مرزه که به نام مرزه کوهی هم شناخته می شود از سبزیجات تابستانی و از تیره نعناعیان است. مرزه گیاهی خوش عطر با طعمی تند است. این گیاه دارای برگ های کشیده و نرم و کرک دار سبز رنگ و گل های بنفش و نسبتا ریزکه در برابر هر نوع اب و هوایی بسیار مقاوم هستند، می باشد. مرزه به صورت وحشی در جنوب اروپا و آسیا از جمله ایران به فراوانی یافت می شود. نوع تازه آن به عنوان سبزی خوراکی و نوع خشک آن به عنوان ادویه کاربرد دارد. در طب سنتی از مرزه برای ساخت داروهای گیاهی استفاده می شود. این گیاه خواص و فواید زیادی دارد که در این مطلب با گوشه ای از خواص مرزه برای سلامتی آشنا می شویم.
خواص مرزه برای بدن:
دیابت و قند خون
مرزه با خواص آنتی اکسیدانی بالای محلول در آب خود به مبارزه با رادیکال های آزاد رفته و با اثر بر پانکرانس دیابت را کنترل می کند
از طرفی در طب سنتی از سبزی مرزه تازه و خشک شده برای درمان تشنگی و خشکی دهان دیابتی در افراد مبتلا به دیابت استفاده می شود.
معده و دستگاه گوارش
مرزه با خاصیت ضد نفخ و ضد عفونی کنندگی سبب بهبود هضم، گوارش و تجزیه درست غذا شده و مسمومیت را کاهش می دهد. از طرفی مقادیر قابل توجه فیبر موجود در مرزه به بهبود هضم غذا کمک کرده، برای درمان معده درد مفید است و به سلامت دستگاه گوارش کمک می کند.
همچنین مقادیر بالای ترکیبات فنلی موجود در مرزه دارای خواص ضد باکتری قوی بوده و از ابتلا به زخم معده جلوگیری می کند. به علاوه گفته شده که مرزه به دلیل طبع گرمی که دارد یکی از بهترین دارو های گیاهی برای درمان تهوع و بیماری های گوارشی می باشد.
یبوست و اسهال
مرزه حاوی مقادیر بالای فیبراست که فیبر موجود در آن با بهبود حرکات روده برای پیشگیری و درمان یبوست و اسهال مفید می باشد.
لاغری و کاهش وزن
مرزه گیاهی سرشار از مواد معدنی، پروتئین و ویتامین های غنی و کم کالری بسیار مناسب برای کاهش وزن است. همچنین دارای مقادیر بالایی فیبر است و استفاده از مرزه تازه به عنوان سبزی خوردن باعث کاهش اشتها شده و با پیشگیری از پرخوری به لاغری و کاهش وزن کمک می کند.
علاوه بر این فیبر موجود در مرزه به پاک سازی روده و درمان یبوست کمک کرده و با کاهش ذخیره ی چربی در بدن سبب لاغری و کاهش وزن می شود.
کبد
مرزه دارای خواص دیورتیک قوی است که به سم زدایی و پاک سازی کبد و درمان بیماری های کبد کمک کرده و موجب بهبود عملکرد کبد می شود.
فشار خون
مرزه حاوی مقادیر بالای پتاسیم و منیزیم است که به درمان فشار خون بالا کمک کرده و خطر ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی را کاهش می دهد.
تنظیم کلسترول
مرزه سرشار از فیبر است که سبب می شود که سطح کلسترول بد و مخرب خون کاهش و سطح کلسترول خوب را افزایش دهد و خطر حمله ی قلبی و سکته ی قلبی را در افراد کاهش می دهد.
عوارض جانبی مرزه:
زنان باردار و زنان شیرده
بهتر است زنان باردار و شیرده از مصرف مرزه اجتناب کنند.
نوزادان و کودکان
بهتر است از مصرف مرزه برای نوزادان وکودکان جدا خودداری شود.
اختلالات خونریزی
گفته می شود که مرزه ممکن است پس از جراحی، خطر خونریزی را افزایش دهد پس حداقل دو هفته قبل از عمل جراحی از مصرف مرزه خودداری کنید.
حساسیت و آلرژی
روغن مرزه باعث ایجاد واکنش های آلرژیک بر روی پوست می شود پس همیشه از استعمال موضعی آن را با یک روغن حامل مانند روغن نارگیل ترکیب کرده و بر روی پوست استفاده کنید.
دیابت
افراد با مشکل دیابتی با مشورت پزشک مصرف شود
معده
مرزه بسیار تند است و احتمال ایجاد التهاب دهان و سوزش معده را دارد.
افراد دارای مشکلات تنفسی و غدد تیروئیدی
در افراد با مشکل تنفسی با اعتدال مصرف شود و در افراد با مشکلات غدد تیروئیدی مصرف نگردد.
