{زهکشی چیست} وجود منافذ گلدان چرا مهمه و زهکشی خاک چیست؟

زهکشی گلدان چیست
زهکشی گلدان چیست

زهکشی گلدان چیست و چرا اهمیت داره؟ تا حالا اسم زهکشی رو خیلی شنیدید و این سوال براتون پیش اومده که اصلا این زهکشی که میگن چیه و چرا باید هر گلدان و خاکی زهکشی داشته باشه؟ شاید شما هم در خصوص اهمیت منافذ در گلدان شنیده باشید ، وجود منفاذ کف گلدان برای خروج آب اضافی ناشی از آبیاری بسیار ضروری است برخی از افراد تصور میکنند که میتوان تا حدی آب به گیاه داد که ریشه ها استفاده کنند و مقدار اضافی باقی نماند تا از منافذ گلدان خارج شود اینکار کاملا اشتباه است.

زهکشی هم برای گلدان باید وجود داشته باشه و هم برای خاک گیاهان آپارتمانی پس خاکی انتخاب کنید که زهکشی خوبی داشته باشه و به راحتی آب رو از خودش عبور بده

زهکشی چیست؟

زهکشی که در انگلیسی بهش drainage هم میگن یعنی شما شرایطی رو بریا گلدان و خاک ایجاد کنید که آب رو به خوبی از خودش عبور بده:

بنر گل من و تو
  • زهکشی در گلدان : وجود منافذ باز کف گلدان که باعث میشه بعد از آبیاری آب اضافی از اون خارج بشه
  • زهکشی خاک : میزان بالای تخلخل خاک باعث میشه که بعد از آبیاری خاک آب رو در خودش ذخیره نکنه و به راحتی آب رو از خودش عبور بده

پس این مفهوم متناسب با نوع کاربرد خودش رو داره، اگر کف گلدان سوراخ هست و شما میخواهید میزان زهکشی رو افزایش بدید بهتره کف گلدان رو با سنگ ریزه یا پوکه پر کنید ینجوری آب خیلی سریعتر از کف گلدان خارج میشه، همین کار زهکشی خاک رو هم افزایش میده

زهکشی خاک تراریوم
زهکشی خاک تراریوم

زهکشی در تراریوم وجود داره؟

درسته تراریوم ها یک فضای بسته هستند و کف ظرف شیشه ای خروجی آب نداره ولی برای اینکه ما سیستم زهکشی رو برای خاک فراهم کنید اولین لایه پایینی رو با استفاده از ماسه یا سنگ ریزه درست میکنیم تا بعد از آبیاری آب از خاک عبور کرده و در قسمت زهکشی جمع بشه، حتما مطلب خاک تراریوم رو مطالعه کنید.

چرا خاک و گلدان نیاز به زهکشی دارد؟

ریشه تمامی گیاهان بجز نخل مرداب زمانی که در تماس با آب زیاد باشند شروع به پوسیدگی خواهند کرد، وجود آب در خاک و باتلاقی شدن باعث کاهش عبور هوا و رسیدن اکسیژن به ریشه گیاهان شده و کم کم گیاه دچار بیماری قارچی شده و از بین خواهد رفت، حتما چک کنید که بعد از آبیاری آب اضافی از زیر گلدان خارج بشه، همچنین وقتی خاک سنگین باشه گیاهان نمیتونند رشد ریشه کافی داشته باشند و خاک کاملا به ریشه ها خواهد چسبید و همین مورد باعث کند شدن رشد گیاهان خواهد شد.

کاکتوس و ساکولنت نیاز به زهکشی بالا دارن؟

ساکولنت، کاکتوس و کلا گیاهان گوشتی بخاطر وجود آب در بافت خودشون به آبیاری زیاد و ماند ریشه به مدت طولانی در آب حساس هستند و اگر آب زیادی اطراف ریشه آنها باشه کم کم ریشه و ساقه گیاه شروع به پوسیدگی خواهد کرد و مرگ گیاه حتمی هست پس برای گیاهان گوشتی سعی کنید از خاکی که میزان زهکشی بالایی داره استفاده کنید.

بالا بردن زهکشی گلدان استوانه ای
بالا بردن زهکشی گلدان استوانه ای

بهترین زهکشی برای گلدان های استوانه ای

یکی از گلدان هایی که جدیدا خیلی رواج پیدا کرده گلدان های استوانه ای هست که بیشترین پوسیدگی ریشه در این گلدان ها پیش میاد چون میزان خاکی که در گلدان ریخته میشه زیاد هست و زمان خشک شدن هم افزایش پیدا میکند، برای بالا بردن زهکشی این گلدان ها بهتره قسمت پایینی رو با شن یا گلدان پلاستیکی پر کنید.

