انواع سرخس؛ معرفی ۲۱ نوع سرخس + شرایط نگهداری

معرفی انواع سرخس و نحوه نگهداری : برای اکثر ما نام سرخس یادآور طبیعت زیبا و جنگل های بکر و دست نخورده است. جنگل هایی بارانی و مملو از درختان کاج و‌ بلوط، و یا حتی جنگل های افسانه ای که دایناسور ها در آن پرسه می‌زنند. این حس متفاوتی که سرخس ها به انسان القا می‌کنند و ظاهر بی‌نظیر برگ‌های آنها باعث شده تا گونه های مختلفی از سرخس به دنیای انسان ها وارد شوند و زینت بخش، باغ ها، ادارات و منازل ما باشند.

انواع مختلفی از سرخس ها با قابلیت نگهداری در فضای باز و‌ فضای بسته و داخلی وجود دارند، سرخس ها زادگاه های مختلفی داشته، بعضی از مناطق گرمسیری، برخی نیمه گرمسیری و حتی برخی متعلق به مناطق سردسیری هستند و همین امر موجب شده طیف گوناگون و متنوعی از سرخس ها را شاهد باشیم.

به راستی که هیچ گیاهی به اندازه سرخس، نشان دهنده روح آزاد و پر نشاط طبیعت نیست. چنانچه شما نیز به این گیاه زیبا علاقمندید همراه ما باشید، در ادامه قصد داریم انواع مختلفی از سرخس ها و شرایط نگهداری آن ها را برای شما شرح دهیم.

سرخس چیست؟

در مطلبی جداگانه نیازها و شرایط نگهداری سرخس رو مورد بررسی قرار دادیم ولی به صورت خلاصه اگر بخواهم بگم، سرخس ها با نام علمی (Polypodiopsida ) دسته ای از گیاهان هستند که از طریق هاگ تولید مثل می‌کنند. سرخس ها برخلاف سایر گیاهان دانه، بذر و گل ندارند. این گیاهان به بخش پترییدوفیت تعلق دارند، در ایران سرخس ها را زیر مجموعه‌ی نهان‌زادان آوندی می‌دانند که بالغ بر ۱۲۰۰۰ گونه اند. سرخس ها از نظر اندازه بسیار با هم متفاوت هستند، بعضی از گونه های آنها میکروسکوپی و تک سلولی بوده و در مقابل اندازه ‌ی برخی دیگر غول آسا و بسیار بزرگ است. تمام اقسام سرخس بسیار مقاوم بوده و تا چند سال می‌توانند به زندگی خود ادمه دهند.

شناخت کاربرد و خواص سرخس ها

اگر به دنبال گیاهی همیشه سبز با نگهداری آسان هستید باید بدانید اغلب سرخس ها جز گیاهان همیشه سبز بوده که حتی با ریزش تعدادی از برگ هایشان همچنان زیبایی و جلوه‌ی خود را حفظ می‌کنند. استفاده از سرخس در منزل باعث می‌شود تا فضای خانه بسیار صمیمی و آرامش بخش به نظر برسد.

برخی از سرخس‌ها به دلیل داشتن برگ های خاص خود به عنوان گیاه پوششی در سطح باغ ها و یا بعنوان برگ تزیینی در دسته گل ها و سبد های گل به کار می‌روند.

مقاومت بالای بسیاری از سرخس ها و رشد مناسب در نور کم، به آنها این قابلیت را می‌دهد که به عنوان بستر و بک گراندی زیبا برای نمایش سایر گیاهان گلده و کاشت زیر درختان باغ و در نواحی بدور از نور و سایه سار باشند.

معرفی انواع سرخس + تصاویر و نگهداری

بسیاری از سرخس ها دارای خواص درمانی و دارویی می‌باشند ( در ادامه به معرفی آنها می‌پردازیم )

1. سرخس لانه پرنده (Asplenium Antiquum)

این سرخس که با نام های سرخس آشیانه و سرخس لانه کبوتری نیز شناخته می‌شود، یک گیاه علفی و بومی هاوایی و جزایر اقیانوس آرام است. این سرخس با نام علمی (Asplenium nid) در مناطقی از آسیا ، استرالیا و آفریقا نیز قابل رویت می باشد.

سرخس آشیانه یک پیشنهاد مناسب برای مناطق گرمسیری است. برگ های سبز باریک با حواشی تیره و موج دارش زیبایی بی نظیری به محیط می‌بخشد و با آرامشی که به همراه دارد میتواند سفیر طبیعت در خانه شما تلفی شود. سرخس لانه پرنده رشد کمی دارد، اما یک گیاه همیشه سبز است.

ویژگی های سرخس لانه پرنده چیست؟

طبق افسانه های کهن چینی این گیاه خواص بسیاری دارد و می‌تواند روح های شیطانی را به خود جذب کند. همچنین عده ای معتقدند نگهداری سرخس لانه پرنده در منازل زوجینی که صاحب فرزند نمی‌شوند احتمال باروری آنها را بالا می‌برد. هر چند که از نظر علمی چنین گفته هایی به دور از عقلانیت است.

سرخس لانه کبوتری یک تصفیه کننده قوی هوا است. این گیاه با جذب آلاینده های خطرناک موجود در محیط، هوای پاک و بدون خطری را برای شما بوجود می آورند. همچنین این نوع سرخس سمی نبوده و می‌توانید با خیال راحت اقدام به نگهداری آن نمایید.

شرایط نگهداری از سرخس لانه پرنده ؛

خاک : خاک مناسب برای کاشت سرخس آشیانه به شرح ذیل است ( خاک مورد استفاده برای این سرخس باید بسیار غنی باشد )

1. مخلوط پیت ماس + خاک گلدان
2. مخلوط پیت ماس + مواد آلی
3. مخلوط خاک گلدان + کمپوست

آب : به سرخس لانه کبوتری خود هر روز آب دهید، میزان جذب آب توسط این سرخس به حدی بالاست که بعد از گذشت ۲۴ ساعت از آبیاری خاک اطراف ریشه ها کاملا خشک می‌شود. در نوبت آبدهی با یک اسپری برگ های گیاه را نیز کاملا خیس کنید اما مراقب باشید روی قسمت مرکزی یا به اصطلاح آشیانه آب نریزد. خیس شدن آشیانه موجب پوسیدگی و توقف رشد برگ های جدبد می‌شود.

نور : سرخس های لانه پرنده در طبیعت اکثرا روی شاخه های درختان ، صخره ها ، نزدیک چشمه ها و رودخانه ها و مناطقی که سایه هستند می‌رویند. لذا باید آنها را در محیطی با نور زیاد اما غیر مستقیم قرار دهید. بهترین مکان برای نگهداری این نوع سرخس پشت پنجره شرقی و شمالی است. اما باید پنجره را با حائلی مانند پرده بپوشانید تا مانع از برخورد آفتاب مستقیم با برگ های گیاه شوید.

