خواص بادرنجبویه برای بدن و سلامتی : ما ایرانی ها بسیار زیاد تمایل داریم که از گیاهان دارویی برای رفع مشکلات استفاده کنیم و تا آنجا که امکان داشته باشد سمت داروهای شمیایی نرویم که بادرنجبویه یکی از مفید ترین و پر خاصیت ترین این گیاهان به حساب می آید، جالب است بدانید که بادرنجبویه داروی مورد علاقه ابوعلی سینا بود که جهت تقویت قلب و انبساط روح تجویز می‌کرده است.
خواص این گیاه برای درمان بیماری های قلبی، دیابت و کبد ثابت شده است که ما در این مطلب به بررسی تمامی خواص بادرنجبویه و نحوه استفاده از آن برای کمک به شادابی و سلامت شما خواهیم پرداخت پس با ما تا آخر مطلب همراه باشید.
بادرنجبویه چیست؟
این گیاه را با نام علمی ملیسا Melissa officinalis هم میشناسند که به معنی زنبور عسل می باشد. بادرنجبویه یا فرنجمشک گیاهی با رایحه لیمو و از تیره نعناعیان است. این گیاه بومی اروپا، آفریقای شمالی و غرب اسیاست، اما در سرتاسر دنیا رشد‌می‌کند. بادرنجبویه از قدیم برای بهبود خلق و خو و اختلالات شناختی بکار می‌رفته، اما فقط به همین درد نمی‌خورد. توجه داشته باشید که مفیدترین بخش این گیاه برگ‌ها می باشد این گیاه همانند به لیمو دارای عطری تند می باشد که در برخی از چای ها به عنوان طعم دهنده از آن استفاده میشود خیلی ها از این گیاه به عنوان خمیر دندان خانگی هم استفاده میکنند.
با خواص بادرنجبویه بیشتر آشنا شوید:
در ادامه به 13 خاصیت این گیاه برای سلامتی شما خواهیم پرداخت و متوجه خواهید شد که واقعا گیاهی هست شگفت انگیز
1. کاهش استرس:
گفته میشود که بادرنجبویه، نشانه‌های استرس را کاهش کرده و به آرامش کمک میکند. همچنین باعث بهبود خلق و خو میشود. طی تحقیقاتی در سال 2004 مشخص شد که این گیاه تأثیرات خلق و خوی منفی را تخفیف داده و استرس را درمان میکند. شرکت‌کنندگانی که از بادرنجبویه استفاده می‌کردند گزارش دادند که حس آرامش در آنها بیشتر شده است.
جالب است بدانید که استفاده از این گیاه به عنوان یک داروی ضد افسردگی تا قرن هفدهم روال داشته است. آزمایش‌های جدید بر روی حیوانات آزمایشگاهی نشان داده که این گیاه همانند یک داروی مسکن بر روی دستگاه عصبی مرکزی عمل خواهد کرد و به همین دلیل آرام بخش است.
طریقه استفاده از بادرنجبویه برای کاهش استرس:
300 میلی‌گرم از گیاه را به شکل کپسول دو بار در روز باید مصرف کرد.
2. کاهش اضطراب:
بادرنجبویه همچنین به کاهش نشانه‌های اضطراب و نگرانی مانند عصبانیت و قابلیت تحریک کمک میکند. تحقیقات منتشر شده در سال 2014 اثرات غذاهای حاوی بادرنجبویه بر روی خلق و خو را مورد بررسی قرار داد. مکمل به نوشیدنی و دوغ اضافه شده بود. شرکت‌کنندگان در هر دو گروه اثرات مثبتی بر جنبه‌های مختلف خلق‌و‌خو، از قبیل کاهش سطح نگرانی را گزارش دادند.
طریقه استفاده از بادرنجبویه برای کاهش اضطراب:
300 تا 600 میلی‌گرم بادرنجبویه را سه بار در روز مصرف‌نمایید. برای اضطراب شدید می‌توانید دوز مصرف بالاتر را بکارببرید.
