صفر تا 100 نگهداری اسپاتی فیلوم (peace lily) برای رشد انفجاری

شرایط درست نگهداری اسپاتی فیلوم
شرایط درست نگهداری اسپاتی فیلوم

چطور از اسپاتی فیلوم نگهداری کنیم؟ اگه توام به دنبال گیاه گلدار، مقاوم و زیبا هستی به نظرم یکی از انتخاب های عالی برای تو اسپاتی فیلوم یا همون گل چمچه ای که در انگلیسی بهش peace lily هم میگن، اسپاتی فیلوم جزو گیاهان تصفیه کننده هوا و گیاهان مقاوم به نور کم هست و همین ویژگی باعث شده که گیاهی مناسب برای ادارات و بانک ها و منازل باشه. در ادامه تمام نکات مهم که باید برای نگهداری اون بدونید به همراه پرسش و پاسخ و مشکلات رایج بررسی میکنیم تا بتونید خیلی راحت از این گیاه زیبا در خانه نگهداری کنید.

فیلوم دارای برگهای سبز براق،کشیده و نیزه ای شکل است و رگبرگ ها از دور نمایان می باشند. گلها کوچک و بر روی سنبله سفید استوانه ای شکل به طول ۳ سانتی متر قرار دارد.این سنبله توسط براکته سفید رنگ که به شکل یک قاشق(Spathe) است پوشیده شده است.

بیاید با اسپاتی فیلوم آشنا بشیم

نام علمی این گیاه Spathiphyllum spp این گیاه بومی آمریکای مرکزی ، آسیا است و از خانواده Araceae به حساب میاد، اسپاتی فیلوم دارای برگهای سبز براق، کشیده و نیزه ای شکل است و رگبرگ ها از دور، خودشون رو به شما نشون میدن گلهای اصلی این گیاه کوچیک هست که روی سنبله سفید استوانه ای شکل به طول ۳ سانتی متر قرار گرفته و همین سنبله ها توسط براکته سفید رنگ که به شکل یک قاشق (Spathe) است پوشیده شده است.
گیاه اسپاتی در حدود ۴۰ گونه دارد که معروفترین آنان Spathiphyllum wallisii است که به عنوان گیاهی گلدانی و آپارتمانی طرفداران خیلی زیادی داره . گیاهی چند ساله و علفی با برگساری همیشه سبز است که گلهای سفید رنگی زینت بخش آن می‌شود. برگ های اسپاتی فیلوم سبز براق و نوک تیز است. گیاه به ارتفاع کل ۶۰-۴۵ سانتیمتر می رسد. توجه کنید که تمامی قسمت های این گیاه در صورت مصرف و خورده شدن سمی هستند. گل های این گیاه معمولا در اواخر زمستان و در طی فصل بهار و تابستان شکل می گیرد و عمر نسبتا طولانی از چهار تا ده هفته دارد. حتی ممکن است که در طی سال دو مرتبه شاهد گلدهی این گیاه باشیم.

نام های رایج دیگرگل چمچه ای ، Peace lily، spath lily
نام انگلیسی Spathiphyllum
PH خاکاسپاتی فیلوم خاک اسیدی دوست داره
نور مناسبمقاوم به نور کم ولی نور زیاد دوست داره
سمیتتمامی گونه ها برای انسان و حیوانات سمی است
رنگ گلهاسفید و زرد
جدول مشخصات اسپاتی فیلوم

شرایط درست نگهداری از اسپاتی فیلوم

همانطور که گفتیم گیاه چمچه ای جزو گیاهان مقاوم بوده و با فراهم کردن حداقل ها براش میتونه رشد خوبی داشته باشه و زنده بمونه ولی در ادامه به شما میگم که چه شرایطی براش فراهم کنید تا رشد فوق العاده ای داشته باشه، توجه کنید که اگر اسپاتی فیلوم دارید میتوند در فصل گرم مانند بهار و تابستان آن را به بیرون از خانه منتقل کنید ولی توجه کنید در مکانی قرار بدید که هنگام ظهر نور آفتاب بهش نخوره

بنر گل من و تو
آبیاری اسپاتی فیلوم
آبیاری اسپاتی فیلوم

اسپاتی فیلوم رو چقدر آبیاری کنیم؟

این گیاه خاک مرطوب رو دوست داره ولی این به معنای این نیست که خاکش باتلاقی بشه، در فصل بهار و تاسبتان خاک گلدان رو چک کنید هر وقت تا عمق 2 الی 3 سانتی متری خشک شد بهش آب بدید. محیط خیس و آبیاری بیش از اندازه موجب پژمردگی حاشیه برگها  و سپس تمامی برگ ها و افتادن برگ ها و گاهی سوختن و سیاه شدن نوک و حاشیه برگ ها خواهد شد.
توجه داشته باشید که اسپاتی فیلوم در محیط های پر نور به آبیاری بیشتر و در محیط هایی با نور کمتر به آبیاری کمتر نیاز دارند. بهترین راه بررسی سطح خاک گلدان است زمانی که سطح خاک تا عمق 2 الی 3 سانتی متری در حال از دست دادن رطوبت است باید گیاه را آبیاری کرد. با رسیدن زمستان و کاهش نیاز گیاه به آب باید آبیاری را کاهش داد. در طی فصول گرم فراهم کردن رطوبت محیط به رشد و شادابی این گیاه کمک می‌کند.
با همه این شرایط میتونه آبیاری کم رو تحمل بکنه ولی به شدت آبیاری منظم و اصولی رو دوست داره و میتونه رشد خوبی داشته باشه
حتما مطلب نکات کلیدی آبیاری گیاهان آپارتمانی رو مطالعه کنید.

گیاه اسپاتی فیلوم چقدر نور نیاز داره؟

اسپاتی فیلوم گیاهی سایه دوست است و محل نگهداری اون باید نوی متوسط داشته باشه، به هیچ وجه نباید این گیاه رو در معرض نور مستقیم آفتاب قرار بدید. نور مستقیم منجر به سوختن قسمت هایی از پهنه برگ و همچنین کم شدن گلدهی و پراکنده گیاه و خواهد شد. اگر نور محیط خیلی کم باشه باعث پیچش، رنگ پریدگی و نازکی برگ ها بخصوص برگ های جوان و کاهش گلدهی و همچنین ریز شدن گل ها میشه. پنجره های رو به شمال و یا غرب در خانه مکان های مناسبی برای نگهداری این گیاه است.
در کل باید گفت که برای داشتن رشد خوب این گیاه، روزانه 5 الی 7 ساعت نور فیلتر شده باید فراهم کنید.

از چه خاکی برای گل اسپاتی فیلوم استفاده کنیم؟

اسپاتی فیلوم به خاکی با زهکش بالا، غنی و کمی اسیدی نیاز داره پس میتونید از ترکیب پیت ماس+ خاک برگ + پرلیت یا ترکیب کوکوپیت + پرلیت + خاک برگ براش استفاده کنید و اگر تجربه ترکیب خاک در خانه رو ندارید میتونید از خاک های آماده در اونها خاک برگ یا کوکوپیت باشه براش استفاده کنید.
اگر مواد مغذی خاک کافی نباشه باید شاهد دلایل کاهش رشد، رنگ پریدگی و کوچک ماندن برگها بخصوص برگهای جوان و عدم شکل گیری گل ها باشید. استفاده از ورمی کمپوست در ترکیب خاک گلدان میتونه خاک شما روغنی بکنه

چطور و چقدر به اسپاتی فیلوم کود بدیم؟

گل چمچه ای کوددهی در فصل رشد (بهار و تابستان) خودش اونهم هر سه هفته یکبار رو دوست داره ولی نباید میزان کوددی خیلی زیاد بشه چون باعث قهوه ای شدن برگهای گیاه خواهد شد. استفاده از کودهای کامل که حاوی آهن و منیزیم است برای این گیاه بسیار مناسب است زیرا اسپاتی فیلوم به کمبود آهن و منیزیم نیز حساس است و در اثر کمبود این دو عنصر حاشیه برگهای آن زرد خواهد شد. پیشنهاد میکنم در اولین کوددهی ها از هیومیک اسید هم استفاده کنید.

آیا گل چمچه ای نیاز به رطوبت داره؟

کمبود رطوبت محیط از جمله دلایل قهوه ای شدن برگ های این گیاه است بنابراین علاوه بر غبارپاشی روزانه گیاه می‌توان یک عدد زیرگلدانی را از سنگریزه پر کرد سپس تا نیمه دیواره زیرگلدانی در آن آب ریخت و گلدان حاوی گیاه را بر روی سنگریزه ها قرار داد توجه داشته باشید که کف گلدان گیاه به هیچ عنوان با سنگریزه ها در تماس نباشد. آب داخل زیرگلدانی به تدریج تخلیه شده و رطوبت بیشتری در هوا شکل خواهد گرفت.
اگر اصول غبارپاشی رو بلد نیستید فقط براش جزیره درست کنید و یا از دستگاه بخور سرد استفاده کنید.

بهترین دما برای نگهداری اسپاتی فیلوم چقدره؟

بهترین دما برای نگهدار یاین گیاه 19الی 23 درجه سانتی گراد است، حداقل دمایی که میتونه تحمل بکنه 13 و حداکثر دمای 32 درجه سانتی گراد است، هرچقدر دما بالا میره باید میزان آبیاری و رطوبت محیط هم افزایش پیدا کنه تا گیاه دچار مشکلات بعدی نشه، دمای بیش از اندازه محیط از جمله دلایل پیچش و سوختگی برگ ها است.

آیا اسپاتی فیلوم نیاز به هرس دارد؟

بله میتونید با هرس کردن ظاهر و زیبایی گیاه رو حفظ کنید؛ یکی از اولین اقدامات برای هرس کردن چیدن گلهای گیاه است، گلهای این گیاه مستقیما به ساقه وصل است که بعد از گلدهی کل انرژی گیاه رو به خودش جذب میکنه، در این مدت باید با کودهای پتاس بالا تغذیه کنید و یا گل رو از ساقه جدا کنید. حتما برگهای زرد و قهوه ای رو از گیاه جدا کنید.

بهترین زمان تعویض گلدان گل چمچه ای

این گیاه اصولا هر یک الی 2 سال نیاز به تعویض گلدان داره، هر زمان دید گه گیاه دیگه گل نمیده و یا از رشد افتاده یکی از نشانه های تعویض گلدان است، پس حتما گلدان رو فقط با یک سایز بزرگتر تعویض کنید، توجه کنید که متناسب نبودن سایز گلدان با گیاه هم کندی رشد رو به دنبال خواهد داشت.

گلدهی اسپاتی فیلوم
گلدهی اسپاتی فیلوم

شرایط گلدهی اسپاتی فیلوم چیست؟

این گیاه با فراهم شدن نور کافی، تغذیه درست، متناسب بودن سایز گلدان شروع به گلدهی میکند، اگر گیاه شما گل نمیده نشون میده که نور کافی دریافت نمیکنه پس گیاه رو به محلی با نور زیاد منتقل کنید، همچنین برای بیشتر شدن گلدهی در زمان گلدهی و قبل از اون حتما گل رو با کود پتاس بالا مانند 121236 و کود فسفر بالا مانند 105210 تغذیه کنید. همچنین شدید و مستقیم بودن نور هم باعث کم شدن گلدهی میشه، اگر گیاه شما گلهای سبز میده بدونید مواد مغذی داخل خاک داره کم میشه.

شرایط و نحوه تکثیر اسپاتی فیلوم

در مطلبی جداگانه به صورت کامل نحوه تکثیر اسپاتی فیلوم رو توضیح دادم که حتما مطالعه کنید ولی در ادامه به صورت خلاصه مراحل انجام کار رو میگم:
اسپاتی فیلوم را می توانید با مراقبت زیاد، از اواسط تا اواخر بهار، تکثیر کنید. از توده های متراکم گیاه می‌توانید تعدادی گیاه جدید به دست آورید. خاک اطراف ریشه را کاملا مرطوب کنید و به آرامی پاجوشهای موجود در کنار گیاه مادری را، که حداقل ۳ تا ۴ برگ دارند، جدا کنید. اگر تعداد برگها کم بود، سعی کنید آنها را در حالیکه متصل به پاجوشهای بزرگتر هستند، جدا نمایید. برای قطع ریزومها، از چاقوی تیز استفاده کنید. سعی کنید هر گیاه جدید، همراه ریشه نیرومند و فعالی باشد. هریک را جداگانه در گلدانی با قطر دهانه ۱۱ سانتیمتر بکارید. گیاه جدید را برای چند هفته با کیسه پلاستیکی شفاف بپوشانید و وقتی رویش جدید آغاز گردید، پوشش را بردارید. گلدانها را در دمای ۲۰ تا ۲۱ درجه سانتیگراد و نور کافی قرار دهید و گاهی با آب ولرم مه پاشی کنید.

بررسی مشکلات و بیماری های رایج اسپاتی فیلوم

مجدد در مطلبی جداگانه به بررسی مشکلات و بیماری های اسپاتی فیلوم پرداختیم که اگر در نگهداری این گیاه مشکل دارید مطالعه کنید ولی در ادامه پاسخ برخی از پرسسش های رایج رو خواهم داد.

علت زرد شدن برگهای اسپاتی فیلوم چیست؟

آبیاری زیاد و کم، بالا رفتن سن گیاه و یا کمبود مواد مغذی در خاک میتونه از دلایل زرد شدن برگهای اسپاتی فیلوم باشه ولی رایج ترین و عمده ترین دلایل این مشکل آبیاری زیاد و نداشتن زهکشی مناسب گلدان است پس حتما بین دو آبیاری اجازه بدید خاک گلدان تا عمق 2 الی 3 سانتی متری خشک بشه و بعد آبیاری کنید و بعد از آبیاری حتما آب اضافی از زیر گلدان خارج بشه، همچنین آبیاری کم هم دلیل این مشکل میتونه باشه با این تفاوت که در آبیاری کم علاوه بر زرد دشن و ریزش برگها گیاه پژمرده هم میشه.

علت قهوه ای شدن نوک برگهای اسپاتی فیلوم چیست؟

این مشکل بیشتر بخاطر کمبود رطوبت محیط اتفاق میوفته که با استفاده از دستگاه رطوبت ساز یا جزیره میتونید مشکل رو حل کنید در کنار این مورد استفاده از آب سنگین هم باعث این مشکل میشه پس سعی کنید برای آبیاری گیاه از آب بدون املاح استفاده کنید (آب رو جوشانده و به مدت 24 ساعت در محیط قرار بدید)

علت زرد شدن برگهای پایینی گل چمچه ای چیست؟

از آبیاری زیاد میباشد حتما بین دو آبیاری خاک خشک بشه و بعد آبیاری کنید همچنین این مشکل میتونه از سرمای شدید هم باشه پس اگر در فصل سرد سال این اتفاق افتاد گیاه رو به محلی با دمای بالا منتقل کنید.

آیا اسپاتی فیلوم سمی است؟

بله تمامی گونه هیا مختلف این گیاه سمی است متیوندی در مطلب گیاهان سمی با تمامی گیاهان سمی اپارتمانی آشنا بشید، این گیاه داری عنصرخطرناک کریستال های اگزالات برای حیوانات و آلکالویید لیکورین برای انسان می باشد. اگر بلعیده بشه علائمی مانند سوزش و تورم لب‌ها، دهان و زبان و دشواری در صحبت کردن و بلعیدن، استفراغ و اسهال در انسان به وجود میاره

سبز شدن گلها بعد از مدتی

این مشکل کاملا طبیعی است و زیاد نباید نگران باشید ولی اگر گلهای شما از همان ابتدا سبز میشن باید گیاه رو تغذیه کنید.

دلیل زرد شدن برگهای قدیمی و ریز بودن برگهای جدید چیست؟

 این مشکل نشون میده که گیاه شما از کمبود مواد مغذی در خاک رنج میبره پس با استفاده از کودهایی مثل کود سه بیست (202020) گیاه رو تغذیه کنید.

علت سیاه شدن برگها و پوسیدگی ریشه چیه؟

علت آن آبیاری بیش از حد میباشد گاهی سرمای هوا هم عامل سیاه شدن برگها است و البته بیماریهای قارچی عامل اصلی این عارضه هستند!!!!!!

نگهداری گل چمچه
نگهداری گل چمچه

بیماری و آفت های اسپاتی فیلوم

شته و کنه تارعنکبوتی آفت این گیاه است، حشرات سپردار نیز گاهی مشکلاتی را ایجاد می کنند. این حشرات بر روی برگ دمبرگ و یا ساقه تجمع می کنند و از شیره گیاهی تغذیه کرده و موجب زردی برگ ها ضعیف شدن گیاهان می شوند.
تریپس نیز از دیگر آفات است که می‌تواند از شیره گیاه تغذیه کند که در نتیجه فعالیت آنان برگها در هم پیچیده  و بدشکل می شوند و لکه هایی نقره ای – خاکستری بر روی برگها ایجاد می شود. بلایت فیتوفترا از جمله بیماری های قارچی است که لکه های مرده سیاه یا قهوه ای رنگ در حاشیه یا مرکز پهنه برگ ایجاد می‌کند.
پوسیدگی ریشه قارچی که با دو قارچ Pythium و Cylindrocladium شکل می‌گیرد بیماری دیگری است که  موجب زرد شدن برگ ها بخصوص برگ های پایین گیاه نزدیک به ریشه می شود و گاهی با پژمردگی گیاه نیز همراه است.
ممکن است لکه های بیضی شکل قهوه ای تیره بر روی پهنه و دمبرگ شکل گیرد بخصوص در نواحی نزدیک سطح خاک بوجود آید که در این مرحله نشانه از بین رفتن اکثر ریشه های گیاه و مرگ حتمی گیاه است. لکه برگی بیماری دیگری است که که بر اثر آن لکه هایی حلقوی به رنگ سیاه تا قهوه ای بر روی حاشیه و پهنه برگ مشاهده می‌شود.
در لکه ها ممکن است حلقه های متحد المرکز وجود داشته باشند. عدم آبیاری بیش از اندازه، تهویه مناسب هوای محل نگهداری گیاه، استفاده از بسترهای کاشت ضدعفونی شده از جمله راهکارهای جلوگیری از شیوع بیماری های قارچی است. اما اگر بیماری شروع شد و پیشرفت داشت باید از سموم مناسب قارچکش استفاده کرد.
بیماری های ویروسی موزاییک موجب ظهور لکه های زرد رنگ بر روی پهنه برگ، بد شکلی برگها و کوچک ماندن قامت گیاه می‌شود. بیماری ویروسی راه حل ندارد و تنها باید گیاه آلوده را از بین برد.