رطوبت : برای این نوع سرخس هیچ عنصری بیشتر از رطوبت اهمیت ندارد. و همین عامل آن را به یکی از گیاهان مناسب برای نگهداری در حمام تبدیل می‌کند. در صورت نگهداری این گیاه در منزل و محیط کم رطوبت هر روز با اسپری غبارپاشی کنید و برایش جزیره درست کنید. تغییرات ناگهانی دما باعث ورود آسیبات جدی به گیاه خواهد شد، لذا شرایط دمای معتدل و ثابتی را برایش ایجاد کنید.

تغذیه و کوددهی : در دوران رشد خود یعنی فصل بهار و تابستان و اوایل پاییز، با کود مایع در فواصل زمانی ماهانه اقدام به کوددهی نمایید. کوددهی بیشتر از نیاز و همچنین کوددهی در فصل زمستان باعث آسیب گیاه می‌شود. این آسیب با زرد شدن و سوختگی برگها از قسمت آشیانه قابل رویت است.

زمان تعویض گلدان سرخس لانه کبوتری

1. بهترین زمان برای تعویض گلدان سرخس لانه کبوتری فصل بهار است . از تعویض گلدان این گیاه در سایر فصول خودداری کنید .
2. بهتر است سالی یکبار به تعویض گلدان اقدام نمایید .
3. سایز گلدان را فقط یک شمارا و آن هم در صورتی بزرگ کنید که ریشه ها از زیر گلدان بیرون زده باشند .
4. از خاک مناسب با زهکشی بالا و قابلیت نگهداری رطوبت استفاده کنید .

آیا سرخس لانه کبوتری نیاز به هرس دارد

این گیاه به هیچ عنوان نیازی به هرس کردن ندارد . شما تنها می‌توانید بزگ های خشکیده و آسیب دیده را از گیاه جدا نمایید .

مشکلات شایع سرخس لانه کبوتری

عارضه : رنگ پریدگی برگ ها
دلیل : خاک ضعیف یا نور زیاد آفتاب
راهکار : کوددهی مناسب یا انتقال به سایه

عارضه : سوختن و سیاه شدن نوک برگ ها
دلیل: گرمای زیاد و طوبت کم
راهکار : به محیط خنک تر منتقل کنید و رطوبت را افزایش دهید

عارضه : بی حالی برگ ها
دلیل ؛ رطوبت کم و خشکی خاک
راهکار : میزان آبیاری را تنظیم کرده و رطوبت را افزایش دهید

2. سرخس شاخ گوزنی (Platycerium Bifurcatum)

سرخس شاخ گوزنی یا بیفورکاتوم یکی از زیباترین و کمیاب ترین گیاهان آپارتمانی است. این سرخس با نام علمی (Elkhorn fern) بومی جزیره جاوا، گینه نو، شرق استرالیا و کوئینزلند است. برگ های این سرخس با انواع دیگر سرخس ها بسیار متفاوت بوده و شباهت آن‌ها به شاخ گوزن، وجه تسمیه نام گذاریشان به این نام است.

این سرخس با داشتن ریشه‌های بسیار قوی قابلیت نفوذ به درون تنه درختان و رشد روی ارتفاعات بالای آنها را داشته و همین امر باعث می‌شود تا به آن سرخس هوایی نیز اطلاق شود. برای نگهداری این سرخس در آپارتمان بهتر است زیستگاه بومی آن را شبیه سازی کنید، یعنی سرخس شاخ گوزنی را به صورت آویز و متصل به قیم نگهداری نمایید.

طول برگ های سرخس شاخ گوزنی به یک متر و بیشتر هم می‌رسد، سیاه شدن پشت برگ ها در بهار امری طبیعی است و جای نگرانی ندارد، به آن لکه های سیاه اسپور گفته می‌شود و عامل تولید مثل و تکثیر گیاه است. این سرخس یکی از گونه های تصفیه کننده هوا است.

شرایط نگهداری از سرخس شاخ گوزنی

خاک : بهترین خاک برای کاشت سرخس های بالغ شاخ گوزنی، خاکی غنی و با زهکشی مناسب است ، به صورتی که بتواند رطوبت را نیز حفظ کند. اما توصیه می‌شود برای سرخس های جوان محیطی شبیه محیط بومی آن شبیه‌سازی کنید ( بصورت آویز و درون قیم های خزه‌ای و یا ریشه های سایر گیاهان )

آب : در صورت کاشت در گلدان هر روز آبیاری کنید ، آبیاری روزانه احتمال پوسیدگی ریشه و نابودی گیاه را بالا میبرد، لذا به منظور جلوگیری از این مشکل توصیه می‌شود همواره قبل از آبیاری زهکشی را چک کرده و از باز بودن آن ها اطمینان حاصل نمایید.

نور : این گیاه به نوری زیاد اما غیر مستقیم نیاز دارد، بدین منظور آن را پشت پنجره قرار دهید تا نور زیاد فیلتر شده را دریافت کند.

رطوبت : این گیاه به محیطی بسیار مرطوب نیاز دارد به همین منظور بایستی به صورت روزانه غبار پاشی شود و در صورت کاشت در گلدان برایش جزیره درست کنید . غبارپاشی را با آبی بدون املاح و نیمه گرم انجام دهید.

تغذیه و کوددهی ؛ در فصول رشد هفته ای یک بار، به آن کود مایع دهید.

آیا سرخس شاخ گوزنی نیاز به تعویض گلدان دارد

چنانچه این گیاه را بروی تنه گیاهان فیکس کرده اید نیازی به تعویض مکان ندارد. در صورت کاشت در گلدان ، خاکی غنی و نرم با زهکشی بالا که درون گلدان کوچکی باشد مناسب است. و نیازی به بزرگ کردن مداوم سایز گلدان نیست، مگر در مواردی که حجم و فشار ریشه ها موجب شکستن گلدان شده باسد و ریشه های گیاه به بیرون زده باشند.

چه زمانی باید سرخس شاخ گوزنی را هرس کنیم

زیاد شدن شاخ و برگ های این سرخس باعث ازدیاد زیبایی و جلوه های بصری آن می‌شود لذا این گیاه معمولا نیازی به هرس کردن ندارد مگر در موارد زیر:

1. قارچی شدن قسمتی از گیاه: به منظور جلوگیری از پیشروی و گسترده شدن قارچ برگ آلوده را هرس کرده و دور بیندازید.
2. رویش چند برگ روی هم : تجمع برگ ها کنار هم مانع از گردش هوا بین آنها شده و قهوه‌ای شدن برگ ها را در پی دارد، در این موارد نیز برگ های اضافی را هرس نمایید.
3. افزایش وزن و حجم : سرخس شاخ گوزنی زندگی انگلی داشته و از گیاهی که به آن متصل است تغذیه می‌کند. چنانچه این سرخس را روی درخت دیگری قرار داده اید، بزرگ شدن بیش از حد آن ممکن است باعث آسیب به گیاه پایه شود، لذا در این صورت گیاه را هرس کنید و در مکان دیگری بکارید.

