دانه چیا چیست و خواص دانه چیا : دانه های چیا دانه های ریز سیاه رنگ هستند. در کلمه باستانی chia به معنی قدرت است .دانه های چیا حاوی مقدار زیادی فیبر و اسیدهای چرب امگا ۳ ، پروتئین و چندین ماده معدنی و آنتی اکسیدان هستند. همچنین فواید بسیار زیادی از جمله بهبود سلامت گوارش،کاهش خطر بیماریهای قلبی، کاهش وزن ، کاهش فشار خون و … دارند.
رنگ آنها از سفید تا قهوه ای یا سیاه رنگ هستند. این دانه ها بسیار متنوع هستند و کابردهای بسیاری دارند که میتوان با خیس کردن ان و افزودن به فرنی عطر و طعم خاصی بخشید.یا حتی میتوان برای سالاد، ماست یا بعلت توانایی جذب مایعات و تشکیل ژل از آن برای غلیظ شدن سس استفاده کرد. جالب است بدانید که این دانه های شگفت انگیز حتی میتوانند جایگزین تخم مرغ شوند.در این مقاله سعی داریم شما را با خواص دانه های چیا،نحوه استفاده و اماده سازی ،و مقدار مصرف روزانه آشنا کنیم .هم چنین در ادامه مطلب پاسخ سوالاتی مانند :
- ایا دانه های چیا برای کاهش وزن موثر است ؟
- عوارض دانه های چیا چیست ؟
- بهترین روش مصرف دانه های چیا ؟
- روزانه چه مقدار باید دانه چیا استفاده کرد ؟
و دیگر سوالاتی که باید جواب انها را بدانید .پس با ما همراه باشید .
دانه چیا چیست؟
چیا گیاهی با نام علمی Salvia hispanica است. این گیاه به صورت یکساله و از سرده نو خانواده نعناعیان می باشد. چیا از نظر تجاری اغلب به خاطر دانههای آن کشت میشود، گرچه خود گیاه کاربرد تزئینی هم دارد. دانههای چیا که به نام های تخم چیا یا چیا سید هم شناخته می شوند، در رنگهای گوناگون از جمله قهوهای، خاکستری، سفید، سیاه و سفید، و لکهلکه رنگ وجود دارند. این دانه ها غنی از از اسیدهای چرب امگا ۳ هستند. روغنی که از دانه های چیا بدست می آید دارای حدود ۵۵ درصد امگا ۳، هجده درصد امگا ۶، حدود شش درصد امگا ۹ و حدود ۱۰ درصد چربیهای اشباع شده است. چیا بومی آمریکای مرکزی است و دانههای چیا بهطور سنتی در مکزیک و جنوب غربی ایالات متحده مصرف میشوند.
ارزش غذایی دانه چیا
دانه های چیا حاوی ۱۳۸ کالری در هر اونس (۲۸ گرم ) است .از نظر وزنی ۶٪ آب ، ۴۶٪ کربوهیدرات ( که ۸۳٪ فیبر آن است) .۳۴٪ چربی و ۱۹٪ پروتئین هستند.
مواد مغذی موجود در ۳.۵ اونس (۱۰۰ گرم) دانه چیا :
کالری ۴۸۶ ترانس ۰/۱۴ گرم
آب ۶ ٪ امگا ۶ ۵/۸۴
کربوهیدرات ۴۲/۱ امگا۳ ۱۷/۸۳
شکر ۰ گرم چند غیر اشباع۲۳/۶۷
فیبر۳۴/۴ گرم اشباع نشده۲/۳۱
چربی ۳۰/۷گرم اشباع شده ۳/۳۳
پروتئین ۱۶/۵گرم
13 خواص دانه های چیا برای سلامتی بدن
در ادامه به فواید دانه چیا برای سلامتی خواهیم پرداخت که میتونه به شما در تندرستی کمک شایانی داشته باشه، راستی طبق گفته ها چیا بهطور کامل قابل هضم است.
۱- افزایش سطح خون امگا۳: معجزه بی نظیر دانه های چیا
اسیدهای چرب امگا ۳ برای بدن و مغز شما فوق العاده مهم هستند. این دانه ها منبع مهم امگا ۳ و ALA هستند.مطالعات نشان داده است که دانه های چیا ممکن است سطح ALA خون را تا ۱۳۸٪ و EPA را تا ۳۹٪ افزایش دهند.
۲- کنترل قند خون بهبود یافته با مصرف دانه های چیا
داشتن سطح قند خون سالم برای سلامتی بسیار مهم است .مطالعات انسانی نشان میدهد که نان تهیه شده با دانه های چیا باعث کاهش پاسخ قند خون در مقایسه با نان های سنتی میشود. و همچنین دانه های چیا مقاومت به انسولین را کاهش میدهند و کنترل قند خون را که از عوامل مهم خطر سندرم متابولیک ، دیابت نوع ۲ و بیماری های قلبی هستند کاهش میدهد.
۳- کاهش فشار خون با دانه های چیا
فشار خون بالا یکی از عوامل پرخطر بیماری های مزمن مانند حمله قلبی است .دانه های چیا و آرد چیا هر دو فشار خون را در افرادی که قبلا دارای سطح بالا بودند را کاهش میدهد.
۴- دانه های چیا و رابطه آن با فیبر
بسیاری از مردم به اندازه کافی فیبر مصرف نمیکنند.در حالیکه مصرف زیاد فیبر باعث بهبود سلامت روده و کاهش خطر ابتلا به بیماری های متعدد میشود.یا اونس (۲۸ گرم ) دانه چیا ۱۱ گرم فیبر فراهم میکند.که به ترتیب ۲۹ ٪ و ۴۴٪ RDA برای مردان و زنان است.دانه های چیا بدلیل ظرفیت جذب آب فوق العاده ای که دارند حجم دستگاه گوارشی را افزایش داده و منجر به افزایش سیری و کاهش مصرف غذا میشود. علاوه بر این انها دارای فیبرهای نامحلول هستند.که منجر به کاهش خطر ابتلا به دیابت،افزایش حجم مدفوع و کاهش یبوست میشود.
جمع بندی
دانه های چیا فواید بسیاری از جمله فشار خون پایین ، بهبود کنترل قند خون و افزایش فیبر و میزان امگا ۳ دارند.
۵- دانه های چیا حاوی اسید فیتیک
دانه های چیا همانند بقیه دانه ها حاوی اسید فیتیک است .اسید فیتیک یک ترکیب گیاهی است که با مواد معدنی مانند آهن و روی ترکیب میشود و مانع از جذب آنها در غذا میشود.
۶- دانه های چیا کمک به رقیق شدن خون
مصرف چربی های امگا ۳، مانند چربی های روغن ماهی ممکن است اثر رقیق کننده خون داشته باشند.توجه داشته باشید که اگر شما از داروهای رقیق کننده خون استفاده میکنید توصیه میشود که قبل از مصرف دانه های چیا در رژیم غذایی با پزشک خود مشورت کنید.زیرا اسیدهای چرب امگا ۳ ممکن است بر فعالیت های دارویی شما اثر بگذارند.
جمع بندی
دانه های چیا بطور کلی هیچ عوارض جانبی ندارند.ولی ممکن است که در مقادیر زیاد اثرات رقیق کننده خون داشته باشند و به دلیل یک ترکیب گیاهی که دارندباعث کاهش جذب مواد معدنی شوند.
۷- آیا دانه های چیا برای کاهش وزن موثر است ؟
بسیاری از محققان بر این باورند که دانه چیا میتواند باعث کاهش چشمگیر وزن شود.فیبر محلول آن مقدار زیادی آب جذب میکنند.و سپس باعث منبسط شدن آن در شکم میشود. این کار منجر به افزایش سیری شده و روند جذب غذارا کندتر میکند. همچنین پروتئین های موجود در دانه های چیا باعث کاهش اشتها و مقدار غذا میشود. در حقیقت مطالعات نشان داده است که مصرف دانه های چیا برای صبحانه باعث افزایش سیریو کاهش مصرف غذا میشود. یا مطالعه ۶ ماهه در افراد چاق مبتلا به دیابت نوع ۲ با رژیم کم کالری نشان داد که مصرف دانه های چیا در طول روز باعث کاهش وزن قابل توجهی میشود.همچنین میتوانند یک افزودنی مفید برای رژیم لاغری باشند.
جمع بندی
دانه های چیا سرشار از پروتئین و فیبر هستند که نشان داده شده است هر دوی آنها برای کاهش وزن بسیار موثر است.با این حال مطالعات بر روی دانه های چیا نتایج متفاوتی ارائه داده است .
