شپشک آرد آلود چیست؟ (Mealybugs) و نحوه درمان و نابودی کاملا عملی

شپشک آرد آلود چیست و چطور باید درمان کنیم؟
شپشک آرد آلود چیست و چطور باید درمان کنیم؟

شپشک آرد آلود چیست و چطور از بین ببریم؟ شاید برای یکبار هم که شده حسن یوسف و یا سایر گیاهان آپارتمانی شما رو این موجود از بین برده باشه و ندونید که راههای درمان برای رفع مشکل چی هست؟ شپشک آرد آلود (mealybugs) حشرات سه ميليمتري ، پنبه مانند ، بدون بال و تخم گذار هستند، كه اغلب در آب و هوای گرم‌تر مانند گلخانه‌ها و حتی در داخل خانه، روی گیاهان آپارتمانی یافت شده و به سرعت تكثير مي شود. آنها با دهان سوزنی مانند خود شروع به مکیدن شیره برگ هاي گياهان آپارتماني میکنند و همین عامل باعث رشد آنها میشه پس میشه گفت این آفت از شیره گیاهان تغذیه میکنه.
اگر گياهان آپارتماني در خانه پرورش مي دهيد، و این آفت رو روی گیاه مشاهده کردید و تعداد اون کم باشه میشه به راحتی از شر اون خلاص شد، ولی این رو بدونید که اگر سریعا اقدام نکنید به سرعت تکثیر خواهد شد و گیاه رو به نابودی خواهد کشید. اگر تعداد آنها بيشتر از انگشتان دست هست باعث زرد شدن و پیچ خوردگی برگ ها و از بين رفتن كامل گياه مي شود.

میشه گفت گیاه حسن یوسف یکی از خوشمزه ترین غذاهای شپشک هست و اگر حواستون بهش نباشه خیلی سریع دچار این آفت میشه، اگر به پرورش گياهان آپارتماني علاقه منديد و در اين زمينه تجربه داريد، احتمالا با يكي از صدها گونه شپشک آرد آلود آشنا شده ايد. منظور ما از شپشک آرد آلود همان ماده موم پودری سفيد رنگ روی ساقه و برگ گیاهان است كه به راحتي قابل شناسايي و تشخيص مي باشد. اين شپش ها به ندرت در فضای باز دیده می‌شوند. اگر در باغباني و پرورش گل و گياه دست به كار هستيد، شناخت يكي از رايج ترين آفات گياهان (شپشک آرد آلود) و راه هاي رفع آن ضروري است. در اين مقاله همه آنچه بايد در اين مورد بدانيد،بيان شده است.

شپشک‌های آرد آلود چيست؟

شپشک های آرد آلود (نام لاتین این حشره Mealy bug است که با نام شته پشمالو ‘Woolly aphid’ هم شناخته میشه که نام علی اون Pseudococcus است که از خانواده Pseudococcidae به حساب میاد) حشرات فلس دار هستند كه با مکیدن آب گیاهان میزبان خود باعث آسیب و نابودي كامل گياه مي شوند همچنين مانند بسیاری از آفات، شپشک های آرد آلود تمایل به رشد جدید دارند و با گذشت زمان آسیب آنها باعث زرد شدن برگها و ریزش زودرس میوه ها، سبزیجات و جوانه های گل مي شود. علاوه براين، در موارد بد ترشحات مومی آنها (همچنین به عنوان عسلک شناخته می شود) باعث ایجاد قارچ کپک دودی می شود. شپشک‌های آرد آلود به شدت جذب رطوبت می‌شوند، بنابراین در گیاهانی که بیش از حد آبیاری شده‌اند بيشتر میتواند دچار چنین مشکلی بشه.