بیماری های شایع سرخس شاخ گوزنی

بیماری : حملات شته و کنه
دلیل : رطوبت کم
راهکار: سمپاشی با سم مالاتیون ( بعد از سم پاشی با آب غبارپاشی کنید تا مقدار سموم اضافه شسته شود )

3. سرخس مارچوبه (Asparagus Falcatus)

سرخس مارچوبه یا گیاه شویدی با آنکه در واقع یک سرخس نیست اما در عمل جز تقسیم بندی های انواع سرخس قرار میگیرد. این گیاه با نام های دیگری نظیر اسپاراگوس فالکاتوس نیز شناخته می‌شود. از خانوده ی مارچوبه ها بوده و بومی آفریقای جنوبی است.

ریشه های این گیاه به شکل غدد متورم است و طول برگ های همیشه سبز و بالارونده‌ی آن تا ۶ متر هم می‌رسد. این سرخس گلهای سفید کوچک و معطری می‌دهد و میوه هایش قرمز و کوچک می‌باشد. سرخس مارچوبه یا همان گیاه‌ شویدی رشد بسیار سریعی دارد و یکی از گیاهانی است که می‌توان از آن به صورت آویز نگهداری کرد.

سرخس مارچوبه خواص بسیاری دارد که از مهم‌ترین آنها به خاصیت التهام دهندگی برگ و ساقه های آن می‌توان اشاره کرد. محلیان در مناطق بومی این گیاه برگ های این را آسیاب می‌کنند و به عنوان مرحم و ضماد برای ضخم های خود بکار می‌برند.

سرخس مارچوبه از گیاهان مقاوم در برابر آفات و حشرات تلقی می‌شود اما ممکن است گاهی مورد حمله شته ها و مگس های سفید قرار گیرد، در این صورت از حشره کش های موجود در بازار به صورت اسپری کمک بگیرید.

شرایط نگهداری سرخس مارچوبه

خاک : بهترین خاک برای سرخس مارچوبه، خاکی غنی، سبک و با زهکشی بالاست. برای کاشت این سرخس می‌توانید از ترکیب هوموس و پیت ماس استفاده کنید. خاک مورد استفاده برای کاشت این سرخس می‌بایست فاقد آهک باشد. این گیاه خاک اسیدی را ترجیح می‌دهد و دلیل انتخاب پیت ماس در ترکیب خاک آن به دایل آن است که پیت ماس به خاک خاصبت اسیدی می‌بخشد که در رشد این گیاه بسیار حائز اهمیت است.

آب : این گیاه به آبیاری فراوان نیاز دارد. اما قبل از آنکه خاک گیاه خشک شود نسبت به آبیاری آن اقدام نکنید. این گیاه را با آبی ولرم و بدون املاح آبیاری کنید و بعد از آبیاری آب جمع شده در زیرگلدانی را خارج نمایید.

نور :مارچوبه به نوری زیاد ولی غیر مستقیم نیاز دارد. تابش مستقیم و فیلتر نسده‌ی آفتاب باعث زرد شدن برگ های مارچوبه می‌شود.

رطوبت : این گیاه به محیطی مرطوب نیاز دارد، به منظور تامین رطوبت برای این گیاه جزیره درست کنید.

تغذیه و کوددهی : جهت کوددهی مارچوبه از کود های مایع موجود در بازار استفاده کنید، کود سه بیست یکی از کودهای مناسب است. این کود را هر سه هفته یکبار و به صورت اسپری کردن روی کل گیاه و سطح خاک استفاده نمایید.

آیا سرخس مارچوبه نیاز به هرس دارد

شاخه های سالم نیازی به هرس ندارند، اما هرس سالیانه شاخه های خشک و بیمار در بهار، موجب افزایش رشد گیاه و رویش جوانه های جانبی می‌شود. البته به منظور پر تراکم شدن گیاه نیز می‌توانید شاخه ها را هرس کنید تا به روی جوانه های جانبی تحریک شوند.

چگونگی تعویض گلدان سرخس مارچوبه

رشد رشد بالای گیاه موجب می‌شود تا گیاه سالی یکبار به تعویض گلدان نیاز پیدا کند. بدین منظور گیاه را همراه با خاک متصل به ریشه ها به گلدانی با یک سایز بزرگتر منتقل کرده و اطرافش را با خاک مناسب پر کنید. از فشردن بیش از حد خاک بپرهیزید.

4. سرخس منگوله‌ای (Polystichum Polyblepharum )

یکی از با قدمت ترین سرخس ها سرخس منگوله ای است که با نام سرخس نوار ژاپنی، سرخس کره ای و سرخس توری ژاپنی نیز شناخته می‌شود. این سرخس با نام علمی (Huperzia) بومی کشور ژاپن و کره‌ی جنوبی می‌باشد. دلیل نام گذاری این سرخس به منگوله‌ای آن است که در بدو رویش برگ های جدید، و قبل از باز شدنشان نوک هر کدام به سمت عقب خم شده و هنگام باز شدن مانند منگوله آویزان می‌شوند. و به مرور و با رشد بعدی به حالت طبیعی و نرمال باز میگردند.

سرخس منگوله ای یک گیاه همیشه سبز بوده که در شمال غربی اقیانوس آرام به وفور مشاهده می‌شود. برگ های براق و زرق و برق دار این نوع سرخس جلوه‌ی خاصی به کف جنگل ها می‌دهد. این نوع سرخس معمولا به‌ صورت گسترده رشد کرده و سطح وسیعی از جنگل را پوشش می‌دهد. ارتفاع این سرخس در طبیعت به یک متر هم می‌رسد.

مرطوب شدن دائمی تاج گیاه باعث زردی و خشک شدن آن شده و نابودی گیاه را در پی دارد، لذا نیاز است از مرطوب شدن بیش از حد تاج جلوگیری کنید، همچنین این قسمت نباید کاملا خشک باشد لذا برای جلوگیری از خشک شدن تاج، یک مالچ در اطراف تاج تهیه کنید

این گیاه سمی نمی‌باشد اما بهتر است از دسترس کودکان و حیوانات خانگی دور نگه داشته شود.

