خار مریم گیاهی است که به نام های مارتیغال، خار انگلیسی، خار اسکاتلندی و خار مقدس هم شناخته می شود. نام علمی این گیاه Silybum marianum است. خار مریم دارای بازه زمانی رشد هر یک سال یا در بعضی نژادها هر دو سال بوده و خودرو می‌باشد. این گیاه به صورت گلی با رنگهای قرمز تا بنفش و برگ هایی رنگ رفته و دارای رنگ سبز مایل به زرد و به‌همراه وریدهای سفید رنگ است. خار مریم یکی از بهترین گیاهان دارویی می باشد که در این مطلب با گوشه ای از خواص خار مریم آشنا می شویم.
گیاه خار مریم دارای مقادیر بالای آنتی اکسیدان است که به سم زدایی کبد و کاهش التهاب بدن کمک کرده و برای بهبود هضم غذا مفید می باشد. علاوه بر این، جالب است بدانید قرص لیورگل که برای درمان کبد چرب تجویز می شود از عصاره گیاه خار مریم تهیه می شود.
خواص خار مریم:
مراقبت از پوست
خار مریم حاوی مقادیرزیادی آنتی اکسیدان است که باعث کاهش رادیکال های آزاد بدن شده و با رفع چین و چروک به جوان سازی پوست صورت و رفع لکه های تیره پوستی کمک می کند. علاوه بر این، سیلیمارین موجود در خار مریم از پوست در برابر اشعه مضر نور خورشید محافظت کرده و خطر ابتلا به التهاب پوست و آفتاب سوختگی را کاهش می دهد.
سم زدایی و پاک سازی کبد
همانطور که گفته شد گیاه خار مریم دارای مقادیر بالای آنتی اکسیدان ها و سیلیمارین است که به همین دلیل یکی از از بهترین روش های طبیعی برای پاک سازی و سم زدایی کبد از سموم، الکل و آفت کش هاست.
در طب سنتی از خار مریم برای پیشگیری و درمان بیماری های کبد از جمله هپاتیت ویروسی حاد و مزمن، سیروز، یرقان یا زردی و اختلالات کیسه صفرا استفاده می شود.
سرطان
مقادیر بالای سیلیمارین موجود در خار مریم سبب کاهش رادیکال های آزاد بدن شده و با تقویت سیستم ایمنی، خطر ابتلا به تومور و سرطان را کاهش می دهد.
مطالعات محققان دانشگاه مینه سوتا در سال 2007 نشان داده که خار مریم به مهار رشد سلول های سرطانی پروستات، پوست و پستان کمک می کند.
کلسترول خون
بالا بودن سطح کلسترول باعث بروز مشکلاتی در سلامت قلب و افزایش احتمال ابتلای فرد به سکته مغزی می‌شود. سیلیمارین موجود در گیاه خار مریم دارای خواص ضد التهابی است که می تواند به کاهش کلسترول خون بالا کمک کرده و خطر ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی را کاهش دهد.
دیابت و قند خون
مقادیر بالای آنتی اکسیدان ها از جمله سیلیمارین موجود در خار مریم به کاهش قند خون در افراد مبتلا به دیابت کمک می کند؛ مطالعه انجام شده در سال 2006 نشان می دهد که مصرف خار مریم به مدت 4 ماه، میزان قند خون ناشتا و سطح انسولین افراد مبتلا به دیابت نوع 2 را کاهش می دهد. بر اساس بررسی که روی تعدادی موش آزمایشگاهی انجام گرفت مشخص شد عصاره خار مریم به کاهش مقاومت انسولینی کمک می‌کند. مقاومت انسولینی مشکلی است که مبتلایان به دیابت نوع ۲ دچار آن هستند.
لاغری و کاهش وزن
بررسی‌های اولیه روی حیوانات آزمایشگاهی در سال ۲۰۱۶ نشان داد ماده سیلیمارین موجود در خار مریم سبب کاهش وزن در موش‌ها می‌شود. اما با این حال تحقیقات بیشتری در این زمینه مورد نیاز می باشد.
بسیاری از متخصصان تغذیه معتقدند که دمنوش خار مریم به افزایش سوخت و ساز بدن کمک می کند، اشتها را کاهش داده و با افزایش چربی سوزی باعث لاغری و کاهش وزن افراد می شود.
سنگ کلیه و سنگ کیسه صفرا
سنگ کلیه هنگامی تشکیل می شود که کلسترول و مواد دیگر در صفرا زیاد شوند؛ گیاه خار مریم به پاک سازی و سم زدایی کبد و کیسه صفرا کمک می کند به همین دلیل گفته شده که می تواند خطر ابتلا به سنگ کلیه را کاهش دهد. همچنین مقادیر بالای آنتی اکسیدان سیلیمارین موجود در گیاه خار مریم به بهبود عملکرد کیسه صفرا کمک کرده و با پاک سازی و سم زدایی آن، خطر ابتلا به سنگ کیسه صفرا را کاهش می دهد.
عوارض جانبی خار مریم:
دوران بارداری و شیردهی
تا کنون اطلاعات دقیقی از تاثیر گیاه خار مریم بر روی زنان باردار و شیرده منتشر نشده به همین دلیل توصیه می شود که زنان در دوران بارداری و شیردهی از مصرف آن جدا اجتناب کنند.
آلرژی و حساسیت
خار مریم در برخی افراد ممکن است باعث آلرژی و حساسیت شود.
هیپوگلیسمی
دمنوش خار مریم باعث کاهش قند خون می شود به همین دلیل استفاده ی آن توسط افراد مبتلا به دیابت که دارو مصرف می کنند می تواند باعث هیپوگلیسمی یا کاهش شدید قند خون شود.
تداخل دارویی
خار مریم ممکن است با برخی از داروها، از جمله دارو های ضد آلرژی، داروهای ضد اضطراب و رقیق کننده های خون تداخل دارویی داشته باشد.علاوه بر این آنتی اکسیدان های موجود در خار مریم با برخی داروهای شیمی درمانی تداخل ایجاد می کنند.
