نکات کلیدی نگهداری گل قهر و آشتی، میموزا (Mimosa pudica) در خانه + تکثیر و مشکلات

شرایط نگهداری گل قهر و آشتی
شرایط نگهداری گل قهر و آشتی

معرفی و شرایط نگهداری گل قهر و آشتی در خانه و باغچه : تا حالا گیاهی رو دیدی که وقتی بهش دست میزنی برگهاش رو میبنده؟ گیاهی که یک آماتور هم میتونه به راحتی از اون نگهداری کنه، این گیاه رو با اسم های گل قهر و آشتی يا گیاه حساس، گیاه خجالتی، گیاه نزديك من نيا و میموسا (میموزا) میشناسند که گیاهی استوايی از نواحی مرکزی و جنوبی آمریکاست در بين علاقه مندان به گل و گياه مشهور است. این گیاه نگهداری فوق العاده آسونی داره اگر شرایطی که در ادامه بهت میگم رو براش فراهم کنی به راحتی رشد میکنه.

اسم قهر و آشتی برگرفته از ويژگی جذاب اون هستش كه به محرك های لمس يا تماس واکنش نشون میده و به‌سرعت برگ ها را درون خودش جمع می کند. در علم گياه شناسی به اين عمل، حرکات سریع گیاهی گفته میشه. میموزا رشد خزنده مانند داره كه به طور بی رويه در برخی مناطق رشد میکنه که بیشتر با علف های هرز اشتباه گرفته میشه، اگر تا به حال اسم گياه حساس يا قهر و آشتی را نشنيده ايد و یا نمیدونید چطور از اون نگهداری کنید در اين مقاله شما را با يكی از شگفتی های گل شناسی آشنا می كنيم.

باز و بسته شدن برگ گل قهر و آشتی
باز و بسته شدن برگ گل قهر و آشتی

چرا و چطور گیاه برگهایش را می بندد

در دنيای گل شناسی برخی گل ها عكس العمل های متفاوتی دارند مثلا گل رقصنده از خانواده گل آفتابگردان به نور خورشيد حساس است و يا گياه كالاتيا و مارانتا كه در شب برگه هايش را جمع می كند. اما گل قهر و آشتی عكس العملی متفاوت دارد طوری كه زمينه كشف اطلاعات علمی زيادی شده است. سالهاست كه گياه شناسان اين گل را به دليل خاصيت آنتی باکتریال و ويژگی های جالبش مورد بررسی قرار دادند. حساسيت اين گل به تماس دست يا محرك هايی نظير، وزش باد، تکان خوردن، گرما و یا هر عامل ديگری مكانيزم متفاوتی برای محافظت در برابر حشرات و عوامل آسیب زننده دارد.

بنر گل من و تو

اين مكانيزم دفاعی اين گل طوری كه پس از تماس با محرك ها آب به سرعت از سلول‌های دیواره‌ای برگ ها خارج و به ساقه می رسد كه سبب خشك و جمع شدن برگ ها طی چند دقيقه می شود به همین دلیل می‌گویند گل قهر کرده است. سپس بعد از مدتی گياه با انتقال آب از ساقه به برگ ها، سبب باز شدن اونها می شود كه اصطلاحا به اون آشتی ميگويند. به بيان ديگر،هر برگ اين گل مجموعه ای از برگچه های کوچک دارد كه معمولاً حدود 15 تا 20 جفت برگچه دارد كه زوايه هر برگچه از 25 درجه تا 85 درجه متغیر است. هنگامی که برگه ها لمس يا تحريك می شوند، این زاویه بین 15 درجه تا 25 درجه کاهش می یابد.

با گیاه قهر و آشتی (میموزا) بیشتر آشنا بشیم

کارل لینه برای اولین بار این گونه و جنس (Mimosa) را در سال 1753 در سفری که به آمریکای مرکزی داشت پيدا كرد. اما بعدها در بخش هایی از آفریقا و آسیای جنوب شرقی پرورش داده شد و الان میتونم بگم در کل دنیا این گیاه رو میشناسند و اون رو پرورش میدن. به طور کلی اين گياه به عنوان یک علف هرز بر کشت کشاورزی بسیاری از گیاهان از قبيل موز، پاپایا، ذرت و گوجه فرنگی تأثیر می گذارد.

نکات کلیدی نگهداری گل قهر و آشتی، میموزا (Mimosa pudica) در خانه + تکثیر و مشکلات
لمس گیاه قهر و آشتی

گل قهر و آشتی با نام انگلیسی Shame Plant و نام علمی Mimosa pudica از خانواده Fabaceae می باشد. گل قهر و آشتی گونه‌ای از گیاهان یا درختچه‌های خزنده است که معمولاً به‌خاطر حرکت برگ‌های جذابش هنگام لمس، گیاه حساس نامیده می‌شود. موهای ریز روی برگ ها به شدت به لمس، دما و حرکت واکنش نشان می دهند و در صورت تحریک به سمت داخل تا می شوند. این پاسخ به تحریک بخشی از مکانیسم دفاعی طبیعی گیاه است. شاخ و برگ ظریف و حرکت برگ های اون از جذاب ترین ویژگی های اون هست.

نام علمیMimosa pudica
نام های رایج گل قهر و آشتی يا گیاه حساس، گیاه خجالتی و میموسا (میموزا)
PH خاک گلدانخاک اسیدی تا خنثی (۵.۰-۷.۵)
نور مناسبنور زیاد و فیلتر شده
رنگ گلهای قهر و آشتیصورتی کم رنگ یا بنفش
سمیتبرای کودکان و حیوانات خانگی سمی است
جدول مشخصات گل قهر و آشتی

این گیاه حساس علاوه بر ویژگی های جذاب بصری، کاربردهای عملی نیز دارد. به عنوان مثال، دارای خواص عالی برای تصفیه خاک و خواص ضد باکتریایی و آنتی اکسیدانی می باشد. گیاه شناسان همچنین به مطالعه گسترده اين گياه برای درک بهتر عادات گیاهی می پردازند. گل قهر و آشتی در اواسط تابستان تا اوایل پاییز، مملو از گل های ظریف، صورتی کم رنگ یا بنفش می شود .اين گياه طی چندسال به شکوفایی می رسد اما به عنوان گیاه آپارتمانی یک ساله شکوفه می شود.

زمان باز شدن برگهای گل قهر و آشتی بعد از بسته شدن؟

شما باید حدود 10 دقیقه به گیاه زمان بدید تا از ساقه شروع به باز کردن برگها بکنه، توجه کنید که نباید تعداد دفعات دست زدن به برگها زیاد باشه چون بعد از مدتی دیگه برگها باز نخواهد شد.

نحوه مراقبت و نگهداری گل قهر و آشتی

مراقبت از اين گياه بسیار آسان است و چند نکته ساده دارد که با رعایت اونها می توانید به راحتی اون رو در خانه پرورش بدید. براش نور خوب و آبیاری کافی فراهم کنید تا بتونه رشد خوبی داشته باشه، فصل رشد این گیاه از اوایل بهار شروع میشه و تا اواسط پاییز ادامه داره، درسته این گیاه رو به عنوان گیاه آپارتمانی میشناسند ولی شما میتونید با فراهم کردن شرایطی که در ادامه به شما میگم اون رو در حیاط و باغچه هم نگهداری کنید فقط توجه داشته باشید که باید هرس به موقع انجام بدید در غیر این صورت کل باغچه رو میگیره.

نیازهای گل قهر و آشتی
نیازهای گل قهر و آشتی

گیاه قهر و آشتی چقدر نور نیاز داره؟

اين گياهان برای رشد خوب نیاز به نور ملایم و غیرمستقیم خورشید دارد و حداقل باید براش روزانه 6 الی 8 ساعت نور فیلتر شده فراهم کنید. بهترین نور برای این گیاه معمولا آفتاب صبح و عصرگاهی است. اگر پنجره خانه شما رو به شرق باشه برای دریافت نور صبحگاهی ایده آل است اما اگر گیاه پشت پنجره غربی باشه اون رو 30-90 سانتی متر دور از پنجره قرار بدید و اگر رو به شمال یا جنوب باشد گیاه بايد 1.5 متر دور از پنجره قرار گيرد.

توجه داشته باشید، نور زیاد هم باعث زردی برگ های گیاه شما خواهد شد پس سعی کنید نور فیلتر شده براش فراهم کنید و اگر در خانه شما نور کافی برای این گیاه نیست میتونید (مطلب علائم نور کم در گیاهان رو مطالعه کنید) از نور مصنوعی برای رشد گیاه استفاده کنید.

حتما مطلبی که در خصوص نور مناسب گیاهان آپارتمانی در سایت قرار داده شده را مطالعه کنید.

گل قهر و آشتی رو چقدر آبیاری کنیم؟

آبیاری عمیق یک نیاز حیاتی برای مراقبت از گیاه میموزا هست. این گیاه زیبا و حساس خاک مرطوبت رو دوست داره و خیلی دوست نداره که خاکش خشک بشه پس هر وقت خاک گلدان تا عمق 1 الی 2 سانتی متری خشک شد به اندازه ای بهش آب بدید که آب اضافی از زیر گلدان خارج بشه، چون اگر آب در زیر گلدان جمع بشه باعث پوسیدگی ریشه و ساقه گیاه خواهد دش. پس درسته آبیاری زیاد رو دوست داره ولی خاک باتلاقی رو اصلا دوست نداره.

