مریم گلی یکی از گیاهان خانواده‌ی نعناعیان با نام علمی Salvia officinalis است. این گیاه برخلاف اسم زیبایش مزه‌ی کمی تلخی دارد. مریم گلی از گذشته به عنوان یک گیاه دارویی مورد استفاده بوده است. متخصصان طب سنتی مریم گلی را یکی از گیاهان ضدپیری به شمار می آورند. در واقع این گیاه تأثیر زیادی در مقابله با یائسگی، گرگرفتگی، تقویت حافظه و …. دارد. با ما همراه باشید تا با فواید و خواص شگفت انگیز مریم گلی برای سلامتی بدن و درمان برخی بیماری ها آشنا شویم.
فواید و خواص شگفت انگیز مریم گلی:
تقویت حافظه و مقابله با آلزایمر:
بر طبق پژوهش‌ها، حتی مقدار اندکی مریم گلی (چه استنشاق شود و چه به‌صورت خوراکی مصرف شود) سبب افزایش توانایی یادآوری و تقویت حافظه می‌شود. در واقع این گیاه ارزشمند از اکسایش مواد چرب در سیستم عصبی پیشگیری کرده و روند تخریب سلول‌های عصبی را به تعویق می‌اندازد که منجر به بهبود و تقویت حافظه می‌شود. مصرف این گیاه باعث افزایش تمرکز و توجه به موضوعی خاص می شود. به علاوه مریم گلی برای مقابله با آلزایمر موثر است. بیماری آلزایمر در نتیجه‌ی کاهش سطح یکی از انتقال‌دهنده‌های عصبی بروز می‌کند که مریم گلی این روند را کاهش می‌دهد. به خاطر اینکه قادر است از ترشح آنزیم مسئول این تخریب جلوگیری کند.
تقویت سیستم ایمنی بدن:
مریم گلی با دارابودن خواص ضدمیکروبی به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می کند. با استفاده موضعی از این گیاه (به صورت مرهم یا تنتور) می توان مانع ورود عفونت‌های باکتریایی و ویروسی شد که ازطریق پوست به بدن حمله می‌کنند. در واقع با استفاده از کرم‌های موضعی یا شوینده‌های ضدباکتری که دارای مریم گلی هستند، می توان خط دفاعی قوی در برابر این قبیل عفونت ها و عوامل ایجاد بیماری ها ایجاد کرد.
مقابله با گرگرفتگی:
شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد برگ‌های مریم گلی برای کاهش گرگرفتگی، تعریق شبانه و تعریق بیش‌ازحد مرتبط با یائسگی مفید هستند. در واقع مریم گلی سبب تولید فیتو-استروژن می‌شود. فیتواستروژن همان استروژن‌های گیاهی است که می‌تواند مانع افت شدید استروژن در خانم‌ها شود و در نتیجه حالت گرگرفتگی را کاهش می‌دهد. باید بدانید که حالت گرگرفتگی در خانم‌های یائسه به دلیل افت میزان استروژن آنها می‌باشد. این گیاه همچنین حاوی اسید اورسولیک است که خاصیت قابضی و ضدعفونی‌کنندگی دارد. به همین دلیل نیز میزان تعریق را تنظیم می کند.
کنترل دیابت:
خواص مریم گلی در کنترل دیابت هم جالب می باشد که در مورد اثربخشی مریم گلی بر بیماری دیابت، توافق گسترده‌ای وجود دارد. این گیاه عصاره‌ها و مواد شیمیایی خاصی دارد که اثر داروهایی را تقلید می‌کنند که به‌طور معمول برای کنترل دیابت تجویز می‌شوند. به‌نظر می‌رسد، مریم گلی آزادسازی گلوکز ذخیره‌شده در کبد را منظم و از نوسانات شدید قند خون جلوگیری می‌کند. به همین‌دلیل به جلوگیری از بروز دیابت نوع ۲ کمک می‌کند یا دست‌کم، اگر فرد قبلا دچار این بیماری شده باشد، آن را کنترل می‌کند.
حفظ سلامت دستگاه گوارش:
رزمارینیک اسید موجود در مریم گلی به‌صورت عاملی ضدالتهابی برای معده عمل می‌کند. مریم گلی خاصیت ضداسپاسمی دارد و همین خاصیت را در دستگاه گوارش نیز به جا می‌گذارد. از اسپاسم‌های معده جلوگیری می‌کند و بروز اسهال و ورم معده را در بیماران دچار شرایط ناراحت‌کننده و مشکل‌ساز، به‌طور چشمگیری کاهش می‌دهد. در واقع این گیاه پرخاصیت سبب تسکین کرامپ ها یا گرفتگی عضلانی معده می‌شود، دردهای مربوط به عادت ماهانه را تسکین می‌دهد و نقش موثری در حفظ دستگاه گوارش دارد. به خصوص اینکه از سوزش معده جلوگیری می‌کند. مریم گلی یکی از گیاهان فوق‌العاده موثر برای مقابله با نفخ و گاز معده نیز محسوب می‌شود.
