در سال ۲۰۱۹ افزایش یافته است یعنی افزایش ۲۲ درصدی میزان صادرات. اسپانیا، فرانسه، آلمان و انگلستان کشورهایی است که گل و گیاه از پرتغال به آنها صادر شده است. این انجمن اعتقاد راسخی به پتانسیل صادراتی گل و گیاه زینتی در کشور پرتغال دارد و معتقد است این بخش رشد چشمگیری در سال های اخیر داشته و میتواند همچنان به رشد خود ادامه دهد و صادرات گل و گیاه از کشور پرتغال همچنان افزایش یابد. مشکلی که این حوزه را درگیر میکند این است که تولید گل و گیاه زینتی در این کشور به دست صاحبان مشاغل کوچک انجام میشود.
در سال ۲۰۱۹ در ابتدای لیست شاخص ترین محصولات گل و گیاه تولید شده در کشور پرتغال، گل پروتیا (Protea) و پس از آن گل های رز، میخک، گلایل، لیلیوم، ژبرا و گل داوودی دیده میشود.
اکثر باغ های پرورش گل و گیاه زینتی درهر فصل، ترکیبی از گونه های مختلف گل و گیاه را میکارند تا از فصلی شدن گل ها جلوگیری کنند. تولیدکنندگان ملی گل و گیاه زینتی در کشور پرتغال به جهت بالا بردن کیفیت و افزایش تنوع محصولات و رونق بازار فروش و بهبود آگاهی مشتریان درباره محصولات خود تحولات بسیاری در استراتژی های خود ایجاد کرده اند.
فروش گل و گیاه زینتی
تخمین زده شده است ۲۰ درصد از شاخه های گل از طریق بازار عمده فروشی گل و گیاه به فروش میرسد. شاخه گل های از قبل چیده شده ابتدا برای عمده فروشان (۴۰ درصد)، سپس برای صادرات (۲۰ درصد) و در ادامه برای گل فروشان (۱۹درصد) ارسال میشود. صادرات گل و گیاه با داشتن سهم ۴۳ درصدی در فروش گل و گیاه رتبه اول و عمده فروشان با سهم ۳۷ درصدی در رتبه دوم قرار دارد. ۳۹ درصد از گل و گیاه زینتی به مراکز باغی فروخته میشود و ۳۰ درصد تولید نیز به دیگر کشورها صادر میگردد.
به لحاظ بازاری، تجاری سازی شاخه های گل از پیش چیده شده تحت سلطه عمده فروشان است و گیاهان زینتی نیز تحت سلطه مراکز باغبانی قرار دارد. با این حال فروش شاخه گل و گیاهان گلدانی به بازار انبوه همچنان رو به رشد است.
این بخش از بازار فروش گل و گیاه زینتی میتواند از سازماندهی بهتر تولید، انبار داری بهتر محصولات، بازاریابی برای افزایش حجم تولید و رقابت در بازارهای داخلی و خارجی بهره بگیرد.
تولید گل و گیاه زینتی
با بررسی دقیق تر پراکندگی جغرافیایی مراکز تولید گل و گیاه زینتی مشخص شد که در آلنتجو، آلگاروه و انتره دورو مینهو در نزدیکی ساحل، که آب و هوا ملایم و مناسب است و همچنین به دلیل نزدیکی به مناطقی همچون لیسبون و پورتو موقعیت مکانی مناسبی دارند در حال حاضر بخش اعظم تولید گل و گیاه در این مناطق صورت میگیرد.
مناطق مونتیجو و آلکوچت با داشتن حدود ۲۰۰ هکتار گلخانه بزرگترین تولیدکننده ژربرا در کشور پرتغال هستند. روزانه نیم میلیون ساقه گل در این منطقه تولید میشود و ۱۵ درصد آن به کشورهای دیگر صادر میشود. گلخانه های تولید گل و گیاه زینتی در منطقه مونتیجو تنها چند سال است که تاسیس شده است اما به دلیل سرمایه گذاری در زیرساخت ها و فناوری های جدید همچون هیدروپونیک، گلخانه با سقف های بلندتر با ساختارهای فلزی و بهبود یافتن روش های کنترل آب و هوا تولید گل و گیاه در این منطقه با پیشرفت های بسیاری همراه بوده است. با این حال تولید در فصل زمستان به علت سرما و محدودیت های اقتصادی مانند هزینه های نصب و نگهداری سیستم های گرمایشی همچنان محدود مانده است.