3. کمک به قلب و کبد
یکی از کلیدی ترین خواص بادرنجبویه که مطالعات متعددی روی آن انجام شده کمک به قلب و کبد می باشد، اسانس این گیاه تری گلسیرید خون شما را پایین خواهد آورد و کمک شایانی به سنتز کلسترول در کبد شما خواهد کرد، مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۲ نشان داد که بو کردن روغن این گیاه باعث جلوگیری رشد سلول های سرطانی کبد می شود. و همچنین مطالعات دیگری نشان داد، حیواناتی که تپش قلب و فشار خون بالایی دارد زمانی که این گیاه را به صورت خوراکی مصرف میکنند این مشکلات به شکل قابل توجهی کاهش برای آنها کاهش پیدا کرده میکند.
در طب سنتی ما ایرانی ها هم برای درمان بیماری های قلبی از این گیاه استفاده های زیادی میشده، شاید این سوال برای شما پیش بیاد که این گیاه چطور تپش قلب را کاهش میدهد یکی از نکاتی که کاملا ثابت شده است این گیاه آرامش بخش است پس میتواند با تاثیری که روی خلق و خوی ما میگذارد باعث کاهش تپش شود. همچنین میتوان از فواید بادرنجبویه به یکنواخت کردن ریتم قلبی اشاره کرد. این گیاه تپش های نامنظم را میتواند منظم کند.
4. بهبود اختلالات شناختی:
تحقیقی در سال 2014 بر روی تأثیر و خواص بادرنجبویه بر بهبود اختلالات شناختی نیز صورت گرفت. از شرکت‌کنندگان خواسته شد کارهای شناختی شامل حفظیات، ریاضیات و تمرکز انجام‌دهند. نتیجه این بودکه افرادی که این گیاه را مصرف کرده بودند، بهتر از کسانی که مصرف نکرده بودند عمل کردند.
طرز مصرف جهت بهبود اختلالات شناختی:
300 تا 600 گرم بادرنجبویه را سه بار در روز مصرف‌کنید.
5.کمک به کاهش بیخوابی و سایر اختلالات ناشی از خواب:
ترکیب بادرنجبویه و سنبل الطیب به تخفیف بیقراری و اختلالات هنگام خواب از قبیل بیخوابی کمک‌می‌کند. تحقیقات سال 2006 نشان‌دادند که کودکانی که دوز ترمیبی را مصرف‌کرده‌اند، 70 تا 80درصد بهبودی در نشانه‌ها داشته‌اند. البته تحقیقات بیشتری در این زیمنه مورد نیاز است.
طرز مصرف بادرنجبویه جهت درمان اختلالاتناشی از خواب:
یک فنجان دم‌کرده بادرنجبویه و سنبل الطیب را قبل از خواب بنوشید.
6.کمک به درمان تبخال:
در ابتدای بوجود آمدن تبخال می‌توانید بادرنجبویه مصرف کنید. شرکت‌کنندگان در تحقیق سال 1999 بادرنجبویه و یا کرم شبه دارویی را 4 مرتبه در روز بر روی ناحیه مبتلا به تبخال به مدت 5روز استفاده‌کردند. کسانی که از این کرم استفاده‌کردند سریعتر درمان شدند. همانوطر که میدانید برای تبخال درمان دائمی وجود ندارد، ولی استفاده از برخی روش‌های درمانی میتواند تعداد دفعات تبخال‌زدن را کمتر کنند و فاصله‌ی بین آنها را طولانی‌تر کنند.که طبق تحقیقات مشخص شده که این گیاه باعث کاهش ایجاد تبخال می شود.
توجه داشته باشید که تا الان هیچگونه عوارضی برای مصرف موضعی و خوراکی برای این گیاه ثبت نشده است.
نحوه استفاده از کرم بادرنجبویه برای درمان تبخال:
هر روز چند بار این کرم را بر روی ناحیه مورد نظر بزنید. قبل از استفاده آن را بر روی پوست بازو امتحان کنید. اگر هیچ گونه خارش یا تورم در طول 24ساعت مشاهده نکردید، با اطمینان مصرف کنید.