مراقبت از پوست و بهبود جای زخم:
از برگ‌های مریم گلی می‌توان مرهمی موضعی یا تنتور گیاهی را تولید کرد. مشخص شده است که مرهم یا تنتور مریم گلی برای رفع بعضی از مشکلات پوستی مانند اگزما، پسوریازیس و آکنه مفید است. اگر به‌طور منظم از عصاره و مرهم مریم گلی روی مناطق ملتهب یا آسیب‌دیده استفاده کنید، به‌سرعت می‌توانید این آسیب‌های ناخوشایند را آرام کنید و ظاهر ناخوشایند آنها به‌تدریج بهبود می‌یابد. در واقع مریم گلی، گیاهی با خواص ضدعفونی‌کنندگی است. در نتیجه برای تسکین و درمان جراحات سطحی پوست کارساز است.
بهبود سلامت استخوان‌ها:
ار دیگر خواص شگفت انگیز مریم گلی می توان به مقدار بسیار بالای ویتامین K در آن اشاه کرد. ویتامین K از ویتامین‌های ضروری برای بدن است که در غذاهای فراوانی یافت نمی‌شود. ویتامین K از عناصر حیاتی برای افزایش تراکم استخوان‌ها و تضمین استحکام استخوان‌ها با افزایش سن است. اگر دچار نشانه‌های اولیه‌ی پوکی استخوان شده‌اید یا در طول زندگی خود موادغذایی مغذی کافی مصرف نکرده یا کم‌تحرک بوده‌اید، سلامت استخوان‌های شما پایین خواهد بود. اضافه کردن برگ‌های مریم گلی به رژیم غذایی می‌تواند سطح ویتامین K مصرفی شما را به میزان چشمگیری افزایش دهد، زیرا هر وعده ۲۷٪ از میزان مصرف توصیه‌شده‌ی روزانه‌ی شما را تأمین می‌کند.
افزایش رشد مو:
برخی معتقدند که شست‌وشوی موها و پوست سر با استفاده از محلولی حاوی ترکیبی از چای مریم گلی و چای سیاه یا رزماری برای افزایش رشد موها و تیره کردن موهای خاکستری مفید و موثر است و این محلول حتی می تواند جایگزین مناسبی برای رنگ مو باشد. البته لازم به دکر است که در این زمینه هنوز شواهد علمی وجود ندارد اما امکان دارد که تانن‌های موجود در چای سیاه یا چای مریم گلی به‌طور موقت سبب رنگ شدن موهای خاکستری شوند.
به منظور بهره مند شدن از این خاصیت مریم گلی ابتدا چای را تهیه کنید و بگذارید سرد شود و سپس آن را روی موهای خاکستری خود اسپری کنید. به طور معمول لازم است که این محلول ۵ تا ۱۰ دقیقه روی موها بماند و سپس موها شسته شوند. دقت داشته باشید که تانن موجود در چای می‌تواند موجب ایجاد لکه روی حوله و لباس شود.
کاهش کلسترول:
برطبق نتایج یک مطالعه منتشر شده در مجله‌ی بین‌المللی علوم مولکولی، دمنوش مریم گلی برای کاهش کلسترول بالا سودمند و تاثیر گذار است. در این مطالعه بعد از سپری شدن ۴ هفته مصرف منظم دمنوش مریم گلی نتایج خوبی حاصل شد و کاهشی در میزان کلسترول LDL شرکت‌کنندگان و همچنین بهبود سطح کلی کلسترول آنها مشاهده شد. به علاوه در این مطالعه مشخص شد که دمنوش مریم گلی توانایی افزایش فعالیت آنتی‌اکسیدانی در بدن را نیز داراست.
عوارض جانبی مریم گلی:
– باید توجه داشته باشید که مریم گلی حاوی توژون (thujone) و کافور (camphor) است. توژون و کافور عطرهای گیاهی و روغنی‌ای هستند که اگر در مقادیر بالا و به‌صورت خوراکی مصرف شوند، به‌طور بالقوه خطرناک هستند و عوارض جانبی جدی مانند تشنج و آسیب به اندام‌ها را به همراه دارند.
– زنان باردار و شیرده پیش از مصرف چای مریم گلی (به دلیل توژون موجود در آن) با پزشک خود مشورت کنند. مصرف بالای توژون موجب انقباضات رحمی می‌شود.
– مریم گلی ممکن است باعث مشکلات خفیف گوارشی، جوش‌های پوستی، فشارخون بالا یا پایین (بسته به نوع مریم گلی استفاده شده) و پایین آوردن سطح قندخون در افراد مبتلا به دیابت شود. این نگرانی نیز وجود دارد که ممکن است برخی از انواع مریم گلی مانند مریم گلی اسپانیایی (Salvia lavandulaefolia) اثراتی شبیه استروژن داشته باشند. بنابراین افرادی که مشکلات هورمونی دارند، نباید مریم گلی مصرف کنند. مریم گلی در مقادیر زیاد می‌تواند با داروهای مختلفی مانند آرام‌بخش‌ها، داروهای ضدتشنج و داروهای دیابت تداخل پیدا کند.
مطالب مرتبط:
