سرخس لانه پرنده: پرنده ها تو این گل ها لونه میکنن؟!

نگهداری سرخس لانه پرنده ای
نگهداری سرخس لانه پرنده ای

شرایط نگهداری سرخس لانه پرنده: شما هم ممکنه مثل خیلی از مردم دنیا که وقتی اسم انواع سرخس رو میشنون یاد جنگل های گرم و مرطوب استوایی بیوفتید که خب این یه فکر بیخود و بدون منطق  نیست، این نوع گیاهان متعلق به مناطق گرمسیری استوایی هست اما میشه اونها رو با مراقبت های خوب توی خونه نگهداری کرد و از زیبایی چشم گیر اونها لذت برد. سرخس لانه پرنده هم یه گیاه گرمسیری هست و به نظرم حس وحشی بودن جنگل رو میتونه به گلخونه تون بده. بریم ببینیم این گیاه وحشی خوشگل چیه و چطور میتونیم از اون توی خونه نگهداری کنیم؟!

معرفی گیاه سرخس لانه پرنده:

سرخس لانه پرنده (Asplenium nidus) به طور طبیعی اپی فیتی هست، حالا اپی فیت یعنی چی ؟ اپی فیت به این معنیه که رو سطح گیاهان دیگه رشد می کنن، اما زندگی انگلی ندارن مثل گل ارکیده. توی مناطق گرمسیری و جنگلها میتونید اونهارو لای درخت ها ببینید. گیاه سرخس لانه پرنده مجموعه ای از شاخه های ایستاده، قاشقی شکل و سبز روشن رو تشکیل میدن. گیاه سرخس لانه پرنده ی سالم می تونه تا 30 سانتی متر طول داشته باشه و سرخس لانه پرنده به عنوان گیاهان آپارتمانی نگهداری میشه، معمولاً گیاه سرخس لانه پرنده برگ های دارن که ممکنه طول اونها فقط 6 سانتی متر باشه. سرخس لانه پرنده سرعت رشد کمی دارن. بهتره گیاه سرخس لانه پرنده رو تو فصل بهار بکارید، اگرچه گیاهان آپارتمانی رو میشه تو تمام طول سال کاشت.

نام گیاه شناسیAsplenium nidus
نام رایجسرخس لانه پرنده، سرخس لانه
اندازه بالغ60 تا 90 سانتی متر ارتفاع
قرار گرفتن در معرض نور خورشیدنور متوسط تا روشن، غیر مستقیم؛ مقداری سایه
خانوادهAspleniaceae
قرار گرفتن در معرض آفتابنور زیاد ولی فیلتر شده دوست داره
نوع خاکخاک غنی با زهکشی بالا
pH مناسب خاکخاک کمی اسیدی دوست داره
منطقه بومیآسیا، استرالیا، آفریقا
مشخصات گیاه سرخس لانه پرنده

سرخس های لانه پرنده که بومی مناطق گرمسیری مثل جنوب شرقی آسیا، استرالیا، شرق آفریقا و هاوایی هستن، معمولاً روی درختان خرما یا لای شاخه های اونها پیدا میشن. با توجه به شرایط محیط داخل خونه ها، گیاه سرخ لانه پرنده رشد خوبی میکنه و یه گیاه آپارتمانی فوق العاده و منحصر به فرد رو میسازه. سرخس ها رنگ ها و بافت های بسیار متنوعی دارن. سرخس لانه پرنده شاخه های بزرگ و ساده ای داره که اونها شبیه برگ های موز استوایی هستن. شاخه های اونها سبز روشن، اغلب چروکی شده یا مواجه که از یه شاخه مرکزی بلند میشن.
سرخس لانه پرنده یکی از چندین سرخس محبوب و زیباست که به عنوان گیاهان آپارتمانی میتونید توی گلخونه ها و گلفروشی ها پیداش کنید.