نکته مهمی که باید به آن اشاره کرد این است که تولید گل و گیاه زینتی در مجمع الجزایرMadeira و Azores در حجم زیادی صورت میگیرد و تا حدی نیز این تولیدات به کشورهای دیگر صادر میشود.
در Azores سازمانی وجود دارد که از ۱۷ تولیدکننده گل تشکیل شده است و گل هایی از خانواده Proteaceae تولید میکند که عمدتا به هلند صادر میشود.
در ۱۰ تا ۱۵ سال گذشته در کشور پرتغال تجارت گل و گیاه با تغییراتی همراه بوده است. تاسیس دو شرکت موجب شد بازار گل و گیاه در این کشور سازماندهی و تخصصی تر شود و دسترسی به مواد با کیفیت و مقرون به صرفه تسهیل گردد. این مسئله سبب ظهور تولیدکنندگان متخصص و کارآمد در این کشور شده است. برخی از این تولیدکنندگان به شرکای اروپایی خود (اسپانیا) تولیداتشان را صادر میکنند.
سودآوری
انجمن تولیدکنندگان گل و گیاهان زینتی کشور پرتغال درباره سودآوری تجارت تولید گل و گیاه زینتی در این کشور بیان داشته است تولید گونه های زینتی گل و گیاه در کشور پرتغال در حال رشد است. ظاهر گونه های ژربرا و کاملیا بهبود یافته است و ماندگاری و مقاومتشان در برابر بیماری های مختلف بالا رفته است. همچنین مشارکت گروه های تجاری در کشور پرتغال در برنامه های پر‍ورشی به سبک اروپایی به افزایش سودهی این صنعت کمک فراوانی کرده است.
استفاده از گونه های جدید گل و گیاه که مقاومت بالایی در برابر آفت ها و بیماری های مختلف دارند و رنگ و شکل های متنوعی دارند و کیفیت بهتری نیز دارند در تولید موفقیت آمیز گل و گیاه زینتی نقش بسیار مهمی دارد و باعث میشود نرخ تلف شدن گل و گیاه پس از کاشت به حداقل برسد و ناهمگونی محصولات کاهش یابد همچنین کیفیت رشد و عملکرد گیاهان تولید شده تضمین شود.
در این بین، حمل و نقل گل و گیاه زینتی در داخل پرتغال برای تولیدکنندگان بسیار بالا است. اگرچه قیمت ها مناسب است اما مسیر مناسب برای جا به جایی تولیدات کافی نیست. به همین خاطر برخی از تولیدکنندگان سیستمی برای توزیع جاده ای راه اندازی کرده اند.
بالا بودن رقابت
یکی از مهم ترین دلایل برتری کشور پرتغال نسبت به کشور هلند در صنعت کشت گل و گیاه زینتی این است که اکثر تولیدکنندگان و پرورش دهندگان گل و گیاه زینتی در کشور هلند هستند و رقابت سنگینی میانشان وجود دارد. با این حال در کشور پرتغال صنعت تولید گل و گیاه زینتی همچنان جوان است و هیچ شرکت بزرگی در این صنعت بر کشور پرتغال تسلط ندارد. علاوه بر این قیمت خانه های پرتغال از هلند بسیار کمتر است و همین امر سبب می شود تا سالانه بسیاری از افراد خواهان خرید ملک در پرتغال شوند تا از این طریق اقامت این کشور را به دست بیاورند همچنین این افراد می توانند با کار کردن در حوزه گل و گیاه زینتی مخارج زندگی خود را در پرتغال تامین نمایند. بنابراین پرتغال از هر جهت مناسب تر از هلند می باشد.