۸- درمان التهاب مزمن با دانه های چیا
التهاب پاسخ طبیعی بدن به عفونت یا آسیب است. پوست قرمز و متورم یک نمونه معمول است. التهاب علاوه بر کمک به بهبود بدن برای کاهش باکتری، ویروس و سایر عوامل عفونی میشود. همچنین میتواند گاهی اوقات آسیب برساند.این امر در التهاب مزمن با افزایش خطر بیماری قلبی و سرطان همراه است.التهاب مزمن اغلب هیچ گونه علائم قابل مشاهده ای ندارد ولی با اندازه گیری نشانگرهای التهابی در خون قابل ارزیابی است. یک مطالعات ۳ ماهه بر روی ۲۰ نفر از افراد منجر به دیابت نشان داد که مصرف روزانه ۳۷ گرم دانه چیا منجر به کاهش ۴۰ درصدی التهاب میشود.
۹- درمان دیابت با دانه چیا
با وجود اینکه مطالعات زیادی در مورد تاثیر دانه چیا بر روی گلولز خون و مقاومت به انسولین انجام نشده است .اما یک مطالعه در سال ۲۰۱۷ نشان میدهد که دانه های چیا ممکن است توانایی تبدیل گلولز به یک کربوهیدرات آهسته را داشته باشند که میتواند بر روی افراد دارای دیابت نوع ۲ تاثیر مثبت داشته باشد.هر چقدر که رژیم های غذایی حاوی فیبر بسیاری باشند خطر کمتری در ابتلا به دیابت وجود دارد.این دانه های چیا به دلیل فیبر زیادی که دارند باعث کاهش خطر دیابت و پایداری قند خون میشود.
۱۰- دانه چیا با خاصیت سم زدایی
یک رژیم غذایی با فیبر کافی از یبوست جلوگیری میکند. و باعث تنظیم و نظم دستگاه گوارش سالم میشود.برای دفع روزانه سموم از طریق صفرا و مدفوع حرکات منظم روده بسیار مهم است و باید به آن توجه کرد.
11- درمان آکنه و جوش با چیا
دانه چیا با آکنه و چین و چروک مبارزه میکند. همچنین سبب نرم تر شدن پوست می شود. در بعضی از موارد دیده شده که لک های پوستی را هم از بین می برد.
12- دانه چیا برای بیماران عصبی
دانه های چیا دارای ویتامین B، تیامین و نیاسین هستند که میتوانند مواد غذایی را در بدن به انرژی تبدیل کنند. همچنین برای سیستم عصبی و مغز مناسب هستند. دانه چیا مقدار دریافت آهن و میزان جذب ویتامین E را افزایش میدهد. منیزیم و مس موجود در دانه چیا، مواد مغذی مهمی برای سیستم عصبی هستند و عملکرد عصبها را بهبود میدهند.
13 – فواید دانه چیا برای استخوان
کلسیم و فسفر موجود در دانههای چیا بر روی سلامت دندان و استخوان نقش مهمی دارند و به جلوگیری از ابتلا به پوکی استخوان کمک می کنند. از طرفی منگنز موجود در چیا نیزسبب بهبود سلامت استخوانها می شود.
۲۰ روش موثر برای مصرف دانه های چیا
دانه های چیا بسیار کوچک اما مغذی هستند. تنها ۲ قاشق غذا خوری دانه چیا حاوی ۱۰ گرم فیبر ، ۵ گرم پروتئین ک ۱۳۸ کالری میباشد .دانه های چیا طعم دهنده های بسیار عالی برای غذا ها میباشند.در این قسمت از مقاله سعی داریم شما را با ۲۰ روش موثر مصرف دانه های چیا اشنا کنیم،با ما همراه باشید
1- نحوه استفاده از خواص دانه چیا، آب چیا
یکی از ساده ترین راه برلی مصرف دانه چیا افزودن آب به انهاست.برای تهیه آن ۱/۴فنجان (۴۰گرم)دانه چیا را در ۴ فنجان آب به مدت ۲۰ یا ۳۰ دقیقه خیس کنید.برای اینکه به نوشیدنی خود طعم دهید میتوانید از میوه خرد له شده استفاده کنید.
۲- پودینگ چیا
میتوانید مانند آب چیا پودینگ چیا نیز درست کنید.برای یک بافت ضخیم تر دانه های بیشتری اضافه کرده و اجازه دهید مدت بیشتری خیس شوند.شما میتوانید این خوراکی را با آب یا شیر تهیه کرده و از طعم دهنده هایی مانند وانیل و کاکائو استفاده کنید .پودینگ را میتوان بعنوان صبحانه یا دسر میل کرد.
۳- چیا خام، فواید دانه چیا خام
اگر چه بسیاری ترجیح میدهند دانه های چیا را خیس کنند،شما میتوانید آنرا بصورت خام نیز مصرف کنید.سعی کنید آنها را روی اسموتی یا بلغور جو دوسر خرد کرده و روی آن بپاشید.
۴- غلات چیا
شما میتوانید غلات معمول خود را با غلات چیا عوض کنید .برای تهیه آن بایستی دانه ها را در یک شب در شیر خیس کنید و روی آنها آجیل ،میوه یا ادویه جات مانند دارچین قرار دهید. همچنین میتوانید از عصاره موز و وانیل له شده نیز استفاده کنید.
۵- ترافل های چیا
از دانه های چیا میتوانید بعنوان میان وعده عالی استفاده کنید.این میان وعده ترکیبی از خرما، کاکائو و جو دوسر است که بسیار سریع ، آسان و بدون پخت است.
۶- افزودنی در غذاهای سرخ کردنی
دانه های چیا را میتوانید به غذا های شور مانند سیب زمینی سرخ شده اضافه کنید.
۷- سالاد
دانه های چیا را میتوان بر روی سالاد پاشید تا به آن کمی بافت و تقویت سالم ببخشد.به سادگی آنها را با سبزیجات ،سالادمورد علاقه خود مخلوط کرده و میل کنید .همچنین برای تزئین نیز میتوان از آن استفاده کرد.
۸- نان پخته شده
دانه های چیا را میتوان بر بسیاری از دستورالعمل ها از جمله نان اضافه کرد.بعنوان مثال میتوان یک نان گرم گندم سیاه خانگی را امتحان کرد.
۹- پخت کیک
کیک ها معمولا سرشار از چربی و قند هستند.با این حال افزودن دانه های چیا به مخلوط کیک باعث افزایش فیبر، پروتئین و محتوای امگا ۳ شود.
۱۰- مربا
دانه های چیا میتوانند ۱۰ برابر وزن خشک خود را در آب جذب کنند.افزودن دانه ها به مربا باعث شیرینی و طعم آن میشود.این کار باعث میشود که قند تصفیه شده را کنار بگذارید.
۱۱- سوپ یا آبِ گوشت
دانه های چیامیتوانند جایگزین خوبی برای آرد هنگام غلیظ کردن خورشت ها یا گندم باشند.به راحتی دانه ها راخیس کرده و به شکل ژل در آورید و مخلوط کنید تا ضخامت بیشتری پیدا کند.
۱۲- جایگزین تخم مرغ
اگر از خوردن تخم مرغ اجتناب میکنید بخاطر داشته باشید که دانه های چیا جایگزین خارق العاده ای در دستور العمل ها ایجاد میکند.برای جایگزین ۱ تخم مرغ ۱ قاشق غذاخوری (۱۵گرم )دانه چیا را در ۳ قاشق غذاخوری آب خیس کنید.
۱۳- بلغور جو دوسر
بلغور جو دوسر خود را آماده کنید و ۱ قاشق غذا خوری (۱۵گرم) دانه های کامل یا آسیاب شده را به هم زده و میل کنید.
۱۴- ماست
دانه های چیا میتوانند یک ترکیب عالی برای ماست درست کنند.طعم و رنگ بی نظیر به آن ببخشند.
۱۵- چای و نوشیدنی چیا
یکی از روشهای آسان برای رژیم غذایی افزودن دانه های چیا به نوشیدنی ها از جمله چای است.۱ قاشق چای خوری(۵گرم) را به چای خود اضافه کرده و بگذارید برای مدت کوتاهی خیس شوند.انها ممکن است در ابتدا شناور باشند اما در نهایت باید ته نشین شوند.
۱۶- بستنی
شما میتوانید دانه های چیا را مخلوط کرده و فریز کنید و یک بستنی صاف درست کنید یا آنها را روی چوبها یخ بزنید تا جایگزین بدون لبنیات باشد.
۱۷- خمیر پیتزا
از دانه های چیا میتوان برای تهیه خمیر پیتزا با فیبر بالا استفاده کرد.
۱۸- فلافل
فلافل با چیا به ویژه برای گیاهخوران میتواند لذت بخش باشد. میتوانید از آنها با انواع سبزیجات برای عطر و طعم ترکیب کنید.
۱۹- لیموناد
۱/۵ قاشق غذاخوری (۲۰گرم) دانه را در ۲ فنجان آب سرد به مدت نیم ساعت خیس کنید.سپس آب لیمو و یک شیرین کننده دلخواه را به آن اضافه کنید .
۲۰- ژل چیا مناسب ورزشکاران
ورزشکاران که به دنبال یک جایگزین خانگی برای ژل های انرژی هستند .میتوانند از دانه های چیا استفاده کنند.
عوارض دانه های چیا
بعضی از افراد نسبت به دانه های چیا آلرژی دارند.و ممکن است علائمی همچون مشکلات روده یا معده ، پریشانی،خارش،کهیر،تورم داشته باشند.همچنین مصرف بیش از حد آن برای بانوان باردار یا شیرده توصیه نمیشود.دانه های چیا حاوی آلفا لیونیک اسید هستند .محققان بر این باورند که مقدار زیادی از این اسید خطر ابتلا به سرطان پروستات را افزایش میدهد.علاوه بر این برای افرادی که چربی خون بالایی دارند نیز توصیه نمیشود.
– افرادی که تحت درمان هستند و داروهای رقیقکنندهی خون مصرف میکنند، همچنین افرادی که عمل جراحی دارند، نباید این دانهها را مصرف کنند. مگر اینکه قبلا با پزشک خود مشورت کرده باشند.
– توانایی چیا در کاهش فشار خون باعث میشود که برای افراد مبتلا به فشار خون پایین چندان مفید نباشد.
– زیاده روی در مصرف دانه های چیا ممکن است مشکلاتی از جمله نفخ و اسهال را در معده ایجاد کند.
– برخی افراد ممکن است با مصرف دانههای چیا دچار حساسیت شوند. بنابراین مشکلاتی مانند آبریزش چشم، راشهای پوستی یا حتی استفراغ و مشکلات تنفسی در آن ها ایجاد شود
– یک مادهی شیمیایی در دانههای چیا وجود دارد که میتواند در برخی افراد اثرات اعتیادآور داشته باشد.
– بسیاری از دانه های چیا با آفتکشهای حاوی مواد شیمیایی مضر رشد میکنند. بنابراین هنگام خرید دقت کنید که دانه های ارگانیک را خریداری کنید تا دچار مسمومیت نشوید.
– از مصرف این دانه ها با مکمل ها، مواد و داروهای حاوی ویتامین B۱۷ جلوگیری کنید. زیرا میتواند خطر اوور دوز کردن ویتامین B۱۷ را همراه داشته باشد. بنابراین قبل از مصرف با پزشک خود مشورت کنید.
– افرادی که داروهای خاصی برای دیابت یا فشار خون مصرف میکنند، نباید بدون رعایت نکات احتیاطی دانهی چیا را مصرف کنند. ابتدا باید با پزشک خود صحبت کنید تا اطمینان حاصل شود که مصرف آنها برای شما مشکلی ندارند. با توجه به اینکه دانههای چیا سبب رقیق شدن خون و پایین آمدن فشار خون میشوند، قبل از خوردن آنها باید مطمئن شوید که هیچ مشکلی برای شما ایجاد نمیکنند.
روزانه چه مقدار باید دانه چیا استفاده کرد؟
مصرف روزانه ۲۰ گرم (۱/۵ قاشق غذا خوری)۲ بار در روزتوصیه میشود. دانه های چیا به آسانی قابل تهیه هستند و میتوان به بسیاری از وعده های غذایی و دستور العمل ها اضافه کرد.
آیا میتوانم با معده خالی دانه های چیا را استفاده کنم ؟
مطالعات بسیار زیادی بر فواید مصرف دانه های چیا با معده خالی انجام شده است .علاوه بر داشتن فیبر بالا، کلسیم، پروتئین این دانه ها حاوی منیزیم است که کمک به پایین تر کردن سطح کلسترول و در عوض متعادل ساختن خلق و خو میشود.
کلام آخر
در این مطلب به بررسی خواص دانه چیا و همچنین نحوه استفاده از آن پرداختیم، دانه های چیا حاوی مقدار زیادی فیبر و اسیدهای چرب امگا ۳ هستند.فواید و خواص بسیار زیادی دارند.اما باید به مقدار مصرف روزانه نیز توجه شود علی الخصوص برای بانوان باردار و شیرده .این دانه ها را میتوان در وعده های غذایی نیز استفاده کرد اعم از پخت کیک و نان، سالاد، جایگزین برای تخم مرغ، خمیر پیتزا استفاده کرد.
شما از خواص دانه های چیا چه میدانید؟ حتما نظر و تجربه شخصی خود را در بخش دیدگاه با ما به اشتراک بگذارید.
واقعا مطالب عالی و مفیدی میذارید، ممنون از سایت خوب و نویسنده های خبره تون