بنر گل من و تو
سرخس لانه پرنده ای
سرخس لانه پرنده ای

به کدوم گیاهان اپی فیت یا هوازی میگن؟

گیاه هوایی به گیاهانی میگن که روی گیاه دیگه ای (مثل درخت) زندگی میکنه  و به اون آسیبی نمیرسونه. رطوبت و مواد مغذی رو از هوا، باران و گاهی زباله هایی که اطرافش جمع میشن میگیره. گیاهان هوا با انگل ها متفاوت هستن و گیاهان هوا بر روی گیاهان دیگر رشد می کنن تا به عنوان تکیه گاه فیزیکی اونها عمل بکنن و لزوماً تأثیر منفی بر میزبان خودشون ندارن. موجودات هوایی غیر رویشی رو اپی بیونت میگن و بیشتر گیاهان آپارتمانی به خاطر نیاز به آب و خاک، گیاهان هوایی هستن. گیاهان هوایی زیستگاهی غنی و متنوع برای بقیه موجودات مثل حشرات، قارچ ها، باکتری ها و میسلیوم ها فراهم می کنند. چون این گیاهان روی زمین قرار نمیگیرن بهشون گیاهان هوایی میگن. جلبک ها هم گیاه هوایی یا اپی فیت هستن، چون روی گیاهان آبزی دیگه (جلبک ها یا گیاهان گلدار) زندگی می کنن. ئر مطلبی جداگان در خصوص گیاهان هوازی و معرفی برخی از گونه های رایج آن پرداختیم که میتونید مطالعه کنید.

چرا بهش گیاه سرخس لانه پرنده میگن؟

گیاه سرخس لانه پرنده اسم خودش رو از این گرفته که شبیه لانه ی پرنده هاست. گاهی وقتا بهش سرخس لانه کلاغی هم میگن. سرخس‌های لانه پرنده  با شاخه‌های موج‌دار وچروک‌شون شناسایی میشن. ظاهر گیاه لانه پرنده ممکنه شمارو یاد گیاه جلبک دریایی  که تو خشکی رشد میکنه بندازه.
سرخس لانه پرنده  به عنوان سرخس لانه نیز شناخته میشه و گیاه آپارتمانی مناسبیه که می تونه ظاهری سرسبز و گرمسیری رو به فضای خونه ی شما بده. برگ های مواج اون رو میتونید تو طبیعت، محل اتصال شاخه های درختان جنگلی پیدا کنید.
سرخس لانه پرنده به خاطر رشد کمانی رو به بالا، گزینه ای دوست داشتنی برای گیاهان آویزون تو سبدها یا گلدان های مکرومه ای  هست. گیاه سرخس لانه پرنده گل نمیده اما برگ های مواج اون زیبایی خاصی به محل کار یا زندگیتون میده.

همه چیز درباره نگهداری از گیاه سرخس لانه پرنده:

نگهداری سرخس لانه پرنده از بقیه سرخس ها راحتتره ولی ضروریه که یه سری چیزهارو رعایت کنید، موارد زیر رو برای نگهداری از گیاه سرخس لانه پرنده رعایت کنید تا گیاه شاداب، سالم و خوبی داشته باشید.

نور مناسب سرخس لانه پرنده چیه؟ 

بهترین و ایده آل ترین محل برای نگهداری این گیاه محلی با نور فیلتر شده و کمی سایه هست، این گیاه در زیسگاه بومی خودش هم در زیر سایه درختان رشد خوبی داره، گیاه سرخس لانه پرنده رو در معرض نور مستقیم خورشید (جز آفتاب خیلی زود صبح)  قرار ندید چون نور مستقیم خورشید می تونه خیلی راحت و دردناک برگ های گل نازنینتون رو بسوزونه پس سعی کنید روزانه حداقل 6 الی 9 ساعت نور فیلتر شده براش فراهم کنید. سرخس لانه پرنده یه گیاه آپارتمانی هست که تو داخل خانه، یه پنجره رو به شرق یا شمال برای محل نگهداری اون ایده آل هست. اگر نور کافی ندارید به هیچ وجه سراغ این گیاه نرید چون رشد اون متوقف شده و برگها کم کم اون شادابی اولیه رو از دست خواهند داد.