بنر گل من و تو
شپشک آرد آلود
شپشک آرد آلود

دلیل وجود شپشک آرد آلود در گیاهان چیست؟

شپشک‌های آرد آلود به سمت گیاهان خاصی کشیده می‌شوند که آب بيشتري را در خود نگه مي دارند. شپشك هاي آرد الو تهديد جدي براي درختان مرکبات از قبيل انبه و تعدادی از گیاهان آپارتمانی (حسن یوسف، کراسولا خرفه ای، انواع کاکتوس و…)، به ویژه گونه های گرمسیری است.اين نكته را در نظر بگيريد كه شپشک‌های آرد آلود جذب گیاهانی با سطوح نیتروژن بالا می‌شوند. در صورت آبیاری و کوددهی بیش از حد در گياهان ظاهر مي شوند.

نشانه های بیماری شپشک آرد آلود چیست؟

چون این آفت یک پوشش آرد مانند روی بدن خود داره به راحتی میتونید روی گیاه تشخیص بدید که وجود داره یا خیر، در کنار آردی بودن تخم های خودشون رو هم مانند یک توپ پشمی روی ساقه گیاه ایجاد میکنند که کاملا قابل مشاهده است، یکی از نشانه هایی که اگر این آفت خودش رو در بین برگها پنهان کند میتوان با اون تشخیص داد وجود شیره عسلی روی گیاه است.
اگر دیدید که گیاه شما دچار حمله مورچه شده بدونید که یکی از دلایل اون میتونه وجود شپشک باشه چون مورچه ها اون شیره عسلی که این حشره از خودش ترشح میکنه رو دوست دارند. علاوه بر موارد گفته شده چند نشانه زمانی که گیاه شما دچار حمله این حشره قرار بگیره در گیاه ظاهر میشه که در ادامه گفتم.

بیماری شپشک آرد آلود چيكار مي كند؟

  • پژمردگی و انحراف برگهای جدید در گیاه
  • ریزش برگ و جوانه
  • رشد کپک‌های توده اي ناخوشایند در گیاهان آسیب‌دیده
  • در قسمت‌های زیرین برگ‌ها، روی ساقه‌های گل‌ها یا حتی در قسمت بیرونی گياهان رشد مي كنند.
  • موم سفید پنبه ای معمولا اولین نشانه حضور آنهاست.
  • شپشک‌های آرد آلود با مکیدن شیره گیاهان و تغذیه آنها منجر به زرد شدن برگ‌ها، رشد کوتاه‌قدی، پژمردگی یا مرگ گیاهان است.

گیاهانی كه توسط حشرات آرد آلود آسيب مي بينند؟

شپشک‌های آرد آلود حشرات کوچک هستند که رشد و تخم ريزي روی ساکولنت‌ها مي كنند. به سختی می‌توان گفت دقیقاً چه چیزی باعث ظاهر شدن آنها می‌شود، اما آبیاری بیش از حد یک علت شایع است. اگر محل نگهداری گیاهان شما تعویه خوبی نداشته باشه و دما معتدل باشه محل خوبی برای رشد و پرورش شپشک آردآلود هست. اولين علامت ظاهر شدن آنها وجود ماده تار مانند سفید در گوشه و کنار گياه است. مکان مورد علاقه آنها برای پنهان شدن درست جایی است که برگ ها با ساقه به هم می رسند.

شپشک آرد آلود بیشتر قسمت های گیاه میزبان خود را آلوده می کند. آنها معمولاً بسیاری از گیاهان در فضای باز مانند گياهان یکساله، بوته ها و تقریباً هر گیاهی را در گلخانه‌ها يا خانه‌ها را به شدت آلوده می‌کند. آنها با فشار دادن قطعات دهانی سوزنی مانند خود به داخل گیاه تغذیه می کنند و از عمل مکیدن برای خارج کردن آب گیاه استفاده می کنند.