هیچ وقت برای آبیاری زمان مشخص نکنید چون زمان آبیاری گياه به عوامل مختلفی بستگی داره. به عنوان مثال، خاک در آب و هوای گرم سریعتر از آب و هوای معتدل، خشک میشه، همچنین در گلدان های سفالی نسبت به گلدان های پلاستیکی رطوبت سریعتر از خاک خارج میشه. بنابراين بايد ميزان آبياری گياه رو بلد باشيد. همچنين توجه داشته باشيد، آب ولرم به گیاه بدهید و مراقب تجمع آب در زیر اون باشيد. هرگز مستقیماً آب سرد در خاک گياه نریزید زیرا این کار باعث از بین رفتن گل و رشد ضعیف اون میشه.
اگر مشاهده کردید که برگ‌های خشک مشن یا ریزش برگ میشن ویا رنگ برگهاشون زرد میشه و میریزه نشون میده که آبیاری کم هست.همچنين در زمستان، گياه به آبیاری کمتری نیاز دارد اما سعی کنید برگ ها را غبار پاشی کنید.

حتما مطلبی که در خصوص نکات کلیدی آبیاری گیاهان آپارتمانی هست رو مطالعه کنید.

بهترین خاک برای گل قهر و آشتی چیه؟

یکی از نکات و شرایط نگهداری میموزا انتخاب خاک خوب و غنی است، خاک این گیاه باید میزان رطوبت خوبی در خودش ذخیره کنه و همچنین دارای تخلخل بالایی باشه که گیاه اکسیژن مورد نیاز رو به خوبی بتونه دریافت کنه، البته به هیچ وجه براش از ختک های سنگین (خاک باغچه به تنهایی) استفاده نکنید چون باعث پوسیدگی ریشه خواهد شد. بنابراین برای جلوگيری از اين کار باید سوراخ های زهکشی کافی برای خروج آب اضافی در گلدان داشته باشید و همچنین لایه اولیه رو از سنگریزه استفاده کنید.برای بهبود زهکشی خاک (هر خاکی مانند خاک برگ ) را با پرلیت و پیت ماس ترکیب کنید. شما برای این گیاه نیاز به خاک خیلی غنی ندارید.
حتما مطلب انواع خاک گلدان و 5 روش ضدعفونی کردن خاک گلدان رو مطالعه کنید.

گیاه میموزا چقدر کوددهی کنیم؟

به طور طبیعی طبق آنچه که در بخش قبل گفتیم این گیاه نیاز چندانی به کوددهی نداره ولی در زمان تغذیه این گیاه به کودی با کودهای پتاس بالا مانند 121236 نیاز دارد. تا تمام فعالیت‌های گیاه را تامین كند زيرا كه یون‌های پتاسیم یکی از مواد شیمیایی اصلی هستند که گیاه برای بسته شدن برگچه های خود استفاده میکنه. بهترین زمان برای کوددهی قهر و آشتی فصل رشد اون یعنی از اوایل بهار تا اواخر تابستان هر دو الی سه هفته یکبار است. همچنين برای جلوگیری از تجمع نمک های معدنی هر چند وقت یکبار خاک را شستشو دهید یا از هیومیک اسید استفاده کنید. می توانید این کار را با ریختن مقدار زیادی آب در خاک انجام دهید و اجازه دهید تخلیه شود.
برای خرید کود تست شده میتونید به فروشگاه گل من و تو مراجعه کنید.

نگهداری گیاه میموزا
نگهداری گیاه میموزا

دما و رطوبت ایده آل گیاه قهر و آشتی چقدره؟

یکی از شرایط نگهداری گیاه قهر و آشتی فراهم کردن دمای 18 الی 25 درجه سانتی گراد ( 65 تا 75 درجه فارنهایت ) هست، فقط توجه داشته باشید که این گیاه به هیچ وجه نمیتونه دمای خیلی بالاتر و یا پایین تر از این رو تحمل بکنه، اگر دما بالا بره باید میزان رطوبت رو افزایش بدید و با پایین اومدن دما حتما گیاه رو کاور کنید. اگر در مناطق سریدسیر هستید زمستون حتما گیاه رو به خونه منتقل کنید.
ایم گیاه به خوبی میتونه در رطوبت معمول اتاق رشد داشته باشه ولی حداقل رطوبت مورد نیاز اون 50 درصد است که با افزایش دما باید میزان رطوبت رو هم شما افزایش بدید، شما میتونید با غبارپاشی، ساخت جزیره یا استفاده از دستگاه بخور سرد رطوبت مورد نیاز گاه رو فراهم کنید. قرار گرفن در معرض باد کولر یا کنار وسایل گرمایشی باعث خشک شدن برگها خواهد شد.