دلایل اهمیت منافذ گلدان (زهکشی)

  • خروج آب اضافی باعث رشد بهتر گیاهان خواهد شد و مانع پوسیدگی ریشه میشود.
  • دوما با خروج آب اضافه املاح اضافی موجود در خاک گلدان نیز خارج میشود باقی ماندن این املاح و عدم خروج ان در بین ذرات خاک منجر به مسئله ای بنام خاک شور(خاکهای با مقدار املاح اضافه)میشود در چنین خاکی حتما به ریشه های گیاه اسیب میرسد و حتی ممکن است ریشه های گیاه از بین بروند دقیقا مثل حالتی که یا به گیاه کم آب داده باشیم یا از کودهای گیاهی بیشتر از نیاز گیاه استفاده کرده باشیم
  • گیاهانی که نیاز به آبیاری کمتری دارند و یا جمع شدن آب باعث پوسیدگی ریشه میشه نیاز به تخلخل بالایی در خاک و منافذ زیاد در کف گلدان دارند.
  • بنابراین آبیاری کافی خاک گلدان و خروج آب اضافی از منافذ کف گلدان بسیار مهم است
  • وجود منافذ کف گلدان به این معنی نیست شما هر مقدار آب به گیاهان بدهید آب اضافی خارج میشود و مشکلی برای گیاه پیش نمی اید آبیاری بیش از اندازه میتواند به گیاه اسیب برساند
  • اما بکارگیری خاک با زهکش مناسب و منافذ گلدانی موجب به تاخیر افتادن ظهور مشکلات ناشی از آبیاری زیاد میشود ولی از ان جلوگیری نمیکند

نحوه تشخیص اینکه آیا خاک به زهکشی نیاز داره یا نه؟

برای اینکه تست کنید که خاک گلدان شما زهکشی خوبی داره یا نه کافیه اون رو داخل گلدان بریزید (میتونید برای گیاهاین که داخل گلدان هستند و از قبل بهشون خاک اضافه کردید هم از این روش استفاده کنید) و سپس با آب گلدان رو آبیاری کنید، اگر آب ریخته شده سریعا جذب خاک شده و از اون عبور کرد یعنی زهکشی خاک شما مناسب هست ولی اگر آب روی خاک موند یعنی زهکشی خاک اصلا خوب نیست و اگر میزان مانگاری آب بیشتر از 30 ثانیه روی خاک موند حتما باید خاک رو تعویض کنید چون این ماندگای آب در تمام سطوح خواهد بود و کم کم باعث پوسیدگی ریشه و مرگ گیاه خواهد شد.

زهکشی گلدان گیاهان
زهکشی گلدان گیاهان

نحوه ایجاد زهکشی گلدان و خاک گلدان

شما میتونید با ایجاد سوراخ های متعدد در کف گلدان و همچنین اضافه کردن سنگریزه و پوکه به کف گلدان زهکشی گلدان رو بالا ببرید ولی برای بالا بردن زهکشی خاک گیاهان باید از موادی چون پرلیت + کوکوپیت + شن + پوست برنج + لیکا و… استفاده کنید تا خاک بتونه زهکشی بالایی داشته باشه، یکی ازخاک هایی که زهکشی فوق العاده بالایی داره خاک ارکیده است که حتما مطلب اون رو مطالعه کنید.

برای گیاهان آپارتمانی میتونید از ترکیب یک قسمت کوکوپیت + یک قسمت پرلیت + یک قسمت پیت ماس و کمی خاک باغچه استفاده کنید که هم زهشکی خوبی داره و هم برای گیاهان خوبه ولی برای کاکتوس میتونید کمی شن به مخلوط اضافه کنید و یا درصد پرلیت رو افزایش بدید.

ریختن سنگ یا لیکا کف گلدان بر زهکشی تاثیری دارد؟

بله این کار میزا زهکشی خاک و گلدان رو در صورت باز بودن منافذ گلدان حدود 50 درصد افزایش میدهد و در این حالت کاهش میزان پوسیدگی رو خواهیم داشت.

کف گلدان چند سوراخ داشته باشه؟

منافذ گلدان هرچقدر بیشتر باشد میزان خروج آب هم به همان اندازه زیاد خواهد بود، برای گیاهان حساس به آبیاری زیاد مثل کاکتوس و ساکولنت سعی کنید حداقل 3 الی 4 سوراخ کف گلدان ایجاد کنید.

اهمیت منافذ گلدان در رشد گیاه
اهمیت منافذ گلدان در رشد گیاه

تاثیر منافذ گلدان و آبیاری زیر گلدان

یکی از بهترین روشهای آبیاری گیاهان استفاده از آبیاری از کف گلدان هست و اینجوری رشد ریشه خیلی سریع انجام میشه و برای اینکه گیاه بتونه از کف گلدان آب رو جذب کنه باید منافذ کف گلدان باز باشه و خاک بتونه آب مورد نیاز رو جذب کنه

روش صحیح ایجاد منافذ گلدان

برای این کار اگر گلدان پلاستیکی است میتونید با دلغ کردن سیه یا استفاده از کاتر تعدادی سوراخ کف گلدان ایجاد کنید و اگر گلدان سفالی یا سرامیکی هست میتونید با دریل چند سوراخ ایجاد کنید. برای اینکه منافذ انتهایی گلدان بهترین کارایی را داشته باشند وجود منافذ برای خروج اب اضافی کافی نیست بلکه قبل از کاشت گیاه می بایست که بر روی منافذ قلوه سنگهایی کوچک قرار داد تا این منافذ در اثر ابیاری خاک گلدان بسته نشود بر روی قلوه سنگها ریختن مقداری سنگریزه میتواند به جلوگیری از پایین رفتن ذرات خاک و خروج انان از منافذ گلدانی کمک کند

همیشه یادتون باشه وجود منافذ گلدان از اهمیت بالایی برخوردار هست ولی در کنار اهمین منافذ گلدان بالا بودن زهکشی خاک هم برای رشد گیاهان تاثیر زیادی داره، اگر شما هم در خصوص زهکشی تجربه سا سوالی دارید حتما در بخش دیدگاه برای ما بنویسید.