گياهاني كه اين حشره به آنها علاقمند است: 

میوه ها به ویژه مرکبات، انجیر، انگور و آووکادو

  • بسیاری از گیاهان زینتی از جمله کاکتوس ، فوشیا ، گاردنیا ، هیبیسکوس ، یاس و خرزهره، کولئوس، سرخس ، فیکوس ، ارکیده ، نخل و فیلودندرون.
  • گیاهان گلخانه ای به دليل محیط گرم و مرطوب به راحتی میتونند مستعد آلوده شدن به این حشره هستند.
روش خانگی از بین بردن شپشک آرد آلود
روش خانگی از بین بردن شپشک آرد آلود

راه های خلاص شدن از شر شپشک آرد آلو

در ادامه روش های مختلف شیمایی و خانگی برای مبارزه با بیماری شپشک آرد آلود توضیح دادیم که حتما مطالعه کنید. در ضمن یک نکته که خیلی مهم هست برای بالا رفتن درصد موفقیت استفاده از مواد شیمایی یا روش های خانگی از بین بردن شپشک آرد آلود این است که قبل از استفاده از این مواد با استفاده از گوش پاک کن یا دستمال کاغذی که به الکل آغشته است سعی کنید شپشک ها رو تمیز کنید، چون شپشک آرد آلود یک سپر محافظ داره که اجازه نمیده مواد حشره کش و یا روش های خانگی روی آن تاثیر مناسبی داشته باشه

اولین راه شستشن گیاه است

یکی از روشهای درمان خانگی شپشک آرد آلود شستن گیاه هست، اگر گیاه شما خیلی کم درچار حمله شده و تعداد شپشک ها خیلی زیاد نیست میتونید با شستشوی گیاه مشکل رو به راحتی رفع کنید، فقط توجه داشته باشید که بعد از یک هفته حتما مجدد گیاه رو بررسی کنید تا شپشک کامل از بین رفته باشه

استفاده از ایزوپروپیل الکل برای شپشک

پنبه ای را به ایزوپروپیل الکل آغشته کنید و قسمت شپشک های آردآلود را پاک کنید . توجه كنيد از محلولی که حاوی بیش از 70 درصد الکل ایزوپروپیل نباشد استفاده کنید و بهتر در ابتدا روی یک برگ آزمایش کنید تا مطمئن شوید الکل گياه را نمی سوزاند.

اسپری با صابون حشره کش

صابون‌های حشره‌کش، بدون عطر و مواد افزودنی كه به گیاهان آسیب برساند، را انتخاب كنيد. سپس صابون را با آب مخلوط کنید و محلول حاصل را روی گیاهان اسپری کنید. در صورت نیاز هر 7 تا 10 روز اسپري را تكرار كنيد.

درمان خانگی شپشک آرد آلود با ساخت اسپری

برای تهیه یک اسپری خانگی مبارزه با شپشک آرد آلود کافیه 1عدد پیاز سیر، 1 عدد پیاز کوچک و 1 قاشق چایخوری فلفل کاین را در یک غذاساز یا مخلوط کن به خوبی با هم مخلوط کرده و به صورت خمیر درآورید سپس با 1 لیتر آب و 1 قاشق غذاخوری صابون مایع مخلوط کنید. این مخلوط را می توان تا 1 هفته در یخچال نگهداری کرد. محلول را روی قسمت‌های گیاهی که شپشک‌های آرد آلود هست اسپری کنید. به همین راحتی درمان خانگی شپشک آرد آلود رو بدون استفاده از مواد شیمایی انجام دادید.

استفاده از آب و مایع ظرف شویی برای شپشک آرد آلود

از دیگر روشهای درمان خانگی شپشک آرد آلود استفاده از این است که یک قاشق مربا خوری مایع ظرف شویی رو در یک لیتر آب حل کنید و یک قاشق چای خوری الکل به اون اضافه کنید و مواد رو خوب با هم مخلوط کنید سپس مخلوط آماده شده رو داخل اسپری ریخته و روی محلی که شپشک حمله کرده اسپری کنید.

حشره کش های گیاهی

این آفت کش های طبیعی که از گیاهانی که خاصیت حشره کشی دارند مشتق شده اند، عوارض جانبی مضر کمتری نسبت به مواد شیمیایی مصنوعی دارند و سریعتر شپشك هاي آرد آلو را از بين مي برند.