شرایط نگهداری سرخس منگوله‌ای

خاک ؛ خاک مناسب برای این سرخس خاکی سبک، دارای زهکشی بالا و خاکی است که بتواند همواره مقداری رطوبت را درون خود حفظ کند. با این وجود نوار ژاپنی می‌تواند در خاکی سنگین که حاوی شن و ماسه باشد نیز به رشد خود ادامه دهد. اما در هر حال باید سرشار از ترکیبات آلی باشد. بهترین ترکیب خاک خاکی با مقادیر فراوان هوموس است.

آب ؛ خاک این گیاه باید همواره مرطوب باشد از این رو نیاز است در مناطق گرمسیری و فصول گرم مرتب آبیاری شود. هنگام آبیاری از مسدود نبود زهکشی و خروج آب مطمئن شوید.

نور ؛ این گیاه در خاستگاه اصلی خود غالبا زیر درختهای بلند می‌روید. بنابراین به نوری زیاد ولی غیر مستقیم نیاز دارد. البته این گیاه به نور کم نیز مقاوم است.

رطوبت : رطوبت مورد نیاز سرخس منگوله ای مانند مابقی سرخس هایی که تا اینجا ذکر شد بسیار بالاست. نکته‌ی قابل توجه این است که این رطوبت می‌تواند از هر طریقی غیر از غبارپاشی تامین شود. پاشیدن آب بصورت غبارپاشی یا ریختن آب هنگام آبیاری روی برگ های این سرخس موجب سیاه شدن آنها میگردد. در همین راستا توصیه می‌شود برای سرخس منگوله ای خود حتما جزیره درست کنید. رطوبت کم موجب خشک شدن و زردی برگ ها می‌گردد.

تغذیه و کوددهی : ماهی یکبار در فصول رشد از کود های مایع استفاده کنید. از ریختن کود بروی تاج و برگ ها امتناع نمایید.

شایعترین مشکلات سرخس منگوله ای

این سرخس به طور کلی بدون دردسر است اما ممکن است دچار برخی مشکلات شود ؛

عارضه؛ کپک های خاکستری (بوتریتیس) یا بیماری قارچی (Taphrina wettsteiniana)
راهکار : استفاده از سموم دفع آفات و قارچکش های موجود در بازار

عارضه : خشک شدن تاج گیاه
علت : مناسب نبودن زهکشی خاک
راهکار : تا قبل از دیر شدن و نابودی کامل گیاه نسبت به رفع مشکل ( بر حسب مورد تعویض خاک ، باز کردن مسیر زهکشی یا افزایش تعداد مجراهای خروج آب ) اقدام کنید.

آیا سرخس منگوله ای نیاز به هرس دارد

علی رغم اینکه این سرخس یک گیاه همیشه سبز است، اما باید هر ساله قبل از شروع فصل رشد تمام برگ های قدیمی آن از انتها هرس شود، این کار به منظور رویش برگ های جدید و کافی بودن فضا برای رشد آنها ضروری است.

تعویض گلدان سرخس منگوله ای

هر دو سال یکبار در فصل بهار نسبت به تعویض گلدان اقدام نمایید. گلدانی با یک سایز بزرگتر انتخاب کرده و گیاه را بدون جدا کردن خاک های متصل به ریشه هایش درون لدان جدید بکارید. اگر گیاه را به طور کامل هرس نموده اید از تعویض گلدان تا رویش برگ های جدید خودداری کنید.

5. سرخس پنجه خرسی ( Phlebodium Aureum)

سرخس پنجه خرسی از بزرگترین نوع سرخس ها به شمار می‌آید. این سرخس بیشتر از ۶۰ گونه را شامل می‌شود. سرخس ستاره‌ی آبی یکی از انواع سرخس های پنجه خرسی است که بومی مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری قاره آمریکاست. از دیگر نام های این سرخس می‌توان به، سرخس مار طلایی، سرخس نخل کلم، سرخس پای طلایی و سرخس خرگوش نام برد.

قد گیاه پنجه خرسی تا یک متر نیز می‌رسد و از لحاظ ساختار ظاهری با سرخس های دیگر کمی متفاوت است. برگهای موج دار آن که بین طیف رنگ های سبز آبی، نقره ای، خاکستری و سبز کم رنگ دوران دارد از ریزومهای خزنده و مودار (ساقه های اصلاح شده) ظاهر می شوند . لبه ها لوب هستند و می توانند تا 40 سانتی متر رشد کنند. حفره های دایره شکل و نارنجی روشن (خوشه های اسپورانژیا ، سازه هایی که اسپور تولید می کنند و حاوی آن هستند) در دو ردیف، و در هر طرف از قسمت میانی در زیر شاخه ها قرار گرفته اند.

این گیاه بسیار مقاوم است و‌ در شرایط محیطی متفاوت به رشد خود ادامه می‌دهد، مثلا ممکن است یک سرخس پنجه خرسی در تراریوم با مراقبت های ویژه به همان اندازه سرحال باشد که یک سرخس دیگر از همین نوع در گلدانی با آبیاری بی نظم و مراقبات کم باشد. این به این دلیل است که عادت اپی فیتیک سرخس و فرم ریزوماتوز به آن اجازه می دهد تا در محیط های نامساعد موفق شود.

شرایط نگهداری سرخس پنجه خرسی

خاک : هنگام انتخاب مخلوط خاک گلدان، باید عادت اپی فیت ( زندگی روی گیاهان دیگر ) که گیاه در زیستگاه طبیعی خود دارد را در نظر گرفت لذا یک خاک بسیار سبک و با تخلخل بالا باید مورد انتخاب قرار گیرد. هنگام تعویض گلدان، بسیار مهم است که ریزومهای مودار را در زیر سطح خاک دفن نکنید. آنها تریکوم (موهای ریز) دارند، که آب را از هوا می گیرند و ریشه ها و شاخه ها را نیز بیرون می آورند.

نور ؛ اگر چه این سرخس بیشتر از مابقی سرخس ها در مقابل تابش مستقیم آفتاب مقاوم است اما ایده ال نوری این گیاه، محیطی با نور فراوان ولی غیر مستقیم است.

آب ؛ هنگامی که متوجه خشک شدن خاک گلدان شدید با حجم آب بسیار زیاد نسبت به آبیاری گلدان اقدام کنید . تا جایی که آب اضافی از سوراخ های زهکشی در پایین گلدان خارج شود. روش دیگر این است که گیاه را در یک مخزن یا سطل آب غرق کنید تا زمانی که تمام حباب های هوا (اکسیژن قدیمی) از خاک خارج شود. مراقب باشید که بیش از حد آب ندهید، پنجه خرسی دوست ندارد دائما خیس باشد.