آیا گیاه قهر و آشتی نیاز به هرس دارد؟

بله این گياه رو بايد به طور مرتب هرس کنید .اين كاردر طول سال میتونید انجام بدید تا گیاه رشد خوبی داشته باشه، هرس کردن از این جهت مهمه که این گیاه جزو گیاهان خزنده است و اگر هرس نشه رشد علفی خواهد داشت.

آیا گیاه قهر و آشتی سمی است؟

بله طبق بررسی های انجام شده گیاه میموزا هم برای انسان (بیشتر کودکان) و حیوانات خانگی سهمی است ولی میزان سمیت اون خیلی کم کی باشد ولی در هر حال بخاطر برهای جالب و دیدنی کودکان و حیوانات خانگی رو به خودش جذب میکنه، پس تا اونجا که میتونید از دسترس آنها دور نگهداری کنید.

زمان و نحوه گلدهی گیاه قهر و آشتی

همانطور که در ابتدای معرفی این گیاه گفتیم گیاه میموزا با فراهم بودن شرایط ایده آل در فصل تابستان گلهای زیبایی پفدار به رنگ بنفش و صورتی (شبیه منگوله)میده که این گلها میتونند تا فصل زمستان روی گیاه خودنمایی کنند. میزان و تعداد گلهای این گیاه به سن گیاه شما بستگی داره یعنی هرچقدر گیاه بالغ تر باشه تعداد گلهای اون بیشتر خواهد بود.

تعویض گلدان گیاه میموزا
تعویض گلدان گیاه میموزا

هر چند وقت یکبار گلدان قهر و آشتی رو تعویض کنیم؟

این گیاه رشد بالایی داره و بیشتر از 2 سال در یک گلدان نمیتونه زندگی کنه، پس هر زمان ریشه ها از زیر گلدان خارج شد و یا دیگه رشد گیاه کم شده بود باید عمق تعویض گلدان رو براش انجام بدید، بهتره گیاه رو فقط با گلدانی که یک سایز از لدان قبلی بزرگتر هست تعویض کنید تا رشد گیاه خیلی متوقف نشه، این کار رو در فصل بهار میتونید انجام بدید البته اگر داخل خونه بتونید شرایط خوبی برای گیاه میموزا فراهم کنید هر فصلی تعویض گلدان میتونه انجام بشه
دو مطلب بسیار مفید برای زمان تعویض گلدان و نکات تعویض گلدان در سایت وجود داره که حتما مطالعه کنید.

نحوه تکثیر گل قهر و آشتی

ساده ترین روش برای تکثیر این گیاه کاشت بذر اون هست. برای این کار قبل از كاشت بذر، بذرهای خشک را دو یا سه ساعت خیس کنید.(حتما از فروشگاه های معتبر بذر این گیاه رو تهیه کنید)

برای بهبود موفقیت در جوانه زنی، قسمت بیرونی سخت بذرها را با یک چاقوی تیز بکنید و سپس دانه ها را در یک گلدان(که 2/3 اون رو با خاکی با زهکشی بالا و سبک پرشده) با زهکشی خوب قرار بدید و سپس با استفاده از اسپری اون رو آبیاری کنید. حالا روی دانه ها را با مقدار کمی خاک بپوشانید و گلدان را در مکانی با نور نسبتا زیاد و فیلتر شده و دمای 22 درجه سانتیگراد (71 درجه فارنهایت) قرار بدید و اگر میتونید گلدان رو با استفاده از نایلون شفاف کاور کنید و اجازه بدید تا جوانه بزنه، معمولا جوانه زدن حدود یک هفته طول می کشد.

بعد از جوانه زنی بذرها، آنها را در گلدانی با قطره حداقل 14 سانتی متر که سوراخ های زهکشی اون رو باز کردید و مقداری سنگریزه در لایه ابتدایی ریختید بكاريد. توجه داشته باشيد، نیازی به تعویض گلدان مجدد گياه تا يكسال نداريد.
یکی دیگر از روش های تکثیر گیاه میموزا قلمه گرفتن از اون هست، قلمه ساقه سخت‌ترین روش تكثير گياه است و بايد آن را در ابتدای بهار زمانی که ارتفاع ساقه های از 15 سانتی‌متر فراتر رفت، انجام شود. برای قلمه زنی برگ های پایینی را به آرامی جدا کنید و نیمه پایینی ساقه را در گلدانی با خاك مرطوب بكاريد. البته میتونید ساقه گیاه رو در آب هم ریشه دار کنید.