درمان بیماری شپشک آرد آلود
درمان بیماری شپشک آرد آلود

انواع سم و آفت کش برای از بین بردن شپشک آرد آلود

علاوه بر روش هایی که دربالا گفتیم میتوان از سموم سیستمیک برای از بین بردن این حشره استفاده کرد که در ادامه تمام اونها رو کامل توضیح میدم، یک نکته خیلی مهم این اسن که اگر میخواهید از سم های تماسی استفاده کنید باید قبل از اون حتما با گوش پاک کن و الکل تا جایی که میتونید شپشک رو از بین ببرید در غیر این صورت حتما از سم های غیر تماسی استفاده کنید.

استفاده از سم کنفیدور برای شپشک آرد آلود

سم کنفیدور رو یک سم سیستمیک میشناسند که سیستم گوارشی شپشک رو تحت تاثیر قرار میده و میتونید برای کنترل و از بین بردن این حشره از اون استفاده کنید، همچنین این سم سیستم عصبی حشره رو دچار اختلال میکنه و به مرور اون رو از بین میبره، روش کاری این سم به این گونه است که شما بعد از اسپری اون روی گیاه سم جذب گیاه شده و شپشک زمانی که از گیاه شما تغذیه میکند این سم وارد سیتم گوارشی شده و اثر خود را میگذارد. پس نیاز نیست تمام قسمت های گیاه رو سم پاشی کنید و یا روی شپشک ها از سم بپاشید.
نحوه استفاده از این نوع سم رو هم میتونید از روی بسته بندی اون مطالعه کنید ولی در حالت کلی 2 سی سی از سم رو در یک لیتر آب حل کنید و به شکل اسپری روی گیاه اسپری کنید. بهتره سمپاشی رو خارج از خانه و زمانی که نور شدید به گیاه نمیرسه انجام بدید.

مالاتیون برای شپشک آرد آلود

از دیگر آفت کش هایی که میتوان برای از بین بردن شپشک آرد آلود استفاده کرد مالاتیون هست که با نام مالتوس هم در بازار یافت میشه، جالب است بدونید که مواد تشکیل دهنده این سم با مواد تشکیل دهنده شامپوهایی که برای درمان شپش سر هم مورد استفاده قرار میگیره یکسان هست، این سم خطرناک هست و ماندگاری بسیار کمی داره، توجه داشته باشید که این سم برای زنبورها، ابزیان و پرنده ها خطرناک هست. من به شخصه این سم رو برای استفاده توصیه نمیکنم چون میتونه برای انسان هم خطرناک باشه

استفاده از آفت کش فن پروپاترین

یکی دیگه از سم های آفت کش که به سم کنه کش هم معروف هست فن پروپاترین هست که نوعی سم تماسی غیر سیستمیک می باشد (یعنی باید حتما به محلی که آفت وجود داره اسپری بشه) و میتونه به راحتی بجز شپشک آرد آلود طیف گسترده ای از حشرات و آفت ها رو از بین ببره، از این سم با فاصله زمانی 14 روز یکبار استفاده کنید. به هیچ وجه اگر ساکولنت یا کاکتوس شما دچار آفت شپشک شد از این سم استفاده نکنید چون باعث آسیب به گیاه خواهد شد.

استفاده از سم دیمتوات برای شپشک

سم دیمتوات رو باید از خانواده سم های سیتمیک و غیر تماسی دانستد و همانند مالاتیون دارای ارگانوفسفره می باشد و چون یک نوع سم غیر تماسی است با اسپری کردن روی گیاه وارد گیاه شده و زمانی که شپشک داره از گیاه تغذیه میکنه وارد سیستم گوارش شده و شپشک رو به مرور از بین میبره، بجز شپشک هر حشره مکنده که به گیاه شما حمله کرده باشه رو میتونه این سم از بین ببره.

راه كارهايي براي جلوگيري از شپش آردآلود

  • مانند بسیاری از آفات، بهترین کنترل برای شپشک آردآلود، جلوگیری است. در وهله اول مطمئن شوید که گیاهان شما سالم هستند.
  • شپشک آرد آلود حتی گیاهان سالم را نیز آلوده کند و گلخانه ها مکان مناسبی برای پرورش آنها هستند. بنابراين،هر گونه خرید گیاه جدید را قبل از خرید به دقت بررسی کنید.
  • کاهش تغذیه و آبیاری گياه گاهی از ایجاد شپشک آردآلود جلوگیری مي کند زیرا سطح نیتروژن را کاهش می دهد و رشد شپش را سخت می کند.
  • پاک کردن شاخ و برگ و سمپاشی منظم با محلول حاوی روغن چریش از ایجاد شپشک آرد آلود در گونه های گیاهی حساس جلوگیری می کند.
  • کاهش دمای شبانه گياه تا 60 درجه فارنهایت
  • گیاهان آلوده را جدا کنید تا آلودگی گسترش نیابد. 