به سرخس لانه پرنده چقدر آب بدیم؟ 

سرخس ها مقدار ثابتی از رطوبت خاک رو ترجیح میدن، اما اگه خاک گلدون سرخس لانه پرنده خیس باشه، عملکرد خوبی نخواهد داشت. هر موقع که سطح خاک خشک شد زمان مناسبی برای آبیاری سرخس لانه پرنده ست بریا چک کردن زمان آبیاری بهتره خاک گلدان رو تا عمق 2 الی 3 سانتی متری چک کنید اگر خشک شده بود اقدام به آبیاری مجدد کنید. از آبیاری مستقیم به مرکز گیاه سرخس لانه پرنده خودداری کنید، چون این کار میتونه باعث رشد کپک و پوسیدگی گیاه بشه. برای جلوگیری از خیس شدن شاخه های سرخس، آب رو به سمت خاک بگیرید.
یکی از بهترین روش های آبیاری این گیاه ابیاری از زیر گلدان هست که هم باعث رشد چند برابری رشه شده و هم از پوسیدگی ساقه اون جلوگیری میکنه، در ضمن یادتون باشه اگر گیاه رو از بالا آبیاری میکنید حتما آب اضافی از زیر گلدان خارج بشه در غیر این صورت جمع شدن آب در زیر گلدان باعث پوسیدگی و زرد شدن برگها خواهد شد.

دما و رطوبت مناسب گیاه سرخس لانه پرنده چیه؟

یکی از اصلی ترین نیازهیا این گیاه رطوبت بالای 50 درصد هست که میتونید با استفاده از ساخت جزیره و یا دستگاه بخور سرد برای اون فراهم کنید، غبارپاشی هم خوبه ولی باید کاملا اصولی و درست انجام بشه برای تامین رطوبت میتونید مطلب تامین رطوبت گیاهان آپارتمانی رو مطالعه کنید که در اون 9 روش عالی آموزش دادیم.
سرخس لانه پرنده تو گرمای با دمای بین 15 تا 24 درجه سانتی گراد رشد می کنه ولی با افزایش دما باید میزان رطوبت و آبیاری هم افزایش پیدا کند. اگر مناطق سردسیر زندگی میکنید از اواخر تابستون گیاهتون رو بیارید داخل خونه و به هیچ وجه توصیه نمیشه این گیاه رو در مناطق سردسیر کشور خارج از خانه بکارید.
یادتون باشه که به هیچ وجه در معرض وسایل گرمایشی و سرمایشی قرار ندید چون به مرور باعث از بین رفتن برگهای اون میشه

خاک مناسب سرخس لانه پرنده چیه؟

این گیاه خیلی به خاک حساس نیست ولی اگر میخواهید رشد خوبی داشته باشه حتما براش خاک غنی با زهشکی بالا استفاده کنید یا از خاک ارکیده براش استفاده کنید، در ترکیب خاک حتما کوکوپیت و پرلیت وجود داشته باشهو برای غنی تر شدن ترکیب خاک میتونید از ورمی کمپوست استفاده کنید. وقتی از خاک های آماده موجود در بازار استفاده میکنید اونها رو ضدعفونی کنید. ما در فرشگاه گل من و تو خاک هایی که خودمون استفاده میکنم رو برای فروش قرار دادیم و میتونید خرید خاک گلدان رو بدون دغدغه انجام بدید.

ترفند زیاد کردن رطوبت محیط گیاهان:

این سرخس محیط های مرطوب مثل حمام، گلخانه یا تراریوم رو خیلی دوست داره و ترجیح میده تو این فضا ها باشه. برای افزایش رطوبت اطراف سرخس لانه پرنده، می تونید از دستگاه هایی که رطوبت هوا رو زیاد میکنن استفاده کنید، یا می توانید گلدون اون رو روی سینی پر از سنگریزه و آب قرار بدید، اما مطمئن بشید که ته گلدون توی آب نباشه چون می تونه منجر به پوسیدگی ریشه بشه.