تغذیه و کوددهی ؛ در فصول رشد با دوز کم غذا دهید. بدین منظور ماهی یکبار با کودهای مایع گیاه را آبیاری کنید. این گیاه در زمستان اصلاً نیازی به کوددهی ندارد، چرا که این گیاهان گرسنه نیستند و با کوددهی ممکن است آسیب ببینند.

رطوبت ؛ برای تامین رطوبت مورد نیاز این گیاه برایش جزیره درست کنید یا هر روز نسبت به غبارپاشی آن اقدام نمایید.

زمان تعویض بستر یا گلدان سرخس پنجه خرسی

زمانیکه مشاهده کردید ریزوم ها و ریشه ها شلوغ شده و به انتهای گلدان متصل شده اند، اقدام به تعویض گلدان نمایید. در صورت نیاز به تعویض سعی کنید در بهار یا تابستان این کار را انجام دهید و اگر آسیب رسیدن به ریشه در روند تعویض گلدان اجتناب ناپذیر است، پس از کاشت، گیاه را به خوبی آبیاری کنید.

خواص و کاربرد‌های سرخس پنجه خرسی

بومیان آمریکایی از جوشانده این گیاه بعنوان تسکین دهنده درد استفاده می‌کنند. همچنین در طب مدرن نیز برای تولید داروهای قلبی و مشکلات آسم و تنگی نفس بکار گرفته می‌شود. مصرف خوراکی عصاره ی پنجه خرسی برای برای درمان اختلالات پوستی از جمله ملاسما، ویتیلیگو، پسوریازیس، درماتیت آتوپیک، التهاب، عکسبرداری و سرطان پوست مورد مطالعه قرار گرفته است.

6. سرخس استرالیایی ( Tree Fern)

سرخس نر یا سرخس استرالیایی ، از جمله سرخسان درختی است، این گونه سرخس ها مانند درختان بوسیله‌ی یک تنه و‌ساقه اصلی از زمین فاصله می‌گیرند و برگ های خود را روی تنه و با فاصله از زمین می‌رویانند. سرخس های درختی در انواع مختلفی هستند، بعضی از گونه های آن ها تنها تا ارتفاع یک متر قد می‌کشند و برخی دیگر تا ده ها متر مرتفع می‌شوند.

این سرخس‌ها بومی مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری در سراسر جهان و همچنین بومی جنگل های بارانی، خنک و معتدل در استرالیا، نیوزیلند و مناطق همسایه (به عنوان مثال جزیره لرد هاو و غیره) هستند. مثل همه سرخس ها ، سرخس های درختی با استفاده از هاگهایی که در قسمتهای زیرین برگها تشکیل می شوند، تولید مثل می کنند.

برگهای سرخس درختان ، معمولاً بسیار بزرگ و چندپایه هستند. تنه آنها در واقع یک ریزوم عمودی و اصلاح شده است و بافت چوبی در آن وجود ندارد

معروف ترین گونه های سرخس درخت ها

گونه ی Dicksonia یا قطب جنوب: این گونه «سرخس درخت نرم » نیز نامیده می‌شود، بومی شرق استرالیا است. در منطقه بومی خود تا ۲۰ متر هم رشد می‌کند اما در خانه، بسته به شرایط محیطی (نور ، آب ، دما و غیره) تا اندازه حداکثر ۲ متر ارتفاع می یابند. این نوع سرخس به خاطر تارهای سبز و روشن و تنه های خزدارشان محبوب می‌باشند.

سرخس درخت خشن (Cyathea australis)؛ این گونه به دلیل خزدار نبودن تنه اش خشن نامیده می‌شود اما بسیار زیباست، دلیل پرطرفدار بودن این گونه، تاج متمایز رنگانگی است که در لبه های این گیاه تشکیل می‌شود، تاج این گیاه در بالا سبز روشن و‌در پایین سبز تیره است.

سرخس درخت توری (Cyathea cooperi)؛ این گونه معمولاً به عنوان یک گیاه داخلی زینتی کشت می شود.

شرایط نگهداری از سرخس استرالیایی

خاک : خاک باغچه بهترین انتخاب است. توجه کنید که این خاک باید کاملا غنی بوده و سرشار از ترکیبات آلی و مغذی باشد.

آب و رطوبت ؛ مهم ترین نکته در نگهداری این گیاه شیوه ی آبیاری است، خاستگاه این گیاه مناطق مرطوب و بارانی است لذا اگه می‌خواهید این گیاه را در خانه یا باغچه نگهداری کنید باید شرایط زیستگاهش را تا حدی برایش فراهم کنید. از این رو نیاز است قبل از خشک شدن خاک به آن آب دهید، به منظور حفظ رطوبت می‌توانید گیاه را در گلدانی بزرگتر از سایز مورد نیازش بکارید.

نور ؛ سرخس درختان برای رشد به نور زیاد احتیاج دارند. اما باید از نور شدید و مستقیم محافظت شوند، اگر بهترین مکان برای قرار دادن این گیاه در منزل، مکانی با نور زیاد و فیلتر شده است.

تغذیه و کوددهی ؛ سرخس درخت ها، درختان بالغی هستند که به تغذیه کامل نیاز دارند. لذا هر دو هفته یا تقریباً در طول دوره رشد فعال (بهار-تابستان) آن را با کود مایع کوددهی کنید.

آیا سرخس درخت ها ( مثل سرخس استرالیایی) نیاز به هرس دارند؛

معمولاً برگهای پایینی سرخس درختان از بین می روند. در این مواقع با خیال راحت می توانید آنها را هرس کنید. با گذشت زمان، “تنه” سرخس (وقتی برگهای پایین را کوتاه می کنید) در معرض دید قرار می گیرد و کاملاً بلند می شود.

7. سرخس برگ شمشیری (Sword fern)

گیاه سرخس شمشیر (Polystichum munitum) یک پوشش زمینی سرسبز است که به خاطر برگهای سبز روشن و شمشیری شکل معروف است. شاخه های جوان یا نوک تیزش در اوایل بهار از ریزوم های زیرزمینی ظاهر می شوند و در نهایت به طول 1 تا 2 متر می رسند.

سرخس های شمشیر علاوه بر گسترش با ریزوم ها، از طریق هاگ هایی که در امتداد و پشت برگ ها پیدا می شوند نیز تولید مثل می کنند. این هاگ ها به صورت لکه های قهوه ای ظاهر می شوند. سرخس برگ شمشیری یک گیاه همیشه سبز و بومی غرب آمریکای شمالی است. برگهای سبز تیره این سرخس با رشد 50 تا 180 سانتی متری در یک توده محکم که از یک پایه گرد به طور شعاعی پخش می شود، رشد می کنند.