7.بهبود سوء هاضمه:
از دیگر خواص بادرنجبویه میتوان به کاهش دردهای شکمی اشاره کرد، اگر اغلب تجربه درد شکمی و ناراحتی در ناحیه شکم دارید، بادرنجبویه میتواند اثر مثبت بر گوارشتان داشته باشد. عصاره‌ی این گیاه به‌دلیل داشتن آنتی‌اکسیدانی، موجب سلامت دستگاه گوارش شما خواهد شد. طبق تحیقات انجام شده این گیاه احتمالا میتواند از زخم‌معده جلوگیری کند
طرز مصرف حهت درمان سوء هاضمه:
1قاشق چایخوری پودر بادرنجبویه را با بستنی یا اسموتی ترکیب و میل‌کنید.
8.درمان تهوع با بادرنجبویه:
با تأثیر بر روی سیستم گوارشی، بادرنجبویه میتواند تهوع را نیز کاهش دهد. طبق تحقیق در سال 2005 مشخص شد که این گیاه در درمان نشانه‌های معدی مؤثر است.
طرز مصرف جهت کاهش تهوع:
یک فنجان دم‌کرده بادرنجبویه را با اولین نشانه‌های تهوع بنوشید. می‌توانید این دمنوش را از خواروبار فروشیها تهیه‌کنید.
9.کاهش گرفتگیهای قاعدگی:
همچنین تحقیق صورت‌گرفته که حاکی از این است که بادرنجبویه میتواند برای کاهش گرفتگیهای قاعدگی و سندروم مربوط به پیش از قاعدگی مفید می‌باشد. طبق تحقیقی در سال 2015 مشخص شد، بادرنجبویه در کاهش شدت گرفتگی در 100دختر دبیرستانی اثر داشته‌است. گروهی که بادرنجبویه مصرف‌کردند کاهش در نشانه‌ها را گزارش دادند.
طرز مصرف بادرنجبویه برای کاهش گرفتگیهای قاعدگی:
1200 میلی‌گرم بادرنجبویه را روزانه مصرف کنید تا نتیجه بگیرید. این مصرف کمک‌می‌کند تا پیش از شروع سندروم بادرنجبویه اثرکند.
10. کمک به کاهش سر درد:
از خواص این گیاه احتمالاً در درمان سردرد، بخصوص سردرهایی که در اثر استرس ایجاد می‌شوند مفید است. خواص آرامبخش این گیاه میتواند به تمدد اهصاب، کاهش تنش، و آرامش بخشیدن به ماهیچه هایتان کمک کند. همچنین تصور میشود بلعیدن گیاه سبب گشودگی و آرامش رگهای خونی تنگ شده که باعث بروز سردرد هستند، میشود.
طرز مصرف این گیاه برای کاهش سردرد:
اگر دچار سردردهای متناوب می‌شوید، مصرف 300 تا 600 میلی‌گرم، سه بار در روز مفید است. این گیاه پیش از بروز سردرد سیستم را درگیر میکند. اگر سردردتان زیاد است می‌توانید دوز بالاتر ار مصرف کنید.
11.کاهش درد دندان:
خاصیت ضد درد بادرنجبویه میتواند انتخابی ایده‌آل برای کاهش درد دندان باشد. با این درمان خانگی، علاوه بر خواص آرامش بخش گیاه از خاصیت ضد التهاب آن نیز بهره می‌گیرید. تحقیقات بیشتری برای اثبات این مورد نیاز است.
طرز مصرف جهت کاهش درد دندان:
برای استفاده از روغن بادرنجبویه جهت درد دندان از یک گلوله پنبه استفاده‌کنید. البته از روغن رقیق‌شده با روغنهایی مانند جوجوبا استفاده‌کنید. عصاره گیاه بطور مستقیم نباید روی پوست استفاده شود، تا زمانی که با روغنهای دیگر رقیق شود.