به سرخس لانه پرنده چقدر کود بدیم؟

این گیاه نیاز چندانی به کوددهی و تغذیه ندارد ولی استفاده از کود در فصول رشد میتونه به رشد بیشتر و شادابی گیاه کمک خیلی زیادی داشته باشه، در طول فصل رشد فعال سرخس لانه پرنده که فصل بهار و تابستان هست، یک بار در ماه با یه کود مایع متعادل که با آب رقیق شده مثل کود سه بیست یا کود 121236 استفاده کنید. کوددهی به نحوی باشه که مخلوط کود و آب روی برگهای گیاه شما ریخته نشه، چون تماس مستقیم با کود باعث سوختگی شاخ و برگ های گیاه شما خواهد شد. از مصرف کود برای بقیه سال خودداری کنید چون غذای زیاد باعث میشه که برگ ها شکل غیرعادی پیدا کنن یا رنگ مایل به زرد و قهوه ای به خودشون بگیرن. برای خرید کود میتونید به فروشگاه تخصصی گل من و تو مراجعه کنید.

آیا گیاه سرخس لانه پرنده سمی است؟

سرخس لانه پرنده جزو گیاهان سمی نیست و برای انسان و حیوانات خانگی هیچ خطری نداره و با خیال راحت میتونید هر کجای خونه که دوست دارید اون رو قرار بدید.

آیا گیاه سرخس لانه پرنده نیاز به هرس دارد؟

این گیاه نیاز چندانی به هرس کردن نداره و زمانی که شاخه و برگهای زرد یا قهوه ای شده در اون مشاهده کردید اقدامب ه هرس کنید تا انرژی گیاه صرف برگهای دارای مشکل نشه

بهترین زمان تعویض گلدان سرخس لانه پرنده

این گیاه هر سال نیاز به تعویض گلدان نداره مگر اینکه رشد اون خیلی سریع و تند باشه، هر 2 الی 3 سال یکبار گلدان رو با یک سایز بزرگتر تعویض کنید، نشانه های تعیوض گلدان میتونه توقف رشد گیاه، خارج شدن ریشه از زیر گلدان و یا روی خاک باشه.

سرخس لانه پرنده: پرنده ها تو این گل ها لونه میکنن؟!
نگهداری سرخس لانه پرنده ای در بیرون

بهترین شرایط رشد برای سرخس لانه پرنده:

برای رشد موفقیت آمیز سرخس های لانه پرنده، سعی کنید شرایط یه جنگل استوایی رو فراهم کنید یعنی هوای گرم با رطوبت بالا و سایه کم یا نور غیر مستقیم.
مکانی را برای نگهداری سرخس لانه پرنده انتخاب کنید که دما تو شب از 15 الی 16 درجه سانتی گراد پایین نیاد. 18 الی 24 درجه سانتی گراد بهترین محدوده ی دمایی برای رشد یه گیاه سرخس لانه پرنده ی سرسبز و سالمه. از نظر نور، سرخس های لانه پرنده در سایه جزئی یا آفتاب غیر مستقیم به خوبی رشد میکنن. از نگهداری سرخس لانه پرنده جلوی آفتاب خودداری کنید، یه پنجره رو به شمال یا شرق بهترین گزینه ست.
از اونجایی که این گیاهان به رطوبت زیادی نیاز دارن، به سرخس لانه پرنده تون با مه پاش کردن اون یا گذاشتن گلدون اون روی سینی سنگریزه با کمی آب، تقویت بیشتری کنید. آب در حال تبخیر رطوبت هوا رو افزایش میده (فقط مطمئن بشید که گلدون بالای خط آب باشه). برای اطلاعات بیشتر در مورد نگهداری سرخس و ترفند های شاداب نگهداشتن سرخس به این مطلب مراجعه کنید.

انواع دیگر منحصر به فرد سرخس لانه پرنده:

تنها تعداد انگشت شماری از سرخس های لانه پرنده وجود داره که معمولا برگ های اونها اشکال مختلفی دارن:
Asplenium nidus ‘Crispy Wave’: برگ های ژولیده شمشیری شکل
Asplenium nidus ‘Osaka’: برگ های باریک و تسمه مانند با لبه های موج دار
Asplenium nidus ‘Antiquum’: حاشیه های مواج برگ
Asplenium nidus ‘Victoria’: شاخه های بلند، موج دار و زبانه ای شکل
سرخس شاخ گوزنی بنظرم زیباترین نوع سرخسه.

