معرفی و نگهداری گل ناز : شاید بتوان گفت که این گیاه یکی از زیباترین گلها و گیاهان دنیا به حساب میاد. و شما میتونید با رعایت نکات بسیار ریز از اون به آسونی نگهداری کنید. توجه داشته باشید که این گیاه رو میشه در خانه، باغچه و گلخانه نگهداری کنید، یک گیاه همه فن حریف میشه بهش گفت، پس بریم و با نحوه نگهداری و نیازهای این گیاه زیبا آشنا بشیم.
معرفی گل ناز
نام علمی این گیاه زیبا Portulaca grandiflora است، از خانواده Aizoaceae ها به حساب میاد، یک گیاه گلدار هست که بومی جنوب برزیل و آرژانتین به حساب میاد، این گیاه در بنگلادش با نام گل زمان شناخته میشه دلیل این نامگذاری هم اینه که در یک زمان بخصوص به گل میشینه و شکوفه میده. این گل دارای گونه‌های زیادی هست و جز گیاهان گوشتی (ساکولنت ها) محسوب میشه.
رشد این گیاه زیاد هست در ابتدا این گیاه بسیار کوچک می باشد ولی در طول یک سال 30 سانتی متر در صورت داشتن فراهم کردن نیازهای گل ناز به این رشد خواهد رسید. گلهای این گیاه قطری حدود 2.5 الی 3 سانتی متری دارند و با پنج برگ به رنگ های نارنجی، قرمز، صورتی ، زرد و سفید در بازار موجود هستند. این گیاه دارای گونه های مختلفی است که برخی از آنها دارای گل های دو گلبرگی هستند. این گیاه در هوای معتدل بهتر پرورش پیدا میکند و در قدیم یکی از مهمترین گیاهانی بود که در باغها کاشته میشد، بذر این گیاه خیلی ریز هستند.
نگهداری و نیازهای گل ناز
نگهداری گل ناز خیلی راحت و آسون هستش در صورتی که نیازهای گل ناز رو تامین کنید، پس در ادامه به بررسی نیازهای گل ناز می پردازیم:
نور مناسب گیاه
یکی از اساس ترین نیازهای گل ناز نور هستش، این گیاه هم همانند سایر گیاهان گوشتی به نور مستقیم و محیطی کاملا روشننیاز دارد.(حدود 6 الی 8 ساعت در طول روز روشنایی) کمبود نور منجر به عدم باز شدن گلهای گیاه میشه. جاب هست بدونید که در روزهای ابری میزان شکوفایی گلهای این گیاه کاهش پیدا میکنه.
آبیاری
این گیاه هم مانند ساکولنت ها نیازی به آبیاری زیاد نداره، و اگر شما آبیاری زیادی انجام بدین باعث پوسیدگی ریشه گیاه خواهید شد بین دو آبیاری حتما حتما حتما (تاکید میکنم حتما) اجازه بدهید خاک تا عمق 3 الی 4 سانتی متری خشک بشه.
دما
یکی از نکات مهم نگهداری گل ناز دما محیط نگهداری است، چون حداقل دمایی که میتونه تحمل کنه 2 درجه سانتی گراد هستش. توجه کنید که گل ناز به هویچ وجه سرما رو دوست نداره ،پس محیط رشد گیاه باید همیشه گرم باشه.
حتی اگر در زمان تکثیر این گیاه، گیاهچه های جوان سرما ببینند، گیاهانی ضعیف که در آینده گلهای کمی تولید می‌کنند، به وجود می‌آید.
تغذیه
شما باید در فصل های گرم سال مخصوصا بهار گیاه را با کود کامل هر ماه تغذیه کنید. حتما کود را در محلول آب به صورت آبیاری به گیاه بدین.
خاک مناسب گل ناز
شما میتنونید از خاک و ترکیب های خاکی که برای کاکتوس استفاده میشه برای بستر گیاه استفاده کنیدو و تنها نکته خیلی مهمی که در خصوص خاک مناسب گل ناز باید توجه داشته باشید اینه که زهکشی خاک خوب باشه تا آب باقی مونده از آبیاری از زیر گلدان خارج بشه. پس بهتره که شما از خاک های سبک برای این گیاه استفاده کنید و هرچقدر این خاک سنگین باشه گلدهی گل ناز رو کاهش میده.
یکی از پیشنهاد ها برای خاک مناسب گل ناز میتونه از خاک معمولی + خاک برگ و یا خاک معمولی +کود بسیار پوسیده دامی استفاده کرد. خاک برگ و کود دامی نقش مهمی در سبک کردن بافت خاک محل کاشت گیاه دارند.
هرس
یکی از نکات خیلی مهم در نگهداری هر گل و گیاهی هرس می باشد و در نگهداری گل ناز هرس موجب تحریک رشد ساقه‌های جدید و در نتیجه افزایش گلدهی گیاه میشود، برای این کار تا حدود نیمی از ساقه‌هایی را که خیلی بلند شده اند رو کوتاه کنید. اما توجه داشته باشید که آرام آرام انجام دهید به این صورت که هر هفته یک ساقه را انتخاب نموده و عمل هرس را انجام دهید. اگر شما هرس را یکدفعه انجام دهید باعث ضعیف شدن گیاه و از بین رفتن آن خواهید شد.
زمان تعویض گلدان
برای اینکه به زمان مناسب تعویض گلدان برسید باید ساقه ها و ریشه گیاه رو بررسی کنید اگر گلدان شما پر از ریشه شده بود با تغییر یک سایز در گلدان عمل تعویض گلدان را انجام دهید.
تکثیر گل ناز
تکثیر گل نیاز به دو روش صورت میگیرید که در ادامه به بررسی آنها می پردازیم
تکثیر به روش قلمه
شما برای تکثیر گل ناز میتونید از روش قلمه استفاده کنید، روش های مختلفی برای قلمه گرفتن از این گیاه وجود داره که ساده ترین و کاربردی ترین اونها قلمه گرفتن از ساقه گیاه است، شما ساقه ای به طول حدود ۱۰ سانتیمتر را انتخاب کنید و برش بزنید و سپس در یک لیوان آب قرار دهید، بعد از حدود یک هفته گیاه شروع به ریشه دهی خواهد کرد، سپس میتوان آن را در مخلوط خاک برگ+ شن و یا کوکوپیت +پرلایت منتقل کرد.البته شما میتونید قلمه رو به صورت مستقیم به خاک سبک منتقل کنید ولی برای این کار به مدت 24 ساعت قلمه را در دمای اتاق بگذارید بماند و سپس به خاک منتقل کنید.
روش دیگه جدا کردن قلمه و کاشت آن بصورت مستقیم در خاک سبک است.
تکثیر به روش بذر
شما میتوانید از بذر گیاه برای تکثیر استفاده کنید که برای این کار بهتر است در اوایل بهار بذر ها را در خاکی سبک بکارید. اول از همه باید خاک بستر کشت را خوب خیس کنید و سپس که آب های اضافی از زیر گلدان خارج شدن بذرها رو روی سطح خاک پخش می کنیم و سپس یک لایه نازک از خاک را روی بذرها می پاشیم. از یک آب پاش برای آبیاری بذرها تا زمان جوانه زنی استفاده کنید ولی زمانی که بذرها جوانه زده و سبز شدن میتواندی به راحتی گیاه را به صورت معمول ابیاری کنید.
مشکلات نگهداری گل ناز و بیماری های آن
یکی از عمده بیماری های این گیاه شته و نماتد گره ریشه هست که به بررسی اون ها در ادامه خواهیم پرداخت و همچنین یکی از مهمترین مشکلات در نگهداری گل ناز پوسیدگی طوقه و ریشه ها است پس با هم به بررسی هر کدام از مشکلا و بیماری های گل ناز می پردازیم.
- مشکل نماتد ریشه : در اثر فعالیت نماتد گره ریشه علائمی همانند کمبود آب و یا مواد غذایی ایجاد میشود. چون این آفت مانع از فعالیت و عملکرد مناسب ریشه‌ها می‌شوند.
- بیماری شته گل ناز : این گیاه میتوان به شته و نماتد گره ریشه اشاره کرد. در مورد نماتد گره ریشه مبارزه خاصی نمی‌توان انجام داد مگر اینکه ارقام مقاوم به این آفت کاشت شود. پوسیدگی ساقه و ریشه در اثر آبیاری بیش از اندازه یکی دیگر از مشکلات این گیاه است.
- پوسیدگی طوقه و ریشه : اگر خاک شما سنگین باشه و یا گلدان از زهکشی خوبی برخوردار نباشه این مشکل به وفور دیده خواهد شد.
- پژمرده شدن برگ : کوددهی بیش از اندازه باعث پژمردگی و مرگ برگ ها و سرشاخه های خواهد شد
- شپشک های سفید رنگ روی برگها وجود دارد: گیاه رو هر دو هفته یکبار با سم های نفوذی سم پاشی کنید.
- گیاه گل نمی دهد: نور گیاه رو بررسی کنید به احتمال زیاد نور کم هست و گیاه رو به محیطی با نور زیاد و مستقیم منتقل کنید.
- اگر رشد گیاه کند بود و فاصله برگها زیاد : گیاه احتیاج به تغذیه مصنوعی خواهد داشت همانند دستوری که در بخش تغذیه اعلام شده گیاه را کوددهی کنید.