سوالات متداول

شپشک آردآلود چقدر عمر می کند؟

شپشک‌های آردآلود ماده از 200 تا 600 تخم می‌گذارند که در عرض چند روز از تخم بیرون می‌آیند. در عرض شش تا 10 هفته، حشرات از تخم بیرون آمده آماده می شوند تا تخم گذاری کنند، بنابراین هجوم شپشک های آرد آلود تقریباً به طور نامحدود ادامه مي يابد، مگر اینکه ریشه کن شوند.

آیا شپشک آرد آلود گاز می گیرد یا نیش می زند؟

شپشک آرد آلود هیچ خطری برای انسان ندارد. آنها فقط از آب گیاهان تغذیه می کنند.

چه گیاهانی بیشتر به شپشک آرد آلود حساس هستند؟

گونه های بسیاری از شپشک های آردآلود وجود دارد که تقریباً هر گیاهي در فضاي بسته می تواند به این آفات حساس باشد. به طور خاص، گیاهان گرمسیری با ساقه ها و برگ های نرم تر به احتمال زیاد به شپشک آرد آلود مبتلا می شوند. ارکیده، بنفشه آفریقایی، بگونیا، کولئوس و آماریلیس از جمله گیاهانی هستند که به اين حشره حساس هستند، همچنين در آب و هوای گرم 70 تا 90 درجه به بسیاری از گیاهان در فضای باز نيز هجوم می‌برند.

علائم هجوم شپشک آردآلود چیست؟

یکی از ساده ترین راه ها برای مدیریت هجوم شپشک آردآلود، جلوگیری از ورود گیاهان آلوده به داخل خانه است. صاحب خانه بايد گیاهان خریداری شده را قبل از آوردن به خانه برای استفاده داخلی یا کاشت به دقت بررسی کند. اگر به نظر برسد که گیاهان فاقد شپشک آرد آلود هستند، بايد گیاهان را برای حدود دو هفته “قرنطینه” کنید. روش دیگر برای جلوگیری از آسیب شپشک آرد آلود، بریدن یا حذف برگ ها یا ساقه های آلوده است که کارآمدترین روش برای جلوگیری از آسیب و انتشار شپشک های آرد آلود بيشتر مهم است.

اگر آلودگی شپشک آرد آلود گسترده باشد، بايد به دنبال محصولی برای درمان نه تنها شپشک‌های آردآلود، بلکه برای درمان مورچه‌هایی که از عسل تولید شده توسط شپشک‌ها تغذیه می‌کنند نیز نیاز باشد. زیرا مورچه‌ها از شپشک‌های آردآلود در برابر شکارچیان محافظت می‌کند و شپشک‌های آرد آلود را از گیاهی به گیاه دیگر منتقل مي كنند، بنابراین تعداد گیاهان آلوده را افزایش می‌دهند. معمولاً بهتر است به متخصص مدیریت آفات اجازه دهید آن را اعمال کنند، زیرا تجربه و دانش او ميزان سلامت گياه را تضمين مي كند.

شپش آردآلود چقدر جدی است؟

این آفات با سوراخ کردن برگ ها و ساقه های گیاه و نوشیدن شیره آنها به گیاهان آسیب می رسانند که منجر به پژمرده شدن و زرد شدن برگ ها می شود. عسل شپشک آرد آلود، جزء ضایعات چسبنده آفات است كه باعث رشد کپک در گیاهان و جذب سایر آفات حشرات می شود. در هر صورت، شپشک های آرد آلود گاز نمی گیرند و بیماری را به انسان منتقل نمی کنند.