مشکلات و بیماری های رایج گل میموزا

اين نكته را در نظر داشته باشيد كه رطوبت بالای مورد نیاز این گیاه، آن را مستعد ابتلا به بیماری های قارچی می کند پس بهتره هر سه ماه یکبار این گیاه رو با استفاده از قارچ کش هایی مثل کاربندازیم سم پاشی کنید. ساده ترین نوع آفتی که باید مراقب آن باشيد :شته‌ها، کنه‌های عنکبوتی، تریپس، مگس سفید، مگس سیاه، سرخرطومی تاک و شپشک‌های آرد آلو می باشد که با استفاده از سم ها متناسب با هر آفت باید گیاه رو سم پاشی کنید.
بیماری های شایع مرتبط با ميموزا عبارتند از پوسیدگی ریشه (بخاطر آبیاری خیلی زیاد و یا نداشتن زهکشی خوب)، بیماری لکه برگی، بوتریتیس، زنگ زدگی، سفیدک پودری هستند. اغلب علائم و نشانه های کنه های عنکبوتی به صورت نقاط قرمز کوچک در انتهای برگ ها قابل مشاهده است كه به اسانی با دستمالی مرطوب پاك می شود.

به علاوه، بیماری های قارچی روی گیاه تأثیر می گذارد، برای جلوگیری از اين مسائل اطمینان حاصل کنید که محل نگهداری گیاه دارای تهویه خوبی باشد. در روزهای گرم تابستان پنجره را باز نگه دارید همچنین رشد کپک روی خاک نيز به دليل نور بسیار کم و آبیاری بیش از حد روی می دهد.

علت زرد و قهوه ای شدن برگهای گل قهر و اشتی چیست؟

این اصلا نشانه خوبی نیست چون نشون میده که شما به درستی گیاه رو آبیاری نکردید، اگر لبه برگها قهوه ای بشه نشون میده میزان آبیاری خیلی زیاد بودهف اگر برگها حالت فر به خودشون بگیرن یعنی میزان آبیاری کم بوده، البته توجه داشته باشید که در برخی موارد قهوه ای شدن برگهای میموزا نشانه از دریافت نور زیاد و مسنقیم هست.

گلدهی گیاه قهر و آشتی
گلدهی گیاه قهر و آشتی

آیا می توان گل قهر و آشتی را در فضای باز پرورش داد؟

اين گياه برای رشد حداقل به هشت ساعت نور روز نیاز دارد بنابراين بايد گیاه را مستقیماً در مقابل یا کنار پنجره ای كه آفتاب به طور مستقيم می تابد، قرار داده شود. دقت كنيد، اگر برگچه ها در طول روز بسته بمانند نشان دهنده این است که گیاه نور کافی دریافت نمی کند. در حالی که پرورش رشد این گیاه در آپارتمان و داخل خانه آسان است، اما در فضای باز شاید رشد خوبی نداشته باشد مگر اینکه در آب و هوای گرمسیری یا نیمه گرمسیری که نور خورشید به صورت غیر مستقیم بهش بخوره ، رطوبت و گرما زیادی باشد، رشد كند.

کاهش دمای کلی به حدود 15 درجه سانتیگراد (59 درجه فارنهایت) با آبیاری کمتر در ماههای پاییز و زمستان به طور قابل توجهی شانس گلدهی در این گیاه رو بالا میبره. میموزا برای گلدهی باید به سطح بلوغ مشخصی برسد که حداقل 40 سانتی متر (1 فوت ⅓) ارتفاع داشته باشد نیاز داره.

جمع بندی گیاه میموزا

در کل نگهداری از گل میموزا (گل قهر و آشتی) بسیار راحت هست و شما کافیه شرایط حداقلی رو براش فراهم کنید تا گیاه رشد خوبی داشته باشه، فقط براش حداقل 8 ساعت نور فیلتر شده با آبیاری منظم و رطوبت خوب فراهم کنید تا شاهد رشد عالی گل قهر و آشتی باشید، راستی هرس کردن رو هم جدی بگیرید تا حال گیاهتون همیشه خوب باشه، شما چه تجربه ای در نگهداری این گیاه دارید؟ حتما نظر و سوال خودتون رو در بخش دیدگاه مطرح کنید تا کارشناسان ما پاسخگوی شما باشند.