سرخس لانه پرنده رو چطور تکثیر کنیم؟

تکثیر سرخس لانه پرنده برای کسایی که تجربه ی زیادی تو نگهداری و تکثیر گیاهان آپارتمانی ندارن تا حدودی سخته و خیلی از مردم ترجیح می دهند به جای به جون خریدن دردسر تکثیر این گیاه یه گلدون ازش رو خریداری کنن، اگرچه تکثیر اونها به تنهایی باعث صرفه جویی در هزینه شما میشه. تکثیر سرخس لانه پرنده از طریق هاگ‌ها امکان پذیره که شبیه لکه‌های قهوه‌ای تیره‌ای در سطح زیرین برگ‌ها هستن. وقتی هاگ ها چاق شدن، زمان تکثیر رسیده.
برای تکثیر سرخس لانه پرنده باید هاگ هارو جمع آوری کنید، یه ساقه از گیاه رو با این لکه های قهوه ای رنگ جدا کنید و چند روز تو کیسه کاغذی قرار بدید. هاگ ها داخل کیسه می ریزن. بعد، هاگ ها رو  بالای ظرفی از خزه  که تو ظرف آب قرار داده شده، اضافه کنید تا خزه آب رو خیس کنه. خزه باید در تمام طول نگهداری اون مرطوب باشه اما غرق در آب نباشه. روی ظرف رو با پلاستیک بپوشونید تا محیط مرطوب بمونه و اون رو تو محلی گرم و سایه قرار بدید. ظرف رو پر از آب نگه دارید و اگه خزه رو مرطوب نکردید اون رو مه پاشی کنید. جوانه زدن سرخس لانه پرنده باید تو چند هفته رخ بده.

چه زمانی گلدون سرخس لانه پرنده رو عوض کنیم؟

سرخس لانه پرنده رو باید تو گلدون با سوراخ های زهکشی زیاد قرار بدید. سرخس لانه پرنده به عنوان یه گیاه اپی فیتیک، عادت داره تو گلدون های کوچیک رشد بکنه. بنابراین گیاه شما معمولاً نیازی به گلدان جدید و تعویض گلدان نخواهد داشت چون فضای ریشه های اون تموم شده. در عوض، این سرخس‌ها بعد از بزرگ شدن توی گلدون جا نمیگیرن و نیاز به گلدان مجدد دارن و به گلدون بزرگتری نیاز دارن. این اتفاق معمولا هر دو تا سه سال یکبار اتفاق می افته و بهار بهترین زمان برای گلکاری گیاه سرخس لانه پرنده ست. وقتی که میخواین این گل رو بکارید گلدونی رو انتخاب کنید که به اندازه کافی بزرگ باشه تا گیاه شما پایدار بمونه. یه گلدون سفالی برای این گیاه بهتر از گلدون پلاستیکیه چون ممکنه بخاطر رشد زیاد این گیاه و سنگین شدن لنگر بندازه. برای تعویض گلدان گیاهتون رو با احتیاط از گلدون قبلی جدا کنید  و تو گلدون جدید و تو همون عمق قبل قرار بدید و اطراف اون رو با مخلوط خاک گلدون تازه پر کنید.

گلدون سرخس لانه پرنده
گلدون سرخس لانه پرنده

مشکلات سرخس لانه پرنده رایج و چگونگی حل اونها:

سرخس های لانه پرنده عموماً گیاهان سالمی هستن، اما میتونن مستعد ابتلا به چند مشکل باشن که عمدتاً به محیط نامناسب مربوط میشه بیماری های رایج سرخس و درمان اونها.

چرا برگهای سرخس لانه پرنده زرد میشه؟

آفتاب بیش از حد میتونه باعث زرد شدن شاخ و برگ سرخس لانه پرنده بشه. کود بیش از حد هم میتونه باعث زردی بشه. گیاه تون رو در طول روز بررسی کنید تا مطمئن بشید که همیشه در شرایط نور خورشید مناسب قرار گرفته.

چرا شاخه و برگهای سرخس لانه پرنده زرد میشه؟

شاخه ها به طور طبیعی با مرگ قهوه ای میشن و با رشد تازه ی شاخه ها و برگ ها سبز میشن، اما قهوه ای شدن در امتداد لبه های شاخه اغلب به خاطر برخورد باد و سرما به گیاه هست. سرخس تون رو از دریچه های و هر پنجره یا دری که ازشون باد میاد دور کنید.

