این گیاه از راسته نعناسانان است که بین ماه‌های تیر و مرداد گل می‌دهد. رویشگاه اصلی این گیاه قسمت وسیعی از شرق مدیترانه است. امروزه به منظور بهره‌برداری‌های تزیینی و طبی و تولید عسل، این گیاه را در باغ‌ها و مزارع کشت می‌کنند. از تمامی قسمت‌های رویشی گیاه جهت کاربردهای دارویی استفاده می‌شود.
ویژگی‌ها
ساقه‌های گیاهان این سرده راست و چهار گوش بوده و پوشیده از کرک است. از کنار برگ‌هایش، گل‌هایی با کاسبرگ‌های رنگی می‌روید که در وهله اول زرد کم رنگ است، سپس به سفید و در نهایت به بنفش تبدیل می‌شود. می‌توان گفت تمام گیاه، عطر لیموی تندی از خود ساطع می‌کند.
بادرنجبویه یا بادرشبی سرده‌ای است شامل گیاهان علفی یا بوته‌ای چندساله و به‌ندرت یک‌ساله با ساقه‌های پرشمار و برگ‌های تخم‌مرغی یا تخم‌مرغی ـ مثلثی یا تخم‌مرغی ـ مستطیلی و با برگ‌هایی با دندانه‌های منتهی به نوک بلند و خارمانند اغلب در انتها و در حاشیه و کاسه گل لوله‌ای ـ استکانی و دارای ۱۰ تا ۱۵ رگه و لبه زبرین سه‌دندانه‌ای و دندانه میانی پهن‌تر و لبه زیرین دودندانه‌ای، رگه‌های منشعب‌منشعب و شبکه‌مانند، در قاعده در محل زاویه بین دو دندانه ضخیم و دارای تاخوردگی، جام گل آن در محل لبه‌ها پهن و بادکرده و دارای چهار پرچم و فندقچه آن مستطیلی و دارای زائده غشایی در انتها.
خواص درمانی بادرنجبویه
بادرنجبویه داروی مورد علاقه ابوعلی سینا بود که جهت تقویت قلب و انبساط روح تجویز می‌کرده‌است.
استفاده از این گیاه به عنوان یک داروی ضد افسردگی تا قرن هفدهم ادامه داشت. آزمایش‌های جدید بر روی حیوانات آزمایشگاهی نشان می‌دهد که این گیاه همانند یک داروی مسکن بر روی دستگاه عصبی مرکزی عمل می‌کند و به همین دلیل آرام بخش است. مطالعات جدید اثر بخشی عصاره بادرنجبویه رادر درمان موضعی ضایعات ویروسی تبخال براساس کاربردهای جدید تأیید نموده.
بادرنجبویه در طب عوام به مصارف عدیده می‌رسد مانند آنکه از آن در رفع دل پیچه‌هایی ناشی از نفخ، درد معده با منشأ عصبی، احساس چنگ زدگی معده، اختلالات هضمی، تپش قلب، سردردهای یکطرفه، سرگیجه، سنگوپ، عصبانیت‌ها، بی خوابی، ضعف قلب، احساس صداهای مبهم در گوش، خستگی‌های روحی، هیستری مالیخولیا، استفراغ‌ها دوره بارداری، کم خونی دختران جوان، برخی حالات آسم، بیماریهای مختلف دستگاه تنفسی، دردرهای عصبی دندان، سردرد، گوش درد، دردهای زمان وقوع قاعدگی و غیره مصرف می‌شود.
مصرف آن رفع تندخویی در دختران جوان و زنان سست‌بُنیه را دارد سرشاخه‌های گیاه یا لوسیون حاصل از دم کردن آن اگر بر روی زخم‌ها و جراحات اثر داده شود درد را تسکین می‌دهد و التیام یا بهبود آن را باعث می‌گردد. مالش دادن جوشانده آن موجب از بین رفتن دردها می‌شود. اَلکُلای آن اگر بر روی عضو مالش داده شود دردهای رماتیسمی و همچنین ضرب خوردگی‌ها را تسکین می‌دهد.
بادرنجبویه در تهیه بسیاری از لیکورهایی که راهب‌ها مصرف می‌نمایند به کار می‌رود و در عطرسازی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین به صورت خام ضمن سبزی‌های سالاد از آن استفاده می‌شود.