زیستگاه مطلوب این سرخس، زمین های جنگلی مرطوب در ارتفاعات کم است. در خاک اسیدی زهکشی شده از هوموس غنی و سنگهای کوچک بهترین رشد را دارد. این سرخس بسیار مقاوم است و از خشکسالی های گاه به گاه جان سالم به در می برد. اما فقط در شرایط رطوبت ثابت و نور خورشید کافی و فیلتر شده شکوفا می شود و هوای خنک را ترجیح می دهد.

گونه هایی از این گیاه تهاجمی بوده و باعث بروز حساسیت می‌شود لذا بهتر است آنها را از دسترس کودکان و حیوانات خانگی دور نگه دارید، خودتان نیز هنگام تماس با آنها از دستکش استفاده کنید.

خواص و کاربرد های سرخس برگ شمشیری

1. مردم مناطق بومی مانند ساحل سلیش و ایالت واشنگتن از این گیاه به عنوان مسکن درد استفاده می کنند. همچنین با مالش اسپورهای سرخس که در قسمت زیرین برگ سرخس شمشیری است در ناحیه گزیده شده می توان، بثورات گزنه را خنثی کرد.
2. این گیاه به دلیل شاخ و برگ های زینتی برای تزیینات دسته گل، سبد گل و‌ تاج نیز کشت می شود.
3. در مناطق بومی از براده های این سرخس برای چیدن حفره های آتش و قفسه های خشک کن مواد غذایی و به عنوان پر کننده تشک استفاده می شود.
4. سرخس شمشیر گیاهان بسیار خوبی برای پوشش زمین ایجاد می کند. هنگامی که در دامنه کوه ها کاشته می شوند، می توانند در جلوگیری از فرسایش مفید باشند.
5. در اسپانیا سرخس برگ شمشیری را دارای خواص معنوی می‌دانند آنها معتقدند نگهداری این سرخس در اتاق خواب یا کاشت آن زیر پنجره های اتاق خواب باعث دفع خواب های بد می‌شود.

شرایط نگهداری از سرخس برگ شمشیری

مراقبت از سرخس شمشیر پس از استقرار در باغ، آسان است. آنها در برابر خشکی مقاوم هستند و معمولاً به آب زیادی احتیاج ندارند، مگر در سال اول پس از کاشت که باید به طور مداوم مرطوب نگه داشته شوند.

خاک ؛ تا زمانی که رطوبت کافی در دسترس باشد ، تحمل انواع خاک ها را دارد، قبل از گذشتن یک سال از کاشت مقدار بسیار کمی در برابر خشکی خاک مقاوم است ولی بعد از گذشت یکسال کاملا به خشکی مقاوم می‌شود.

آبیاری ؛ برای دیدن رشد بهتر این گیاه هفته ای بصورت عمیق آبیاری کنید ( تا قبل از یک سال خاک باید همواره مرطوب باشد )

رطوبت ؛ رطوبت دوست است اما رطوبت کم و متوسط را هم تحمل می‌کند. از ریختن آب روی برگ های آن خودداری کنید. ریختن آب بروی برگ ها باعث تیره شدن آنها می‌گردد.

چگونگی هرس گیاه سرخس برگ شمشیری

سرخس برگ شمشیر شاخ و برگ خود را در تمام طول زمستان حفظ می کنند لذا در صورت تمایل می توانید آنها را در بهار کوتاه کنید. اما معمولاً بهتر است فقط شاخ و برگ های مرده را هرس کنید. سرخس برگ شمشیری را همچنین می توانید در فصل بهار تقسیم کرده و در مناطق دیگر باغ یا درون گلدان دیگری بکارید.

8. سرخس بوستون (Boston Fern)

سرخس بوستون بسیار شبیه سرخس برگ شمشیری است بسیاری این دو‌ را با هم اشتباه می‌گیرند، اما در واقع این دو سرخس با یکدیگر متفاوت هستند. نگهداری از سرخس برگ شمشیری بسیار آن است به طوری که میتوان آن را در مناطق خشک نیز پرورش داد اما سرخس بوستون نیازمند محیطی مرطوب و مراقبات بیشتری است.

سرخس شمشیری غده ای، جز سرخس های بوستون است و ارتباطی با سرخس برگ شمشیری ندارد. سرخس بوستون بومی مناطق گرمسیری سراسر جهان است و با نام های سرخس وحشی بوستون، سرخس بل بل آبی ، سرخس نردبان غده ای یا سرخس استخوان ماهی شناخته می شود. این گیاه همیشه سبز می تواند به طول 40-90 سانتی متر و در موارد رشد شدید تا ارتفاع 1.5 متر برسد.

سرخس بوستون یک گیاه غیر سمی است و برای حیوانات و کودکان ایمن شناخته شده است. سرخس بوستون در فضای باز سایه جزئی یا سایه کامل را ترجیح می دهد، اما در فضای داخلی در سایه رشد نمی کند و به نور فیلتر شده شدید بهترین پاسخ را می دهد. ممکن است این سرخس در طی دوره های سرما کاملاً برگ های خود را از دست بدهد اما نگران نباشید چرا که در بهار دوباره ظهور می کند.

شرایط نگهداری از سرخس بوستون

خاک ؛ سرخسهای بوستون معمولاً در مخلوطهای گلدان که دارای پیت ماس زیاد هستند کاشته می شوند . لذا بهتر است گلدان سرخس بوستون را ماهیانه یک بار بصورت کامل خیس کنید تا مطمئن شوید که پیت ماس کاملاً هیدراته شده باشد. حتماً بگذارید بعد از این کار آب اضافی تخلیه شود.

آبیاری ؛ گام دیگر در مراقبت از سرخس بوستون این است که اطمینان حاصل کنید که خاک سرخس مرطوب است. خاک خشک یکی از اولین دلایل مرگ سرخس های بوستون است. خاک را روزانه چک کنید و اگر خاک کاملاً خشک است، مقداری آب به آن بدهید.

اگر خاک سرخس شما مدت کوتاهی خشک بماند برگهای آن قهوه ای شده و از بین می‌روند، در این موارد احتمالاً می توانید با قطع تمام شاخ و برگهای مرده در سطح زمین و مرطوب نگه داشتن خاک در فصل بهار ، شاهد احیا دوباره آن باشید.

نور ؛ نور کافی و زیاد و فیلتر شده ، نور مستقیم و شدید آفتاب گیاه را در معرض نابودی قرار می‌دهد.

رطوبت ؛ در صورت نگهداری سرخس بوستون در خانه خصوصا در زمستان ها که وسایل گرمایشی روشن است باید رطوبت گیاه را تامین کنید ، بدین متظور می‌توانید برای گیاه جزیره درست کنید یا از دستگاه های بخور آب سرد استفاده کنید. اگر رطوبت هوا به اندازه کافی زیاد نباشد ، برگ های سرخس بوستون زرد می شوند. اگر برگهای سرخس بوستون شما زرد شده‌اند، رطوبت اطراف گیاه را افزایش دهید.

تغذیه و کوددهی ؛ سرخس بوستون به کود زیادی احتیاج ندارند. کوددهی این گیاه باید فقط چند بار در سال انجام شود. در مواقع تغذیه کردن از کود مایع استفاده نمایید.

چگونگی تکثیر و تعویض گلدان سرخس بوستون

وقتی ریشه های سرخس گلدان را پر کرد ، می توانید سرخس خود را به گیاهان کوچکتر تقسیم کنید. فصل بهار بهترین زمان برای تقسیم یا تولید مجدد این گیاه است. قبل از تعویض و جابه جایی اجازه دهید خاک کمی خشک شود ، سپس گیاه را از گلدان آن خارج کنید و ریشه ها را با چاقوی دندانه دار جدا کنید. هر گیاه جدید را در گلدان مخصوص خود با خاک تازه قرار دهید و به خوبی آب دهید.

9. سرخس پرسیاوشان (Adiantum cuneatum)

سرخس موی دلتا، دوشیزه دلتا یا پرسیاوشان، یک سرخس همیشه سبز با برگهای کوچک و مثلثی شکل است که با ظرافت به برگهای ساقه سیاه متصل می شود و طول آن به ۱۰ سانتی متر می رسد. پیوندها اغلب با رنگ سبز کم رنگ ظاهر می شوند و با افزایش سن تیره می شوند.

این گیاه یکی از محبوب ترین سرخس ها است که در داخل خانه نیز میتواند رشد کند، هر چند که نگهداری این گیاه در خانه از جهت تامین رطوبت مورد نیاز این گیاه دشوار است. این گیاه بومی آمریکای جنوبی است و در ایران بسیار فراوان بوده و به صورت خودرو کنار جوی ها و دیوار های مرطوب مشاهده می‌شود. این گیاه تا دمای 5 درجه سانتیگراد مقاوم است، بنابراین باید در فضای داخلی و در مناطق معتدل پرورش یابد.

شرایط نگهداری از سرخس پر سیاوشان

خاک ؛ خاک مناسب برای این گیاه خاکی سبک، با زهکشی بالا و قلیایی یا خنثی می‌باشد.

نور ؛ این گیاه به سایه کامل یا سایه نیمه روشن نیازمند است. تابش مستقیم آفتاب باعث سوختکی کامل گیاه می‌گردد.

رطوبت ؛ این گیاه به رطوبت بسیار بالا احتیاج دارد. در صورت نگهداری در منزل برایش جزیره درست کنید و از دستگاهای رطوبت ساز استفاده نمایید . به هیچ عنوان پرسیاوشان را غبار پاشی نکنید. برگ های این گیاه در اثر خیس شدن از بین می‌رود. بهتربن مکان برای نگهداری این گیاه در منزل حمام است.

تغذیه و کوددهی ؛ ماهانه یکبار از بهار تا پاییز با کود های مایع تغذیه شود.

هرس ؛ سرخس پرسیاوشان به هرس کردن نیازی ندارد . تنها باید برگهای سیاه و آسیب دیده را از گیاه جدا کنید.

آفات و بیماری ها ؛ این گیاه در برابر آفات مقاومت بالایی دارد اما ممکن است گاهی به دلیل رطوبت کم مورد حمله شته ها قرار بگیرد، در این مواقع از سموم دفع شته استفاده کنید.

انواع سرخس پر سیاوشان

1. پرسیاوشان معمولی
2. پرسیاوشان پا سیاه

10. سرخس بسفایج (Polypodies)

‌پلی پدی، بسفایج، بسپایک، شال دم و چمن ریشی نام گونه ای از سرخس است که در سراسر جهان پراکنده هستند، تنوع این گیاه همیشه سبز در مناطق گرمسیری بسیار بالاست. گیاه بسفایج به حالت خورو در جنگل ها، روی دیوارها و پای درختان غالب نواحی اروپا و در ایران می روید.

این سرخس می تواند در شرایط کاملاً خشک نیز زنده بماند و برای باغها ایده آل است . شما میتوانید آن را زیر سایه درختان، یا روی دیوارها یا مناطق ماسه ای بعنوان پوششی جذاب بکارید. سه نوع پلی پدی وجود دارد اما در ظاهر شبیه هم هستند.

برگها از برگچه های ساده و انگشت مانند که از ساقه‌ی اصلی خارج می شوند تشکیل می شوند و به آنها ظاهری نردبان مانند می دهد اندام های حامل اسپور کوچک و گرد هستند و در قسمت زیرین برگچه ها دیده می شوند. رنگ آنها از زرد روشن تا نارنجی است.

پلی پدی جز گیاهان دارویی است، قسمت دارویی گیاه ریزوم‌ها هستند که آن ها را از زیر خاک بیرون می آورند و پس از خشک کردن استفاده می کنند. گیاه دارویی بسفایج در نواحی معتدل و مرطوب زمین مثلا در شمال ایران و در روی دیوارها و تخته سنگ ها می روید. ریزوم پلی پدی را می توان به صورت تازه یا خشک مصرف کرد. بهترین فصل برداشت ریزوم‌ها از نظر مواد موثر، از اوایل پاییز به بعد است. خاصیت برگ های بسفایج ضعیف تر از ریزوم‌های آن است و کم تر مورد استفاده قرار می گیرند.

شرایط نگهداری سرخس پلی پدی

خاک ؛ این سرخس همیشه روی بستر های مختلف سنگی که با خزه و بقایای آلی پوشانده شده اند و بندرت روی زمین رشد می کنند، مگر اینکه نازک و سنگی باشد. لذا میتوانید سنگ ها را با خزه پوشانده و ریشهای این گیاه را درون خزها بکارید.

چگونگی محیط کشت ؛ این سرخس سایه متوسط تا روشن ، خاک سنگی نازک با PH اسید و با سطح رطوبت بالا را ترجیح می دهد. همچنین مناطق بسته شده را که در آن شرایط محافظت در برابر باد وجود دارد را مناسب می‌داند.

خشك شدن بافت برگ در اثر شرایط خشك تا حدودی برای این سرخس قابل تحمل است، كه باعث می شود تیغه های برگ به سمت بالا به سمت تركهای آنها (ساقه های مرکزی) بپیچند. با بازگشت شرایط مرطوب، تیغه های برگ حالت طبیعی خود را از سر می گیرند.

آب ؛ این گیاه به آبیاری روزانه نیاز دارد.

11. سرخس بلوطی (Northern oak fern)

اوکفرنس غربی، سرخس بلوط معمولی، سرخس بلوط، یا سرخس بلوط شمالی ، یک سرخس برگریز از خانواده Cystopteridaceae است. این سرخس در بسیاری از مناطق آمریکای شمالی و اوراسیا گسترده است. اما در کانادا، ایالات متحده، گرینلند، چین، ژاپن، کره، روسیه و بیشتر اروپا نیز مشاهده می‌شود.

این سرخس دارای برگهای کوچک و ظریف تا طول 40 سانتیمتر و برگ های مرکب است. سرخس بلوط اقیانوس آرام به طور کلی گیاهی بزرگتر از سرخس بلوط غربی است (10-40 سانتی متر در مقابل برگهای 5-25 سانتی متر)، دارای برگهای تقسیم شده و هاگهای کوچکتر است. یکی دیگر از نام های این سرخس «میوه برهنه» است، دلیل این نام گذاری این است که در این سرخس اسپور با اندوسیم پوشانده نمی شود. اما نام غالب آن به سرخس بلوط یا سرخس چوب است.

این سرخس یک پوشش زمینی خوب در یک باغ جنگلی درست می کند. برگهای سبز و سرسبز آنها کف جنگل تاریک را روشن می کنند و به آن جلوه میبخشند.

شرایط نگهداری سرخس بلوطی

این سرخس مانند اکثر سرخس ها به محیطی با نور فیلتر شده و نیمه سایه ، رطوبت بالا و خاکی غنی نیازمند است.

12. سرخس مار زبان (Adder’s-tongues)

سرخس مار زبان، نام یک تیره سرخس است که بالغ بر ۵۰ گونه دارد. دلیل نام یونانی این گیاه به مارزبان این که تصور میشد ساقه اسپور دار به زبان مار شباهت داشته باشد و مردم قدیم معتقد بودند برای درمان مارگزیدگی مفید است.

سرخس مارزبان یک سرخس غیرمعمول است که در علفزارها ، دامنه تپه ها ، امتداد تفرجگاه های جنگلی و تپه های شنی رشد می کند. معمولاً بین تیر تا شهریور ظاهر می شود و بقیه سال را در زیر زمین به عنوان ریزوم می گذراند. اگر در طبیعت این گیاه را دیدید به آن نزدیک نشوید، این گیاهان معمولا نزدیک آشیانه های مارهای سمی می روید. این قرابت و همسایگی و دارا بودن خاصیت درمانی گزیدگی ها از عجایب آفرینش است.

نگهداری این نوع سرخس در آپارتمان دشوار است اما به نظر می‌رسد بتوان آن را در فضای باغ پرورش داد.

خواص و کاربرد های سرخس مار زبان

1. درمان و التهام مار گزیدگی
2. درمان التهاب پستان های گاو ، باز کننده پستان های مسدود و رفع ورم پستان ها
3. ضمادی است برای رفع کبودی و اختلالات تلکم

نحوه‌ی شناسایی سرخس مار زبان

این سرخس یک گیاه چند ساله و کوتاه قد است که تشخیص آن بسیار دشوار است، البته فقط تا زمانی که گیاه اول را ببینید پس از آن شناساییش آسان می‌شود. ارتفاع آن فقط به حدود 10 سانتی متر می رسد، دارای یک برگ سبز و بیضی شکل است که تا حدی یک سنبله قائم را احاطه کرده است.

اسپورها ، که گیاه توسط آنها تولید مثل می کند، در این سنبله موجود است که خود بلندتر از برگ انفرادی رشد می کند.

از دیگر انواع سرخس ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد :

13. سرخس بیشه نقره‌ای
14. سرخس پای خرگوش
15. سرخس پنجه کانگورو
16. سرخس کروکودیل
17. سرخس پر شتر مرغ
18. سرخس الخورن
19. سرخس پتریس ویتا
20. سرخس دوشیزه شمالی
21. سرخس گاو نر

شرایط عمومی نگهداری انواع گیاه سرخس های فوق الذکر

خاک : برای تمام اقسام سرخس باید از خاکی غنی و مملو از ترکیبات آلی استفاده کرد. بهتر است به خاک آنها زغال و خزه اضافه کنید تا ترکیبات و شرایط زیستگاه طبیعی آنها شبیه سازی شود.

آبیاری : سرخس ها به محیطی مرطوب نیاز دارند اگر آنها را در باغچه کاشته اید هر روز آبیاری کنید، در صورت پرورش در گلدان آبیاری را طوری ادامه دهید که خاک همواره مرطوب ( نه خیس ) باشد. خیس بودن دائمی خاک باعث آسیب گیاه می‌شود.

نور ؛ اکثر سرخس ها هنگامی که در طبیعت هستند در محیط سایه حتی سایه های عمیق رشد می‌کنند اما برای پرورش آنها در گلدان باید نور بیشتری را برای آنها فراهم کنید. این نور باید غیر مستقیم و فیلتر شده باشد.

رطوبت ؛ سرخس ها در حالت طبیعی در جایی می‌رویند که رطوبت بالایی دارد . ذات این گیاهان رطوبت دوست است، اگر چه بعضی از آنها میتوانند تا حدودی خشکی را نیز تحمل کنند، اما برای رشد و دوام آنها، خصوصا زمان نگهداری در گلدان ، باید رطوبت آنها را تامین نمایید.

گلدان ؛ کاشت سرخس در گلدان های پلاستیکی به دلیل حفظ رطوبت و کاهش تبخیر آب، نسبت به سایر گلدان ها خصوصا گلدان های سفالی و سرامیکی بدون لعاب ترجیح دارد.

دما ؛ دمای مناسب برای نگهداری سرخس ها دمای اتاق است، آنها از گرمای زیاد بیزارند و محیط خنک را ترجیح می‌دهند. تغییرات شدید دمایی از عوامل اصلی مرگ سرخس هاست.

گردش هوا ؛ از نگهداری سرخس ها در مکان های بسته که گردش هوا ندارد بپرهیزید، سرخس ها برای بقا نیاز به تنفس هوای تازه دارند، البته لازم به ذکر است که این گیاهان تمایل دارند از مکان هایی که بادگیر هستند دور باشند از قرار دادن سرخس جلوی باد کولر خودداری کنید.

تغذیه و کوددهی ؛ در فصول رشد سرخس ها ( فروردین تا شهریور ) ماهانه با کود محلول گیاهان را آبیاری کنید، کود زیاد نه تنها رشد سرخس را زیاد نمیکند بلکه باعث نابودی گیاه می‌گردد.

مطالب مرتبط :

• مشکلات و بیماری سرخس
• گیاهان سمی را بشناسید
• گیاهان آویز آپارتمانی را بشناسید