علت قهوه ای شدن برگهای سرخس لانه پرنده چیست؟

اگر نوک برگهای سرخس لانه پرنده شروع به قهوه ای شدن کرد بدونید که رطوبت محل نگهداری کم هست و یا گیاه در معرض وسایل گرمایشی و سرمایشی بوده و اگر کل برگ قهوه ای شد نشون میده که اون برگ از بین رفته و باید از گیاه مادری جدا بشه

آیا مراقبت از سرخس لانه پرنده آسونه؟

سرخس لانه پرنده عموماً گیاهان سالمی هستن که تو محیطی که شبیه زیستگاه بومی اونها ست رشد می کنن و به راحتی نگهداری میشن. (این گیاه بومی جنگل های استواییه و اگه تو فضای گرم و مرطوب نگهداری بشه به خوووووبی رشد میکنه)

آیا سرخس لانه پرنده میتونه تو خونه رشد بکنه؟

خارج از منطقه ی بومی گیاه سرخس لانه پرنده، خیلی از مردم سرخس لانه پرنده رو به عنوان یه گیاه آپارتمانی پرورش میدن. گرما و رطوبت مداوم برای این گیاه توی خونه ضروریه.

سرعت رشد سرخس لانه پرنده چطوره؟

سرخس لانه پرنده سرعت رشد کمی داره. اونها معمولاً کندتر رشد می کنن و وقتی داخل خونه نگهداری بشن کوچکتر میمونن.
علاوه بر این، این گیاه به رطوبتی که خیلی از انواع دیگه ی سرخس ها نیاز داره، نیاز نداره، و مراقبت از سرخس لانه پرنده  نسبت به بقیه ی سرخس ها برای صاحب گیاه آپارتمانی که گاهی فراموش کاره، راحتتره. کود باید فقط دو تا سه بار در سال به گیاه داده بشه. حتی در این صورت، کود رو باید با آب رقیق کنید و فقط باید در ماه های بهار و تابستان به گیاه بدید. کود زیاد باعث تغییر شکل برگ ها با لکه ها یا لبه های قهوه ای یا زرد میشه. اکنون که درباره نحوه پرورش سرخس لانه پرنده و رشد آسان این گیاهان بیشتر می دانید، سعی کنید جایی در خانه خود به آنها بدهید. آنها یک افزودنی شگفت انگیز و سبز به اتاق های کم نور ایجاد می کنند.

آیا سرخس لانه پرنده اپی فیته؟

آره. سرخس های لانه پرنده به طور طبیعی روی شاخه های درختان بلند تو جنگل رشد می کنن و اگه رطوبت کافی براشون فراهم کنید، می تونید سرخس تون رو مستقیماً روی یه کنده درخت پرورش بدید و بزرگ کنید. اما یادتون نره که حتماااااا رطوبتش رو زود به زود چک کنید چون در غیر این صورت ممکنه که خیلی زود زرد و خشک بشن.

آیا سرخس لانه پرنده می تواند بیرون از خانه رشد؟

بسته به جایی که زندگی می کنید، سرخس لانه پرنده ممکنه بتونه بیرون از خونه رشد کنه. این گیاه گرمسیری می تواند در مناطق گرم و مرطوب شرجی میتونه رشد بکنه و زنده بمونه یا تو دمای بین 21 تا 26 درجه سانتی گراد داخل خونه رشد کنه.

سرخس لانه پرنده بخاطر شکل خاص برگهایی که داره، رنگ سبز روشن دلنشینش و زیبایی خاصی که به گلدون های آویزون میده بین مردم محبوبیت زیادی داره. شمالیا که آب و هوای شرجی دارن به راحتی میتونن این گیاه سرخس لانه پرنده رو تو خونشون پرورش بدن. صفر تا صد نگهداری و تکثیر و … گیاه سرخس لانه پرنده رو بهتون گفتم امیدوارم که این مطلب براتون توی مسیر نگهداری از این گیاه جذاب مفید باشه و باعث بشه با سرخس لانه پرنده تون مهربانتر باشید.