12. اگر تیروئید پرکار دارید از این گیاه استفاده کنید
این گیاه برای کسانی که تیروئید پرکار دارند بسیار مناسب هست و میتواند آن را تنظیم کنید، طبق تحقیقاتی که روی برخی از بیماران انجام شده عصاره این گیاه باعث کنترل پرکاری تیروئید شده است. روش کار به این صورت است که از اتصال برخی ترکیبات (سبب فعالیت بیش از حد تیروئید می‌شوند) به گیرنده‌های تیروئید (به‌ویژه در بیماران مبتلا به گواتر) جلوگیری میکند.
13. شاید برای دیابت هم مفید باشد
مطالعات متعددی روی بیماران مختلف انجام شده ولی به شکل کاملا اطمینان بخش به اثبات نرسیده است که آیا روی بیماری های دیابتی تاثیر دارد یا خیر ولی محققان برای آزمایش تأثیر این گیاه روی قندخون بالا، روغن اسانسی و هم عصاره آن را برخی از بیماران دادند. نتایج به دست آمده نشان داد هر دو در کاهش سطح قندخون و نیز کاهش استرس اکسیداتیو مرتبط با دیابت تأثیر مشابهی داشتند.
شاید در اینده تحقیقات بیشتری روی این گیاه و خواص آن بر روی دیابت انجام شود ولی آنچه که تا کنون مشخص است، این است که :
«عصاره‌ی اتانولی بادرنجبویه احتمالا میتواند در کنار درمان دارویی دیابت نوع ۲ یا در پیشگیری از آن مفید باشد.»
خطرات و عوارض جانبی بادرنجبویه:
برای خیلی از افراد مصرف این گیاه خطری ندارد ولی توجه داشته باشید که این گیاه فعالیت های تیروئیدی دارد پس کسانی که داروهای تروئید مصرف میکنند حتما قبل از مصرف با پزشک خود مشاوره داشته باشند در ضمن خانم های باردار هم قبل از مصرف حتما با پزشک خود مشاوره داشته باشند ولی در ادامه به برخی از عوارض و مضررات بادرنجبویه خواهیم پرداخت :
بادرنجبویه احتمال بروز عوارض جانبی زیر را دارد:
- سردرد
- دفع ادرار دردناک
- دمای بالای بدن
- تهوع
- استفراغ
- درد معده
- گیجی
- خس‌خس
- خارش پوست
- واکنش آلرژیک
می‌توانید اثرات جانبی نظیر ناراحتی معده را با مصرف آن با غذا رفع کنید. همچنین با کاهش مصرف به دو گرم در روز می‌توانید عوارض را کم کنید. بادرنجبویه برای دوره کوتاهی باید استفاده و مصرف شود. بعد از هر سه هفته استفاده، یک هفته باید استراحت بدهید و مصرف نکنید و بیش از مدت 4ماه نباید استفاده شود.
مواردی که باید با پزشک برای مصرف مشورت کنید:
- تجویز داروی آب سیاه
- درمان تیروئید
- باربیتورات
- آرامبخش
- داروهایی که بر سروتینین اثر می‌گذارند
همچنین باید با پزشک معالج خود در موارد زیر مشورت کنید:
- مصرف در دوران بارداری
- دوران شیردهی
- مصرف نوزاد یا کودک زیر 12سال
- جراحی
سخن پایانی در خصوص خواص بادرنجبویه :
بادرنجبویه نمی‌تواند جایگزین برنامه درمانی پزشکی شود، اما میتواند به عنوان مکمل درمانی مصرف شود. برای مصرف با پزشک خود مشورت کنید. اگر خودتان بادرنجبویه پرورش داده و از برگهای خشک آن مصرف میکنید، ریسک کمتر است. اما اگر از کپسول، پودر و یا سایر مکملها استفاده میکنید، از برند و شرکتهای معتبر تهیه کنید. مکملهای دارویی و گیاهی توسط سازمان غذا و دارو بررسی شده و از لحاظ کیفی، پاکیزگی و ایمنی مورد بررسی قرار می‌گیرند.
مطالب مرتبط :
با دمنوش های مفید و مضرر در دوران بارداری آشنا شوید
